Ocena poprawności językowej prac egzaminacyjnych uczniów III klasy gimnazjum: wewnętrznojęzykowe przyczyny trudności w ocenie, wyniki zastosowania skali egzaminacyjnej, zalecenia dla systemu egzaminacyjnego

• Autorzy: Joanna Dobkowska , Agata Hącia

Warianty tytułu

EN

Linguistic validation of the examination papers of III rd class lower-secondary school students

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia przyczyny trudności w ocenianiu poprawności językowej prac pisemnych uczniów na przykładzie prac uczniowskich z badania Diagnoza kompetencji gimnazjalistów 2011. Przyczyny te mają charakter ściśle językowy (np. nie zawsze wiadomo, jak klasyfikować pewne zjawiska tekstowe) lub zewnętrzny (np. egzaminatorzy różnie oceniają te same błędy). Decyzje egzaminatorów są tym bardziej istotne, że podczas egzaminu gimnazjalnego stosuje się skalę ilościową, co oznacza, że na ostateczny wynik ucznia ma wpływ liczba wskazanych przez egzaminatora błędów. Analiza przedstawiona w artykule dowodzi, że jest to rozwiązanie zawodne. Aby poprawić obecny – wysoce niezadowalający – stan rzeczy, należy ułatwić nauczycielom doskonalenie zawodowe oraz zmodyfikować sposób oceniania warstwy językowej prac uczniowskich podczas egzaminów kończących etapy edukacyjne.

EN

The article is based on students’ compositions from the Lower Secondary School Students Competence Assessment 2011 and discusses the sources of problems in assessing the linguistic accuracy of students’ written work. The reasons are both strictly linguistic in nature (e.g. it not always being clear how to classify certain textual phenomena) and extralinguistic (e.g. different examiners inconsistently evaluate the same errors). Examiners’ decisions are important in the lower secondary school examination as a quantitative scale is used to determine students’ final scores according to the number of errors identified by the examiner. The analysis presented demonstrates the unreliability of this approach. To mollify this situation, we should conduct teacher support activities and modify the method of evaluating linguistic aspects of students’ work in the public examination system.

Słowa kluczowe

PL

poprawność językowa; błąd językowy; ocena; praca pisemna; język polski; egzamin gimnazjalny

EN

linguistic accuracy; linguistic error; assessment; essay; Polish language; lower secondary school exam

• Wydawca: Instytut Badań Edukacyjnych
• Czasopismo: Edukacja
• Rocznik: 2012
• Numer: 2(118)
• Strony: 93-117

Daty

wydano

2012-06-30

Twórcy

autor

Joanna Dobkowska

• Instytut Badań Edukacyjnych

autor

Agata Hącia

• Instytut Badań Edukacyjnych

Bibliografia

• Centralna Komisja Egzaminacyjna (bdw.). Ramowy program szkolenia kandydatów na egzaminatorów w zakresie egzaminu przeprowadzanego w ostatnim roku nauki w gimnazjum w części obejmującej przedmioty humanistyczne. Pobrano z: http://www.cke.edu.pl/images/stories/egzaminatorzy_1/zal_gimn_hum.pdf
• Centralna Komisja Egzaminacyjna – Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (2010). Informator o egzaminie gimnazjalnym od roku szkolnego 2011/2012. Pobrano z: http://www.cke.edu.pl/images/stories/0012_Gimnazjum/100826_Informator%20gimnazjalny.pdf.
• Dubisz, S. (red.). (2003). Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa: PWN.
• Komisja Dydaktyczna Rady Języka Polskiego (bdw.). Ustalenia dotyczące błędów ortograficznych. Rada Języka Polskiego. Pobrano z: http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1101:ustalenia-dotyczce-bdow-ortograficznych&catid=54:komisja-dydaktyczna&Itemid=66
• Konarzewski K. (2011). Nowe formy wypracowania maturalnego z języka polskiego. Badanie pilotażowe [Raport niepublikowany]. Warszawa 2011: CKE.
• Kurkowska, H. i Skorupka, S. (2001). Stylistyka polska. Zarys (wydanie V uzupełnione). Warszawa: PWN.
• Lewicki, A. M., Pajdzińska, A., Rejakowa, B. (1987). Z zagadnień frazeologii, Warszawa: PWN.
• Markowski, A. (red.). (2004). Wielki słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Markowski, A. (red.). (2006). Kultura języka polskiego. Teoria, zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Podracki, J. (bdw). Klasyfikacja błędów interpunkcyjnych. Rada Języka Polskiego. Pobrano z: http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1100:klasyfikacja-bdow-interpunkcyjnych&catid=54:komisja-dydaktyczna&Itemid=66
• Polański, K. (red.). (1993). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Saloni, Z. (1971). Błędy językowe w pracach pisemnych uczniów liceum ogólnokształcącego. Próba analizy językoznawczej. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Skorupka, S. (1969). Podstawy klasyfikacji jednostek frazeologicznych. Prace Filologiczne, t. XIX.
• Synowiec, H. (1999). Język polski w szkole. W: W. Pisarek (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych, Uniwersytet Jagielloński.
• Udzik, B. (2009). Myślenie w pisaniu. Przyczyny błędów składniowych w uczniowskich rozprawkach. W: G. Tomaszewska, B. Kapela-Bagińska i Z. Pomirska (red.), Jestem – więc piszę. Między rzemiosłem a wyobraźnią. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Uwagi

http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2012/2-9-dobkowska-hacia-ocena-poprawnosci-jezykowej.pdf

Identyfikatory

ISSN

0239-6858