Ochrona słusznych interesów ubezpieczonych a prawa ubezpieczycieli

• Autorzy: Marek Chmaj , Piotr Zientarski

Warianty tytułu

EN

Rights of insurers and the protection of legitimate interests of insureds

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest omówienie i przeanalizowanie problematyki związanej z ostatecznie nie wprowadzonym przepisem do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, dotyczącym stworzenia ustawowego prawa odstąpienia od umowy ubezpieczenia na życie, w której wysokość świadczenia jest ustalana w oparciu o określone indeksy lub inne wartości bazowe. W szczególności analizie została poddana ewentualna możliwość wprowadzenia takiego przepisu do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz skutki jakie niosłaby za sobą proponowana zmiana. Podstawowe pytanie, jakie przyświeca podjętej próbie analizy wskazanego przepisu, odnosi się do zgodności projektowanej zmiany z Konstytucją RP, a mianowicie zgodności z zasadą lex retro non agit, zasadą demokratycznego państwa prawnego, wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP i wywiedzioną z niej zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa oraz stanowionego przez nie prawa, a także poszanowania ochrony interesów w toku. Całość rozważań osadzona została w ramach teoretycznych, tj. przeanalizowano przy pomocy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz doktryny prawa wpływ ewentualnych zmian na konstytucyjne prawa podmiotów (ubezpieczających, ubezpieczonych i zakładów ubezpieczeniowych), na które przedmiotowa zmiana wpływałaby. Przeprowadzenie wnikliwej analizy pozwoliło na wysnucie wniosków, które definitywnie wskazują na niekonstytucyjność omawianego przepisu w świetle zasad wynikających z art. 2 Konstytucji RP.

EN

This paper discusses and analyses the issues connected with the provision introducing the statutory right of cancellation of a life insurance contract with benefits calculated on the basis of specific indices or other basic values, which has been included in the Insurance and Re-insurance Activity Bill but ultimately has never been incorporated into the Act. A particular focus was placed on the possibility of incorporating such a provision in the Insurance and Re-insurance Activity Act and possible implications of such a change. The primary question raised in this paper concerns the compliance of the proposed amendment with the Polish Constitution, and specifically with the principle of lex retro non agit, the principle of a democratic state ruled by law laid down in Article 2 of the Constitution, as well as the obligation to protect a citizen’s trust to the state and the law the state creates, and to respect the principle of protection of ongoing transactions. The whole discussion is set in a theoretical framework: the authors use the case-law of the Constitutional Tribunal and legal scholarship to review the impact of possible changes on constitutional rights of affected entities (policyholders, insureds and insurance companies). That thorough analysis led to a conclusion that the said provision is clearly unconstitutional in light of the principles enshrined in Article 2 of the Polish Constitution.

Słowa kluczowe

PL

projekt ustawy; Trybunał Konstytucyjny; ustawowe prawo do odstąpienia; niekonstytucyjność

EN

bill; Constitutional Tribunal; statutory right of cancellation; unconstitutionality

• Wydawca: Centrum Edukacji Ubezpieczeniowej sp. z o.o.
• Czasopismo: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2015
• Numer: 1
• Strony: 39-49

Twórcy

autor

Marek Chmaj

• kierownik Katedry Prawa Publicznego na Wydziale Prawa w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej, radca prawny, wspólnik w Kancelarii Radcowskiej Chmaj i Wspólnicy sp. k.

autor

Piotr Zientarski

• prawnik, senator RP, przewodniczący Komisji Ustawodawczej, reprezentant Senatu RP w Krajowej Radzie Sądownictwa.