Samoregulacja a strategie motywacyjne i kognitywne w procesie uczenia się uczniów z dysleksją w szkołach gimnazjalnych

• Autorzy: Agnieszka Dłużniewska , Izabella Kucharczyk

Warianty tytułu

EN

Self-regulation versus motivational and cognitive learning strategies in students with dyslexia in middle schools

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań pilotażowych dotyczących samoregulacji oraz wyznaczania strategii motywacyjnych i kognitywnych w osiąganiu celów w uczeniu się przez uczniów z dysleksją w wieku gimnazjalnym. Badania objęły 38 uczniów uczących się w szkołach gimnazjalnych w województwie mazowieckim. Wszyscy przebadani uczniowie posiadali opinię o specyficznych trudnościach w uczeniu się (dysleksja). Do badania wykorzystano dwa kwestionariusze: Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ) Paul R. Pintricha, Elisabeth V. De Groot (1990) w polskiej adaptacji Agnieszki Dłużniewskiej i Izabelli Kucharczyk oraz Goal Orientation and Learning Strategies Survey (GOAL-S) Martina Dowsona i Dennisa M. McInerneya (2004) również w polskiej adaptacji Dłużniewskiej i Kucharczyk. Kwestionariusz MSLQ składa się z pięciu podskal: Poczucie własnej skuteczności, Wartość wewnętrzna, Lęk przed testami, Wykorzystywanie strategii kognitywnych, Samoregulacja. Kwestionariusz GOAL-S podzielony jest na trzy części. Pierwsza dotyczy celów i strategii uczenia się. W jej skład wchodzą trzy podskale: Dążenie do prezentowania umiejętności i możliwości uczenia się, Podnoszenie samooceny, Unikanie pracy. Druga część to Cele w nauce i cele społeczne; się zawiera ona następujące podskale: Przynależność społeczna, Akceptacja społeczna, Zainteresowanie społeczne, Odpowiedzialność społeczna, Status społeczny. Trzecia, ostatnia część bada Strategie kognitywne (Doskonalenie, Organizacja, Powtarzanie) oraz Strategie metakognitywne (Monitorowanie, Planowanie, Regulacja). Szczegółowa analiza wyników ukazuje zależności pomiędzy poziomem motywacji i samoregulacji a wyborem poznawczych i metapoznawczych strategii uczenia się. Zaprezentowane badania pozwalają wyodrębnić czynniki, które mają istotne znaczenie w osiąganiu sukcesów w nauce badanej grupy uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

EN

The purpose of this article is to present the findings of a pilot study on self-regulation and motivational and cognitive strategies used by middle school students with dyslexia to achieve their learning goals. The study covered 38 students in middle schools in Mazovia Province. All the participants had a statement of specific learning disabilities (dyslexia). Two questionnaires were used for the purpose of the study: the Polish adaptation of Paul R. Pintrich and Elisabeth V. De Groot’s Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ) (1990) by Agnieszka Dłużniewska and Izabella Kucharczyk and the Polish adaptation of Martin Dowson and Dennis M. McInerney’s Goal Orientation and Learning Strategies Survey (GOAL-S) (2004) by Dłużniewska and Kucharczyk. The MSLQ consists of five subscales: Sense of Self-Efficacy, Intrinsic Value, Test Anxiety, Cognitive Strategy Use and Self-Regulation. The GOAL-S questionnaire is divided into three parts. The first one concerns learning goals and strategies. It is composed of three subscales: Aiming at Presenting One’s Skills and at a Chance to Learn, Raising One’s Self-Esteem and Work Avoidance. The second part refers to Academic Goals and Social Goals and contains the following subscales: Social Affiliation, Social Approval, Social Concern, Social Responsibility and Social Status. The third part examines Cognitive Strategies (Elaboration, Organization and Rehearsal) and Metacognitive Strategies (Monitoring, Planning and Regulating). The detailed analysis of the findings shows a relationship between the level of motivation and self-regulation and the choice of cognitive and metacognitive learning strategies. The study presented makes it possible to isolate the factors that have considerable significance in achieving academic success by the group of students with special educational needs under study.

Słowa kluczowe

PL

samoregulacja; metapoznanie; strategie kognitywne; strategie metakognitywne

EN

self-regulation; metacognition; cognitive strategies; metacognitive strategies

• Wydawca: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Czasopismo: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Rocznik: 2015
• Numer: 1(27)
• Strony: 73-90

Twórcy

autor

Agnieszka Dłużniewska

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa; tel. [phone],

autor

Izabella Kucharczyk

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa; tel. [phone],

Bibliografia

• Ahissar, M., Lubin, Y., Putter-Katz, H., Banai, K. (2006). Dyslexia and the failure to form a perceptualanchor. Nature Neuroscience, 9(12), 1558–1564.
• Arslan, A. (2013). Investigation of relationship between sources of self-efficacy beliefs of secondaryschool students and some variables. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(4),1983–1993.
• Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, G.V., Pastorelli, C. (1996). Multifaceted impact of self-Efficacy beliefs on academic functioning. Child Development, 67, 1206–1222.
• Bandura, A. (2007). Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Burden, R., Burdett, J. (2005). Factors associated with successful learning in pupils with dyslexia:A motivational analysis. British Journal of Special Education, 32(2), 100–104.
• Burden, R. (2008). Is dyslexia necessarily associated with negative feelings of self-worth? A reviewand implications for future research. Dyslexia, 14, 188–196.
• Cohen, M.T. (2012). The importance of self-regulation for college student learning. College StudentJournal, 46(4), 892–902.
• Crombie, M.A. (1997). The effects of specific learning difficulties (dyslexia) on the learning ofa foreign language in school. Dyslexia, 3, 27–47.
• Crombie, M.A. (2000). Dyslexia and the learning of a foreign language in school: Where are wegoing? Dyslexia, 6, 112–123.
• Dowson, M., McInerney, D.M. (2004). The development and validation of the Goal Orientationand Learning Strategies Survey (GOALS-S). Educational and Psychological Measurement.64(2), 290–310.
• Everatt, J., Weeks, S., Brooks, P. (2008). Profiles of strengths and weaknesses in dyslexia andother learning difficulties. Dyslexia, 14, 16–41.
• Ganschow, L., Sparks, R., Schneider, E. (1995). Learning a foreign language: Challenges for studentswith language learning difficulties. Dyslexia, 1, 75–95.
• Humphrey, N., Mullins, P.M. (2002). Personal constructs and attribution for academic success andfailure in dyslexia. British Journal of Special Education, 29(4), 196–203.
• Jackson, N. (2004). Developing the concept of metalearning. Innovations in Education and TeachingInternational, 41(4), 391–403.
• Kamińska-Ostęp, A., Gulińska, H. (2008). Teaching methods and aids assisting dyslexic pupils inlearning chemistry. Journal of Baltic Science Education, 1(3), 147–154.
• Lajoie, S.P. (2008). Metacognition, self-regulation, and self-regulated learning: A Rose by anyother Name? Educational Psychology Review, 20, 469–475.
• Macdonald, S.J. (2009). Windows of reflection: Conceptualizing dyslexia using the social modelof disability. Dyslexia, 15, 347–362.
• Macdonald, S.J. (2010). Towards a social reality of dyslexia. British Journal of Learning Disabilities,38, 271–279.
• Maehler, C., Schuchardt, K. (2011). Working memory in children with learning disabilities: Rethinkingthe criterion of discrepancy. International Journal of Disability, Development andEducation, 58(1), 5–17.
• Ogundokun, M.O. (2011). Learning style, school environment and test anxiety as correlates oflearning outcomes among secondary school students. IFE PsychologIA, 19(2), 321–336.
• Paradice, R. (2001). An investigation into the social construction of dyslexia. Educational Psychologyin Practice, 17(3), 213–225.
• Pintrich, P.R., de Groot, E.V. (1990). Motivational and self-regulated learning components ofclassroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33–40.
• Sandars, J. Cleary, T.J. (2011). Self-regulation theory: Applications to medical education: AMEEGuide No. 58. Medical Teacher, 33(11), 875–886.
• Schunk, D.H. (2008). Metacognition, self-Regulation, and self-regulated learning: Research recommendations.Educational Psychology Review, 20, 463–467.
• Singer, E. (2008). Coping with academic failure, a study of Dutch children with dyslexia. Dyslexia,14, 314–333.
• Snowling, M.J., Hulme, Ch. (2011). Evidence-based interventions for reading and language difficulties:Creating a virtuous circle. British Journal of Educational Psychology, 81, 1–23.
• Świeży, M. (2008). Metapoznanie w samoregulacji procesów uczenia. W: A. Niedźwieńska (red.),Samoregulacja w poznaniu i działaniu (s. 141–164). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Terras, M.M., Thompson, L.C., Minnis H. (2009). Dyslexia and psycho-social functioning: Anexploratory study of the role of self-esteem and understanding. Dyslexia, 15, 304–327.
• Vellutino, F.R., Fletcher, J.M., Snowling, M.J., Scanlon, D.M. (2004). Specific reading disability(dyslexia): What have we learned in the past four decades? Journal of Child Psychology andPsychiatry, 45(1), 2–40.
• Warrington, E.K., Crutch, S.J. (2007). Selective category and modality effects in deep dyslexia.Neurocase, 13, 144–153.

Identyfikatory

DOI

DOI: 10.5604/17345537.1160009