Rosyjska ikona podróżna odkryta na cmentarzu przykościelnym w Lutomiersku

• Autorzy: Antosik Łukasz , Muzolf Błażej

Warianty tytułu

EN

A Russian icon found at church cemetery in Lutomiersk

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 2018 roku przy kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia NMP w Lutomiersku prowadzone były sondażowe badania archeologiczne. W ich wyniku w jednym z grobów natrafiono na brązową lub mosiężną ikonkę podróżną powstałą w wytwórni w Guślicach (Rosja) w XIX lub na początku XX w. Lutomierski egzemplarz ikony jest tryptykiem, składającym się na podobieństwo ołtarza. We wnętrzu umieszczona jest postać Matki Boskiej Iwerskiej, której pierwowzór związany jest z monastyrem Iwiron na Górze Athos w Grecji. Przedmiot dodatkowo znajdował się w woreczku jedwabnym. Znalezisko to poświadcza, że na lutomierskim cmentarzu przykościelnym być może chowano także wyznawców prawosławia.

EN

During archaeological works carried out at the cemetery of the parish church dedicated to the Blessed Virgin Mary in Lutomiersk, a bronze or brass traveller’s icon was found in one of the graves. It was made in Guślice (Russia) in the 19th or early 20th century. The icon has the form of triptych, folding like an altar. Inside is the figure of the Holy Virgin, whose prototype is connected with the Iwiron monastery on Mount Athos in Greece. The icon was inside a silk pouch. This find indicates that members of the Orthodox Church were buried at Lutomiersk church cemetery.

Słowa kluczowe

PL

ikona podróżna; szkaplerz; jedwab; Lutomiersk; badania archeologiczne

EN

traveller’s icon; scapular; silk; Lutomiersk; archaeological works

• Wydawca: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Czasopismo: Biuletyn Szadkowski
• Rocznik: 2020
• Numer: 20
• Strony: 145-151

Twórcy

autor

Antosik Łukasz

• Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Ośrodek Badań nad Dawnymi Technologiami,

autor

Muzolf Błażej

• Zespół Badań Konserwatorskich Lutomiersk,

Bibliografia

• Antosik Ł., Muzolf B., Analiza technologiczna nowożytnych fragmentów tekstylnych z Lutomierska, pow. Pabianice województwo łódzkie, „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna” 2010–2012, nr 45, s. 427–435.
• Chmielewski T.J., Po nitce do kłębka… O przędzalnictwie i tkactwie młodszej epoki kamienia w Europie środkowej, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2009.
• Głąb Z., Socjotopografia Lutomierska (XIII–XVIII w.), Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2017.
• Grupa M., Rybka K., Wyniki prac konserwatorskich przy mieczu ze stanowiska Lutomiersk–Koziówki 3a–c, [w:] R. Grygiel (red.) Lutomiersk–Koziówki, stanowisko 3a–c, pow. pabianicki, woj. łódzkie. Wielokulturowy zespół osadniczy od schyłkowego paleolitu po okres nowożytny, „Biblioteka Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi” 2012, nr 39, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi.
• Jabłońska J., Tkaniny z badań archeologicznych na wyspie spichrzów w Gdańsku w latach 2004–2006, [w:] H. Paner, M. Fudziński, Z. Borcowski (red.), Stan badań archeologicznych miast w Polsce, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Gdańsk 2009, s. 201–214.
• Kenig P., Stysińska W., Muzeum Techniki i Włókiennictwa w Bielsku-Białej. Zarys dziejów bielskiego przemysłu i przewodnik po ekspozycji włókienniczej, Muzeum w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2008.
• Maik J., Sploty jedwabnych tkanin wykopaliskowych znalezionych w Polsce, [w:] M. Głosek (red.), Archeologia i starożytnicy. Studia dedykowane Profesorowi Andrzejowi Abramowiczowi w 70 rocznicę urodzin, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Łódź 1997, s. 173–184.
• Maik, J., Wstępne wyniki badań średniowiecznych i nowożytnych tekstyliów z wykopalisk w Elblągu, „Archeologia Elbingensis” 1997, t. 2, s. 155–170.
• Michałowska M., Leksykon włókiennictwa, Krajowy Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2006.
• Nahlik A., Wyniki analizy tkanin, [w:] A. Nadolski, A. Abramowicz, T. Poklewski (red.), Cmentarzysko z XI wieku w Lutomiersku pod Łodzią, „Acta Archaeologica Uniwersitatis Lodziensis” 1959, nr 7, s. 140–141.
• Sawicki P., Rosyjska ikona metalowa w kolekcji Muzeum Ikon w Supraślu. Katalog zbiorów Piotr Sawicki, Wydawnictwo Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Białystok 2014.
• Szymczakowa A., Szlachta sieradzka w XV wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998.
• Szymczakowa A., Włość Lutomierskich u schyłku średniowiecza, „Rocznik Łódzki” 2005, t. LII, s. 151–176.