The principle of separation and balance of powers in Polish constitutional law: A historical view

• Autorzy: Piotr Wiśniewski

Warianty tytułu

PL

Zasada separacji i równowagi władz w polskim prawie konstytucyjnym: spojrzenie historyczne

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

W XVIII w. doktryna separacji władz została wprowadzona jako środek przeciw tyranii. Recepcja zasady separacji i równowagi władz dokonała się w Polsce bardzo szybko, tak jak jej sformułowanie. Stało się to wraz z uchwaleniem Konstytucji Trzeciego Maja. Druga Republika Polska miała dwie konstytucje, nie licząc tymczasowych aktów o randze konstytucji. Pierwsza, Konstytucja Marcowa, wprost odnosiła się do zasady separacji władz. Druga, Konstytucja Kwietniowa, była zaprzeczeniem poprzedniej. Ustrój polityczny PRL był niewątpliwie ustrojem totalitarnym. Trzecia Republika Polska powróciła do systemu opartego na separacji władz, zwłaszcza w okresie, kiedy odzyskała ona pełną suwerenność i szybko powróciła do budowania swego ustroju politycznego w oparciu o tę zasadę.

EN

In the 18th century, the doctrine of separation of powers was established as a remedy for tyranny. The reception of the principle of separation and balance of powers in Poland was very fast, relative to its formulation. This happened together with the establishment of the Third of May Constitution. The Second Republic of Poland had two constitutions, apart from provisional acts of constitutional rank. The first, March Constitution directly referred to the principle of separation of powers. The other, April Constitution was a contradiction of the former. The political system of the PRL was without any doubt a totalitarian one. The Third Republic of Poland returned to a system based on the separation of powers, especially in the period when it regained full sovereignty and it quickly returned to building its political system based on this very principle.

Słowa kluczowe

PL

separacja i równowaga władz; Montesquieu; Druga Republika Polska; Konstytucja Trzeciego Maja

EN

separation and balance of powers; Montesquieu; Second Republic of Poland; the Third of May Constitution

• Wydawca: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Czasopismo: Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
• Rocznik: 2014-2015
• Tom: 10-11
• Numer: 1: Prawo
• Strony: 167-178

Twórcy

autor

Piotr Wiśniewski

• Wydział Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Tomaszowie Lubelskim,

Bibliografia

• Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2000.
• Izdebski H., Historia myśli politycznej i prawnej, Warszawa 2001.
• Kelly J. M., Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006.
• Kowecki J., Konstytucja 3 maja 1791. Statut Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji. Warszawa 1991, p. 98.
• Monteskiusz [Monteskieu Ch. M. de], O duchu praw, Kęty 1997.
• Sarnecki P., Prawo konstytucyjne RP, Warszawa 2008.