„Tak być musi?” – wariacje na temat interpretacji na przykładzie "Wielkiego" Elizy Orzeszkowej

• Autorzy: Gielata Ireneusz

Warianty tytułu

EN

Does it have to be so? Variations on Interpretation on The basis of "Wielki" by Eliza Orzeszkowa

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

The article presents an analysis of Eliza Orzeszkowa’s short story Wielki (The Great One) from the collection Melancholicy and poses a question about the borderline separating interpretation from over-interpretation. The process of reading allows the interpreter to identify musical motifs, in particular Beethoven’s string quartet Opus 135 Muss es sein? / Es muss sein! (Does it have to be so? / It has to be so!) which expresses the sad truth that the novella’s suffering character Juliusz, a violin virtuoso, discovers. In the last part of the article its author questions such an interpretative move and recalls statements which discuss the limits of literary commentaries.

Słowa kluczowe

PL

Elza Orzeszkowa; granice interpretacji; motywy muzyczne

EN

Eliza Orzeszkowa; limits of interpretation; musical motifs

• Wydawca: Uniwersytet Bielsko-Bialski
• Czasopismo: Świat i Słowo
• Rocznik: 2015
• Tom: Świat i Słowo 2015, nr 1 (24)
• Strony: 43-54

Daty

wydano

2015-06

Twórcy

autor

Gielata Ireneusz

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej ul. Willowa 2, 43-300 Bielsko-Biała ,

Bibliografia

• S. Sontag., O stylu, przeł. A. Skucińska, [w:] tejże, Przeciw interpretacji i inne eseje, Kraków 2012.
• E. Orzeszkowa, Wielki, [w:] tejże, Melancholicy, t. II, Warszawa 1949, s. 103-150.
• A. Mazur, Pod znakiem Saturna. Topika melancholii w późnej twórczości Elizy Orzeszkowej, Opole 2010, s. 225.
• A. Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie, t. II, przeł., komentarze J. Garewicz, Warszawa 1995, s. 517.
• K. Kłosiński, W stronę inności. Rozprawy i debaty, Katowice 2006, s. 15-43.
• V. Woolf, O chorowaniu, wstęp H. Lee, przeł. M. Heydel, Wołowiec 2010.
• A. Mazur, Superbia (Wielki), [w:] tejże, Pod znakiem Saturna, s. 223-239.
• H. Buczyńsk-Garewicz, Człowiek wobec losu, Kraków 2010, s. 10.
• F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra. Książka dla wszystkich i dla nikogo, przeł. W. Berent, Kęty 2004, s. 120.
• P. Orawski, Lekcje muzyki. Średniowiecze i Renesans, Warszawa 2010, s. 278-279.
• M. Kundera, Nieznośna lekkość bytu, przeł. A. Holland, Warszawa 1996, s. 145.
• U. Eco, R. Rorty, J. Culler, Ch. Brookes-Rose, Interpretacja i nadinterpretacja, red. S. Collini, przeł. T. Biedroń, Kraków 1996.
• E. Orzeszkowa, Powieść a nowela, [w:] Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-Saloni, BN I nr 249, Wrocław [i in.] 1985, s. 382

Identyfikatory

ISSN

1731-3317