A jednak dokument papierowy, czyli spojrzenie archiwisty – tradycjonalisty

Dąbrowski, Adam Grzegorz

doi:http://dx.doi.org/10.12775/AKZ.2014.008

Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Artykuł - szczegóły

Czasopismo

Archiwa – Kancelarie – Zbiory

2014 | 5(7) | 157-168

Tytuł artykułu

A jednak dokument papierowy, czyli spojrzenie archiwisty – tradycjonalisty

Autorzy

Adam Grzegorz Dąbrowski

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

http://apcz.pl/czasopisma/index.php/AKZ/article/view/AKZ.2014.008/5726 [zdalny]

Warianty tytułu

A paper document, after all, in other words: a look from a traditional archivist

Języki publikacji

Abstrakty

W kancelariach, archiwach historycznych i bieżących coraz powszechniej stosowane są usprawniające pracę urządzenia techniczne oraz komputery zaopatrzone w wyspecjalizowane oprogramowanie. I jest to proces naturalny, któremu nie należy się dziwić ani jakikolwiek sposób przeciwdziałać. Jednak wszelkie nowinki techniczne z jednej strony ułatwiają pracę bieżącą, z drugiej natomiast stwarzają realne zagrożenia. Myślę, iż największym z nich jest zwyczajne „zachłyśnięcie się” nimi, czasami wręcz na zasadzie samej „sztuki dla sztuki”. Bez uprzedniego należytego przetestowania danego systemu, bez uprzedniej modyfikacji obowiązujących przepisów metodycznych. Przykładem są urządzenia i oprogramowanie do masowej digitalizacji dokumentów papierowych i udostępniania w sieciach internetowych, stosowane obecnie masowo: nawet w stosunku do całych, dużych rozmiarowo zespołów i zbiorów archiwalnych. Tylko czy po zeskanowaniu i udostępnieniu przez internet dokumentów z wszystkich teczek jakiegoś zespołu czy zbioru, stopień jego wykorzystania wzrośnie? Wydaje mi się, iż nadal bardziej przydatne dla badaczy są naukowo opracowane wybory źródeł – przygotowane w postaci tradycyjnych publikacji książkowych oraz prezentacji multimedialnych. Niezwykle starannego przygotowania wymagają także bazy danych. Powinny być przyjazne dla korzystających z zasobu archiwów państwowych oraz dla samych archiwistów – stanowić rzeczywistą pomoc informacyjną dla użytkowników. Dlatego archiwiści powinni wykorzystywać wszelkie zdobycze postępu technicznego, ale jako narzędzia pomocnicze w pracy bieżącej i z jednoczesnym poszanowaniem teorii i metodyki archiwalnej w zakresie gromadzenia, opracowywania i udostępniania archiwaliów papierowych. Metodyka ta musi być oczywiście odpowiednio modyfikowana, ale bardziej na zasadzie ewolucji niż rewolucji, przekreślającej cały dotychczasowy dorobek naukowy wielu pokoleń archiwistów polskich.

Offices, division archives and state archives more and more frequently introduce some technical devices and computers with specialized software to streamline their work. This process is natural and should not induce any surprise or be prevented. But all technological innovations ease the everyday work on the one hand, but are a real jeopardy on the other. I believe that the biggest one is relishing the technology, sometimes even making it just for itself. Without conducting proper tests of the system earlier, without modifying current methodical regulations. To quote examples: devices and software used for mass digitalization of paper documents and providing access to them via the Web, currently used on a large scale: even with whole, large fonds and collections. But will there be any increase in accessing these documents, from all these units of a fonds or a collection, after scanning them and providing access to them via the Internet? I think that some scientifically prepared selections of sources are still handier for researchers – in a traditional form of a book or as a multimedia presentation. Also data bases need very thorough preparations. They should be friendly for both users of the state archives holdings, and for archivists – they should be a real finding aid for users. Due to that archivists should use all means of technological progress, but as some tools supporting them in their everyday work, and at the same time fully respecting archival theory and methodology of collecting, organizing and providing access to paper records. Obviously, the methodology must be properly modified, evolutionarily rather than revolutionarily, what could shatter the whole scientific legacy of many generations of Polish archivists.

Słowa kluczowe

komputeryzacja archiwów państwowych digitalizacja państwowego zasobu archiwalnego udostępnianie cyfrowych kopii archiwaliów edytorstwo źródeł historycznych

state archives computerization digitalization of the state archival holdings providing access to digital copies of archival materials historical sources editing

Wydawca

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Czasopismo

Archiwa – Kancelarie – Zbiory

Rocznik

2014

Numer

5(7)

Strony