Selected economic relationships on the fruit and vegetable market in Poland (1994–2013)

• Autorzy: Andrzej Czyżewski , Dariusz Czakowski

Warianty tytułu

PL

Wybrane relacje ekonomiczne na rynku owoców i warzyw w Polsce (1994–2013)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents the development of selected variables and relationships describing the fruit and vegetable market in Poland during the ten years before and after accession to the EU. Hence, most of the comparisons are shown from the perspective of the two sub-periods: 1994–2003 and 2004–2013. Price fl uctuations of the fruit and vegetable purchase market were discussed, including infl ationary changes and the level of the price index for agricultural production. Determinants of the size of the harvest of fruits and vegetables in Poland and the size of their purchase are also specifi ed. In addition, results of research on the economic situation of selected farms, taking into account the value of production, costs, and revenues are presented. Based on the estimated models they established that the form of household income has indeed been statistically determined through the production value. Among the most important observations, it’s indicated that in the period after Polish accession to the European Union procurement prices showed a positive development for producers in relation to those of 2004, which certainly had an impact on export growth. In the period 2004– 2013, compared to 1994–2003, the size of the harvest of fruits increased while that of vegetables fell slightly. It should also be noted that the volatility index of purchase prices in the post-accession period fell for fruit, while in the case of vegetables it rose.

PL

W artykule przedstawiono kształtowanie się wybranych zmiennych i zależności opisujących rynek owoców i warzyw w Polsce w okresie dziesięciu lat przed akcesją i po niej. Większość porównań ukazano zatem z perspektywy dwóch podokresów: 1994–2003 oraz 2004–2013. Przybliżono wahania cen skupu owoców i warzyw z uwzględnieniem zmian infl acyjnych oraz poziomu wskaźnika cen towarowej produkcji rolniczej. Określono również determinanty wielkości zbiorów owoców i warzyw w Polsce oraz wielkości ich skupu. Ponadto zaprezentowano wyniki badań dotyczących sytuacji ekonomicznej wybranych gospodarstw rolnych z uwzględnieniem wartości produkcji, kosztów i dochodów. Na podstawie oszacowanych modeli ustalono, że kształtowanie dochodów gospodarstw było statystycznie istotnie determinowane poprzez wartość produkcji. Zaobserwowano również, że w okresie po wejściu Polski do Unii Europejskiej ceny skupu kształtowały się korzystnie dla producentów w stosunku do tych z roku 2004, na co z pewnością miał wpływ wzrost eksportu. W latach 2004–2013, w stosunku do lat 1994–2003, wzrosła również wielkość zbiorów owoców, a warzyw nieznacznie spadła. Warto też odnotować, iż wskaźnik zmienności cen skupu w okresie poakcesyjnym spadł dla owoców, a wzrósł w przypadku warzyw.

Słowa kluczowe

PL

integracja europejska; ceny surowców rolnych; rynek owoców i warzyw

EN

European integration; prices of agricultural raw materials; fruit and vegetable market

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• Czasopismo: Journal of Agribusiness and Rural Development
• Rocznik: 2016
• Numer: 4(42)
• Strony: 511–519

Twórcy

autor

Andrzej Czyżewski,

autor

Dariusz Czakowski

Bibliografia

• Bieniek-Majka M., Współpraca z sieciami handlowymi jako dostosowanie się producentów owoców i warzyw do wymagań współczesnego rynku, Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły w Bydgoszczy nr 6, Wydawnictwo KPSW, Bydgoszcz, 2013, s. 171-180.
• Czyżewski A., Czyżewski B., Ziemia i jej renty w nowym paradygmacie rozwoju rolnictwa, [w:] Czyżewski A., Klepacki B. (red.), Problemy rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej w pierwszej dekadzie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, PTE, Warszawa 2015, s. 32.
• Figiel S., Hamulczuk M., Zmienność cen wybranych produktów rolnych i żywnościowych przed i po akcesji Polski do UE, [w:] A. Kowalski, M. Wigier (red.), Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki żywnościowej po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, IERiGŻ, Warszawa 2008, s. 54.
• Filipiak T., Zmiany na rynku warzyw i w gospodarstwach warzywniczych w Polsce po integracji z Unią Europejską, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2014, s. 24-26.
• GUS, http://www.stat.gov.pl/gus/5840_1634_PLK_HTML.htm, data dostępu 08.11.2015 r.
• FADN, http://fadn.pl/publikacje/szeregi-czasowe/, data dostępu 26.02.2016 r.
• FAOSTAT, http://faostat3.fao.org/, data dostępu 28.01.2016 r.
• Kapusta F., Rynek owoców w Polsce w okresie przedakcesyjnym i po akcesji do Unii Europejskiej [w:] Ekonomia XXI wieku, nr 1, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław, 2014, s. 9-10.
• Nosecka B., Pawlak K., Poczta W., Wybrane aspekty konkurencyjności rolnictwa, IERiGŻ, nr 7, Warszawa 2011, s. 33-43.
• Rynek owoców i warzyw - stan i perspektywy. Analizy Rynkowe, nr 8-46, IERiGŻ, Warszawa 1996-2015.
• Rynek Owoców w Polsce, Biuletyn Agencji Rynku Rolnego, Warszawa 2014.
• Rocznik statystyczny rolnictwa, GUS, Warszawa 2014.
• Ziętara W., Sobierajewska J., Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej, IERiGŻ, Warszawa 2012, s.28-29.

Identyfikatory

DOI

10.17306/JARD.2016.78