Praca metodami aktywizującymi podczas zajęć z uczniami edukacji wczesnoszkolnej w szkole specjalnej

• Autorzy: Borowska Marzena

Warianty tytułu

EN

Working with active methods during classes with students of early childhood education in a special school

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Od wielu lat jesteśmy świadkami zmian zachodzących w polskiej szkole. Jedną z nich stał się sposób przekazywania wiedzy poprzez rozbudzanie w uczniach ciekawości poznawczej, która zachęcałaby ich do eksplorowania otaczającej rzeczywistości. W osiągnięciu tak szczytnego celu mają posłużyć m.in. metody aktywizujące, które w ostatnim czasie przeżywają swój „renesans”. Z drugiej strony po raz kolejny pojawia się koncepcja włączania uczniów z niepełnosprawnościami do szkolnictwa ogólnodostępnego. Autorka niniejszego opracowania podjęła się próby przedstawienia, czy i w jakim stopniu metody aktywizujące można z powodzeniem stosować w pracy z uczniami edukacji wczesnoszkolnej szkoły specjalnej ze zdiagnozowaną niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, także ze sprzężeniami (zaburzenia ze spektrum autyzmu, choroby przewlekłe, niepełnosprawność ruchowa, w tym afazja) oraz w pracy z uczniami zagrożonymi niedostosowaniem społecznym, których obowiązuje ta sama podstawa programowa jak w przypadku uczniów w normie intelektualnej. W artykule wyodrębnione są dwie części: teoretyczna i empiryczna. W części teoretycznej, w odniesieniu do literatury przedmiotu, zostało wyjaśnione, czym są metody aktywizujące oraz co je wyróżnia od tradycyjnych metod nauczania. W części empirycznej, opierając się na zebranym materiale badawczym, dokonano hierarchizacji najczęściej stosowanych przez nauczycieli metod z grupy metod aktywizujących w pracy z uczniami edukacji wczesnoszkolnej w jednej ze szkół specjalnych na terenie województwa zachodniopomorskiego. Zwrócono również szczególną uwagę na trudności, które często pojawiają się w pracy z tą grupą uczniów.

EN

For many years we have been witnessing changes taking place in Polish schools. One of them was the method of transferring knowledge by awakening the students' cognitive curiosity, which would encourage them to explore the surrounding reality. In achieving such a noble goal are used, among others, active methods- which have recently experienced their "renaissance". On the other hand, the concept of including students with disabilities in mainstream education appears once again. The author of this study made an attempt to present whether and to what extent the active methods can be successfully used in work with students of early childhood education from a special school with a diagnosed mild intellectual disability, couplings (autism spectrum disorders, chronic diseases, motor disabilities, including aphasia) and in work with students at risk of social maladjustment, who follow the same core curriculum as in the case of students in the intellectual norm. The article has two parts: theoretical and empirical. In the theoretical part, with regard to the literature on the subject, it was explained what active methods are and what distinguishes them from traditional teaching methods. In the empirical part, based on the collected research material, the most often used active methods in work with early school education students from one of the special schools in the West Pomeranian region were prioritized. Special attention was also paid to the difficulties that often arise in working with this group of students.

Słowa kluczowe

PL

metody aktywizujące; edukacja wczesnoszkolna; nauczyciel; niepełnosprawność; szkoła specjalna

EN

active methods; early childhood education; teacher; disability; special school

• Wydawca: "Pedagogium" Wydawnictwo OR Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
• Czasopismo: Edukacja Humanistyczna
• Rocznik: 2021
• Numer: 2
• Strony: 127-141

Daty

wydano

2021-12-20

Twórcy

autor

Borowska Marzena

• Wyższa Szkoła Humanistyczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie

Bibliografia

• Antoszkiewicz E., Tworzenie warunków edukacyjnych dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, ORE, Warszawa 2016, http://www.bc.ore.edu.pl/Content/880/Tworzenie+warunków+edukacyjnych+dla+uczniów+z+niepełnosprawnością+intelektualną+w+stopniu+lekkim.pdf [dostęp: 31.01.2021].
• Brudnik E., Moszczeńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydaw. JEDNOŚĆ, Kielce 2010.
• Brzeziński J., Elementy metodologii badań psychologicznych, PWN, wyd. IV, Warszawa 1984.
• Buchnat M., Formy organizacji kształcenia dziecka z lekką niepełnosprawnością intelektualną a jego kompetencje społeczne, Wydaw. UAM, Poznań 2015.
• Chrzanowska I., Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Wydaw. Impuls, Kraków 2015.
• Dykcik W., Współpraca szkoły specjalnej ze środowiskiem, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1979.
• Głodkowska J., Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, cz. 1, Warszaw 2010, http://www.1lo.com.pl/pedpsych/materialy_szkoleniowe_cz_I.pdf [dostęp: 01.02.2021].
• Krajewski M., Badania pedagogiczne (Pedagogical research). Wybór bibliograficzny druków zwartych, czasopism pedagogiczno – przedmiotowych i witryn internetowych z wprowadzeniem, Wyższa Szkoła im. Pawła Włodkowica w Płocku, Płock 2006.
• Krzyżewska J, Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej, cz. 1, AU OMEGA, Suwałki 1998.
• Krzyżewska J, Aktywizujące metody i techniki w edukacji, cz. 2, AU OMEGA, Suwałki 2000.
• Kubiczek B., Metody aktywizujące. Jak nauczyć ucznia uczenia się?, Wydaw. „Nowik”, Opole 2007.
• Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Oficyna Wydaw. „Impuls”, Kraków 2003.
• Michalak R., Aktywizowanie ucznia w edukacji wczesnoszkolnej, Wydaw. Naukowe UAM, Poznań 2004.
• Ordon U., Wykorzystanie metod aktywizujących przez nauczycieli przedszkoli i klas I – III – raport z badań, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-2de66341-f2f5-4f5c-8f02-cb7ed5fd4aa9 [dostęp: 14.08.2020].
• Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Wydaw. Akademickie „Żak”, wyd. II poprawione i rozszerzone, Warszawa 1998.
• Plichta P. (i In.) Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie, Wydaw. Impuls, Kraków 2017.
• Sikorska I., Jak stymulować rozwój dziecka, w: Psychologia w szkole, 2017, nr 3 (15).
• Skibska J., Wojciechowska J. (red. nauk.), Współczesna edukacja. Wielopłaszczyznowość zadań, Wydaw. LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2016.
• Stańdo J., Spławska – Murmyło M., Metody aktywizujące w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, ORE, Warszawa 2017, www.ore.edu.pl [dostęp: 20.03.2020].
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe (Dz.U. 2017, poz. 59).
• Rozporządzeniem MEN z dnia 9 sierpnia 2017 roku (Dz.U. 2017, poz. 1591) w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
• Rozporządzenie MEN z dnia 28 lutego 2019 r. (Dz.U. 2019, poz. 502) w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli na podst. art. 111 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

Identyfikatory

ISSN

1507-4943