Zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu a prymat rodziców w wychowaniu dzieci

• Autorzy: Spurek Jakub

Warianty tytułu

EN

Retention of the maintenance debtor’s driving license and parents’ primacy in bringing up children

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest próba ustalenia, czy prymat rodziców w wychowaniu dziecka oznacza także pierwszeństwo obowiązków wobec niego, w tym zwłaszcza obowiązków alimentacyjnych. W artykule omówiono jeden z instrumentów prawnych, który ze względu na swą dolegliwość ma na celu zmobilizowanie dłużników do wywiązywania się z ustalonych przez sąd zobowiązań alimentacyjnych. Na tle sporu o konstytucyjność przyjętego rozwiązania przeprowadzono analizę adekwatności zastosowanego środka do celu, który za jego pomocą chce się osiągnąć.

EN

The aim of the article is an attempt to determine whether the primacy of parents in raising a child also means the priority of duties towards them, in particular maintenance obligations. The article deals with one of the legal instruments, which, due to its ailment, is aimed at mobilizing debtors to comply with maintenance obligations determined by courts. Against the background of the dispute about the constitutionality of the adopted solution, an analysis of the adequacy of the applied measure to the goal that is being sought to achieve it will be carried out.

Słowa kluczowe

PL

obowiązek alimentacyjny; fundusz alimentacyjny; zasada proporcjonalności; prawo jazdy; Trybunał Konstytucyjny

EN

maintenance obligation; maintenance fund; the principle of proportionality driving licence; the Constitutional Tribunal

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Czasopismo: Acta Iuris Stetinensis
• Rocznik: 2019
• Numer: 25
• Strony: 117-135

Twórcy

autor

Spurek Jakub

• Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk

Bibliografia

• Adamski F., Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2002.
• Adamski F., Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie, Warszawa 1982.
• Andrzejewski M., Dyscyplinowanie dłużników alimentacyjnych (rozważania na tle dwóch wyroków dotyczących odbierania im prawa jazdy), w: Prawo alimentacyjne. Zagadnienia systemowe i proceduralne, red. J.M. Łukasiewicz, I. Ramus, Toruń 2015.
• Andrzejewski M., Fundusz alimentacyjny. Komentarz do ustawy z dnia 18 lipca 1974 r., Lublin 1995.
• Andrzejewski M., Ochrona praw dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej (dziecko – rodzina – państwo), Kraków 2003.
• Andrzejewski M., Pomocnicza rola państwa w świetle Konwencji o Prawach Dziecka i prawa polskiego, w: Współczesne kierunki w opiece nad dzieckiem. Wybór tekstów, red. Z.W. Stelmaszuk, Warszawa 1999.
• Andrzejewski M., w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Sokołowski, Warszawa 2013.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
• Bartoszewicz M., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
• Borysiak W., w: Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Cioch H., Fundusz alimentacyjny, w: Rodzina w prawie, red. A. Dzięga, Z. Jancewicz, P. Telusiewicz, Stalowa Wola 2009.
• Dylus A., Zasada pomocniczości a integracja Europy, ,,Państwo i Prawo’’ 1995, nr 5.
• Dylus A., Zasada pomocniczości a procesy transformacji, ,,Polityka Społeczna’’ 1993, nr 9.
• Garlicki L., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Golinowska S., Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej. Studium ekonomiczne, Warszawa 1994.
• Gwiazdomorski J., Przesłanki istnienia obowiązku alimentacyjnego, Warszawa 1974.
• Informacja na temat realizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/fundusz alimentacyjny/informacje-statystyczne/realizacjaustawy-o-pomocy-osobom-uprawnionym-do-alimentow.
• Juryk A., Działania zmierzające do poprawy wykonywania przez dłużnika obowiązku alimentacyjnego na rzecz dziecka, ,,Rocznik Administracji Publicznej’’ 2016, nr 2.
• Kidyba E., Samorząd terytorialny wobec dłużników alimentacyjnych, ,,Służba Pracownicza. Miesięcznik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej’’ 2013, nr 10.
• Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2018.
• Korcz-Maciejko A., Brzeźna A., Ustawa o pomocy osobom uprawionym do alimentów. Komentarz, Warszawa 2014.
• Korycka-Zirk M., Teorie zasad prawa a zasada proporcjonalności, Warszawa 2012.
• Maciejko W., Administracyjne środki dyscyplinowania dłużnika alimentacyjnego oraz fundusz alimentacyjny, w: Alimenty. Komentarz, red. J. Ignaczewski, M. Karcz, W. Maciejko, M. Romańska, Warszawa 2014.
• Maciejko W., Zwrot prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu, „Służba Pracownicza. Miesięcznik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej” 2009, nr 12.
• Okońska-Diemer A., Instrumenty prawne służące poprawie efektywności dochodzenia świadczeń alimentacyjnych w prawie niemieckim, austriackim i szwajcarskim, Warszawa 2016, s. 41 www.iws.org.pl/pliki/files/IWS_Oko%C5%84ska%20A._ Instr.%20pr.%20s%20.%20popr.%20efektywn._doch.%20%C5%9Bwiadcze%20 alimentac.%20w%20pr.%20niem.%2C%20austriac.%20i%20szwajc.pdf.
• Pietrzak H., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 września 2009 r. P 46/07 w sprawie zasadności zatrzymania prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu, „Prawo Kanoniczne” 2010, nr 1–2.
• Sarnecki P., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Słownik języka polskiego PWN, t. 3, red. M. Szymczak, Warszawa 1978.
• T. Smyczyński, Obowiązek alimentacyjny, w: System Prawa Prywatnego, t. 12, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. T. Smyczyński, Warszawa 2014.
• Sosnowska D.J., Alimenty a prawo karne. Praktyka wymiaru sprawiedliwości, Warszawa 2012.
• Tomaszewska E., Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Komentarz, Warszawa 2014.
• Tyszka Z., Socjologia rodziny, Warszawa 1979.
• Tyszka Z., Struktura i funkcje rodziny oraz świadomość rodzinna, w: Z. Tyszka, A. Wachowiak, Podstawowe pojęcia i zagadnienia socjologii rodziny, Poznań 1997.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
• Wojtyczek K., Zasada proporcjonalności, w: Prawa i wolności obywatela w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
• Wyniki kontroli wywiązywania się organów samorządu terytorialnego z zadań na rzecz pomocy osobom uprawnionym do alimentów Najwyższej Izby Kontroli, www.nik. gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/kontrole,7612.html.
• Ziembiński Z., Struktura systemu norm prawnych, w: Z teorii i filozofii prawa Zygmunta Ziembińskiego, red. S. Wronkowska, Warszawa 2007.
• Kodeks rodzinny i opiekuńczy z dnia 25 lutego 1964 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.).
• Konstytucja Rzeczypospolitej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483).
• Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1991 r., nr 120, poz. 526).
• Uchwała SN z 16 grudnia 1987 r. w sprawie wytycznych w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej w sprawach o alimenty, Teza X, MP 1988, nr 6, poz. 60.
• Wyrok WSA w Łodzi z 5 października 2010 r., sygn. III SA/Łd 333/10, Legalis nr 3931482.
• Wyrok WSA w Olsztynie z 4 czerwca 2013 r., sygn. II SA/Ol 387/13, SIP LEX nr 1330727.
• Wyrok TK z 25 listopada 2003 r., sygn. K 37/02, SIP LEX nr 82400.
• Wyrok TK z 22 września 2009 r., sygn. P 46/07, SIP LEX nr 533559.
• Orzeczenie TK z 12 kwietnia 2011 r., sygn. SK 62/08, Legalis nr 311533.
• Wyrok TK z 26 czerwca 1995 r., sygn. K 11/94, Legalis nr 10252.
• Wyrok TK z 15 listopada 2005 r., sygn. P 3/05, Legalis nr 71237.
• Wyrok TK z 9 lipca 2012 r., sygn. P 8/10, SIP LEX nr 1170273.
• Wyrok TK z 11 października 2011 r., sygn. K 16/10, SIP LEX nr 992832.
• Wyrok TK z 12 lutego 2014 r., sygn. K 23/10, SIP LEX nr 1427299.
• Wyrok TK z 21 stycznia 2014 r., sygn. SK 5/12, Legalis nr 815910.

Identyfikatory

DOI

10.18276/ais.2019.25-07