Wild relatives of potato or less known representatives... of the nightshade family (Solanaceae Juss.)

• Autorzy: Kubiak Magdalena , Kuczyńska Anna , Gołębiewska Joanna , Lipińska Monika
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Nightshade family (Solanaceae Juss.) is represented in the domestic flora by both native species and of the foreign origin, including invasive. Characteristic feature of many taxa of the nightshade family is the presence of different kinds of active substances from the group of alkaloids (nicotine, atropine, scopolamine), responsible for their toxic properties. Not many people are aware that it embraces vegetables (e.g., potatoes, tomatoes, peppers and eggplant) as well as stimulants (e.g., tobacco) and poisonous plants. From the last group noteworthy polish species are: bittersweet nightshade, henbane and deadly nightshade. Solanaceae for centuries have been used in folk medicine in many regions of the world, and the substances contained in them were also used in many sectors of conventional medicine. They were also bound with many folk beliefs.

Słowa kluczowe

EN

nightshade (Solanaceae); flora of Poland; poisonous plants; protected plants; alkaloids

• Wydawca: Instytut Badań Edukacyjnych
• Czasopismo: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa
• Rocznik: 2017
• Numer: 1
• Strony: 33-38

Twórcy

autor

Kubiak Magdalena

• Department of Ecology, Faculty of Biology and Environmental Protection, Univeristy of Silesia in Katowice

autor

Kuczyńska Anna

• Laboratory of Geobotany and Nature Protection, Department of Plant Taxonomy and Nature Protection, Faculty of Biology, University of Gdańsk

autor

Gołębiewska Joanna

• Laboratory of Geobotany and Nature Protection, Department of Plant Taxonomy and Nature Protection, Faculty of Biology, University of Gdańsk

autor

Lipińska Monika

• Laboratory of Plant Taxonomy, Department of Plant Taxonomy and Nature Protection, Faculty of Biology, University of Gdańsk

Bibliografia

• Amagase H, Sun B, Borek C (2009). Lycium barbarum (goji) juice improvesin vivo antioxidant biomarkers in serum of healthy adults. Nutr Res. 29(1):19-25.  
• Angielczyk M (2011) Obrzędy i tradycje zielarskie regionu nadbużańskiego. Drohiczyn, Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu.
• Bogacz K (2009). Goji – owoc zdrowia i długowieczności. Przem Ferm Owoc-Warz. 9:33-4. 
• Ciechomska M (2014). Maści czarownic, śmiertelne trucizny i serum prawdy: historia i wykorzystanie psychoaktywnych roślin z rodziny Solanaceae. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ – Nauki Ścisłe. Kraków. 9 (2/2014) s. 19-34.
• Cieślik E, Gębusia A (2012). Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych. Postępy fitoterapii. 2:93-100.
• Cunningham N (2008). Hallucinogenic plants of abuse. Emergency Medicine Australasia. 20: 164-174.
• Czikow P, Łaptiew J (1987). Rośliny lecznicze i bogate w witaminy. Warszawa: PWRiL.
• Eich E (2008). Solanaceae and Convolvulaceae. Secondary metabolites: biosynthesis, chemotaxonomy, biological and economics significance. Alemania: Springer.
• Gaire BP, Subedi L (2013). A review on the pharmacological and toxicological aspects of Datura stramonium L. J Integr. 11(2): 73-79.
• Gan L, Zhang SH, Yang XL, Xu BH (2004). Immunomodulation and antitumor activity by a polysaccharide – protein complex from Lycium barbarum. Int Immunopharm . 4:563-9. 
• Greene GS, Patterson GS (1996). Ingestion of angel’s trumpet: An increasingly common source of toxicity. Southern Medical Journal. 89:365-369.
• Henneberg M, Skrzydlewska E (1984). ed. Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
• Henneberg M, Skrzydlewska E (1984). Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami. Warszawa: PZWL.
• Herbert M, Jagiełło-Wójtowicz E (2009). Znajomość roślin trujących na przestrzeni wieków. Farm Prz Nauk. 6: 47-50.
• Kaźmierczak K (2015). Psianka czarna czyli czarcie jagody, Czym sobie zasłużyła na taką nazwę? [artykuł online]. Dostępny na: www.rynek-rolny.pl. Dostęp: 15.02.2016.
• Klepacki P (2007) Rośliny o działaniu odurzającym w polskiej literaturze etnobotanicznej XIX w. W: Kuźnicka B, ed. Historia leków naturalnych. T. 6. Rośliny odurzające w polskiej literaturze naukowej XIX wieku. Warszawa, Instytut Historii Nauki PAN; 103-119.
• Kornaś J, Medwecka-Kornaś A (2002). Geografia roślin. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Kossak S (1995). Opowiadania o ziołach i zwierzętach. Warszawa: Alfa.
• Krejca J, Macku J (1989). Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich.
• Kulczyński B, Gramza-Michałowska A (2014). Kompleks polisacharydowy jagód Goji (Lycium barbarum) jako element fitoterapii – przegląd literatury. Postępy fitoterapii. 4:247-251.
• Kuźniewski E, Augustyn-Puziewicz J (1986). Przewodnik ziołolecznictwa ludowego. Warszawa: PWN.
• Lewin L (1998) Phantastica: a classic survey of the use and abuse of mind-altering plants. Rochester, Vermont.
• Luo Q, Cai Y, Yan J, Sun M, Corke H (2004). Hypoglycemic and hypolipidemic effects and antioxidant activity of fruit extracts from Lycium barbarum. Life Sci. 76(2):137-149. 
• Markiewicz A (2012). Szatańskie rośliny. In: Markiewicz A, Śnieg A, ed.Uzależnienia u dzieci i młodzieży – rola pielęgniarki w diagnostyce i terapii. Warszawa, Raabe: 64-71.
• Motyka M, Marcinkowski JT (2014) Nowe metody odurzania się. Cz. III. Roślinne halucynogeny: bieluń i ayahusca. Probl Hig Epidemiol. 95(4);806-815.
• Müller JL (1998). Love potions and the ointment of witches: Historical aspects of the night-shade alkaloids. Clinical Toxicology. 36:617-627.
• Ożarowski A, Jaroniewski W (1987). Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Warszawa: IWZZ.
• Piękoś-Mirkowa H, Mirek Z (2006). Flora Polski. Rośliny Chronione. Warszawa: Multico.
• Qian JY, Liu D, Huang AG (2004). The efficiency of flavonoids in polar extracts of Lycium chinense Mill fruits as free radical scavenger. Food Chem. 87(2):283-288. 
• Rejewski M (1996) Pochodzenie łacińskich nazw roślin polskich. Przewodnik botaniczny. i in. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska w z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. Dz. U. z 2014 r. Nr 0, poz. 1409.
• Różański H (2007). Miechunka – czy znana w Polsce jako smaczna i lecznicza? [artykuł online] Dostępny na: http://rozanski.li/120/miechunka-czy-znana-w-polsce-jako-smaczna-i-lecznicza/. Dostęp: 15.02.2016
• Różański H (2008). Solanum dulcamara Linne = Solanum laxum Royle – psianka słodkogórz w ziołolecznictwie. Medycyna dawna i współczesna. [artykuł online] Dostępny na: http://rozanski.li/277/solanum-dulcamara-linne-solanum-laxum-royle-psianka-slodkogrz-w-ziololecznictwie/. Dostęp: 15.02.2016
• Rutkowski L (2014). Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: PWN.
• Sein Anand J (2009). Zarys historii stosowania wybranych środków psychoaktywnych. Prz. Lek. 6:330-332.
• Sołtys D (2013) Solanina i chakonina — główne glikoalkaloidy ziemniaka uprawnego (Solanum tuberosum L.) Kosmos. 62 (1 (298)), s. 129-138.
• Steenkamp PA, Harding NM, van Heerden FR, van Wyk EB (2004). Fatal Datura poi-soning: identification of atropine and scopolamine by high performance liquid chromatog-raphy/photodiode array/mass spectrometry. Forensic Science International.
• 145:31-39.
• Stewart A (2011). Zbrodnie roślin. Chwast, który zabił matkę Abrahama Lincolna i inne botaniczne okropieństwa. Warszawa: W.A.B.
• Sudnik-Wójcikowska B (2011). Flora Polski. Rośliny synantropijne. Warszawa: Multico.
• Szafer W, Kulczyński S, Pawłowski B (1986). Rośliny polskie. Warszawa: PWN.
• Szary A (2013). Tajemnice bieszczadzkich roślin wczoraj i dziś. Rzeszów: Carpathia.
• Tokarska-Guzik B, Dajdok Z, Zając M, Zając A, Urbisz A, Danielewicz W, Hołdyński C (2012). Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Wyd. GDOŚ, Warszwa.
• Volak J, Stodola J (1987). Rośliny lecznicze. Warszawa: PWRiL.
• Wdowiak L (2013) “Aby pijakom wódkę obrzydzić…” – Medycyna ludowa a pijaństwo na ziemiach polskich w XIX i XX stuleciu. In: Felsmann MZ, Szarek J, Felsmann M, ed. Dawna medycyna i weterynaria. Środowisko a człowiek. Muzeum Ziemi Chełmińskiej, Chełmno: 485-518.
• Witkowska-Żuk L (2013). Flora Polski. Rośliny leśne. Warszawa: Multico.