‘The Lord defends refugees, protects the orphans and widows’ (Psalm 146:9). Emerging Challenges in Supporting People after Loss and Traumatic Events

• Autorzy: Krakowiak Piotr , Mejzner Mirosław

Warianty tytułu

PL

„Pan strzeże przychodniów, chroni sierotę i wdowę” (Psalm 146, 9). Nowe wyzwania we wspieraniu osób po stratach i traumach

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This study, rooted in patristics and social sciences, delves into the historical evolution of support for orphans and widows in the Christian and Catholic tradition, underscoring its profound significance in the identity of these faith-based communi-ties . Tracing the modes of assistance from pre-Christian times through the Old and New Testaments and the teachings of the Church Fathers, the paper elucidates various aspects of the caregiving process . Additionally, it explores the evolving sensitivities across different epochs in modernity, encompassing the contemporary, postmodern and recent years, with a specific focus on the periods before, during and after the COVID-19 pandemic . In light of this analysis, a fundamental question arises: What are the primary pastoral responsibilities of Catholic parishes in Poland regarding support to individuals who have experienced the loss of loved ones, borne multiple losses or endured severe traumas (such as war refugees from Ukraine in local communities)? This work provides guidance to over 10,000 Catholic parishes in Poland, considering the context of an aging society and the lessons derived from the COVID-19 pandemic . It extends an invitation for further research and the initiation of practical endeavours by pastoral theologians and specialists in social and healthcare, to ensure the highest quality of care in parish communities and local societies .

PL

Niniejsze naukowe opracowanie z pozycji patrologii i nauk społecznych zagłę-bia się w historyczną ewolucję wsparcia dla „sierot i wdów” w tradycji chrześcijańskiej i katolickiej, podkreślając jej głębokie znaczenie w tożsamości tych wspólnot wiary . Śledząc sposoby towarzyszenia od czasów przedchrześcijańskich, poprzez Stary i Nowy Testament oraz nauki Ojców Kościoła, ukazano różne aspekty procesu opieki . Niniejszy artykuł bada również ewoluujące wrażliwości w różnych epokach nowożytnych, obej-mując współczesność, postnowoczesność i ostatnie lata, szczególnie przed, w trakcie i po pandemii COVID-19 . W świetle tej analizy pojawia się zasadnicze pytanie: Jakie są główne zadania duszpasterskie dla parafii katolickich w Polsce w kontekście wsparcia osób doświadczających utraty bliskich, znoszących liczne straty lub doświadczających poważnych traum (takich jak uchodźcy wojenni z Ukrainy w lokalnych społeczno-ściach)? Ta praca oferuje wskazówki dla ponad 10 000 parafii katolickich w Polsce, biorąc pod uwagę kontekst starzejącego się społeczeństwa i wnioski wyniesione z pan-demii COVID-19 . Stanowi ona zaproszenie do dalszych badań i podjęcia praktycznych inicjatyw przez teologów pastoralnych oraz specjalistów zajmujących się pomocą społeczną i opieką zdrowotną, dążących do zapewnienia jak najwyższej jakości opieki w ramach wspólnot parafialnych i lokalnych społeczności

Słowa kluczowe

PL

wsparcie; traumy; parafia; straty; żałoba

EN

support; traumas; parish; losses; bereavement

• Wydawca: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Czasopismo: Paedagogia Christiana
• Rocznik: 2023
• Tom: 2/52
• Strony: 149-172

Twórcy

autor

Krakowiak Piotr

• Nicolaus Copernicus University in Toruń,

autor

Mejzner Mirosław

• Cardinal Stefan Wy-szyński University in Warsaw,

Bibliografia

• Aassve, A ., Alfani, G ., Gandolfi, F . & Le Moglie, M . (2021) . Epidemics and trust: The case of the Spanish Flu . Health Economics, 30, 840–857 . https://doi .org/10 .1002/hec .4218 .
• Abramowska-Kmon, A ., Bakalarczyk, R ., Kotowska, I . E ., Łątkowski, W ., Łuczak, P ., Szweda-Lewandowska, Z . & Wóycicka, I . (2022) .W stronę sprawiedliwej troski. Opieka nad osobami starszymi w Polsce. Raport . Warszawa: Fundacja Batorego .
• Ariès, P . (1992) .Człowiek i śmierć . Warszawa: PIW .
• Aristides of Athens . Apology . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .earlychristianwritings .com/text/aristides-kay .html .
• Aristotle .Politica . Retrieved October 20, 2023, from: http://www .perseus .tufts .edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999 .01 .0058%3Abook%3D2%3A-section%3D1268a .
• Arnaoutoglou, I . (1998) . Ancient Greek laws: A sourcebook .London: Routledge .
• Bardski, K . (2022) . Postać wdowy w Ewangelii Łukasza jako symbol Kościoła w tradycji łacińskiej . Vo x P a t r u m, 83, 21–46 . https://doi .org/10 .31743/vp .13551 .
• Barnabas . Epistle of Barnabas . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .earlychristianwritings .com/text/barnabas-lightfoot .html .
• Bavel, B . J . P . van & Rijpma, A . (2016) . How important were formalized charity and social spending before the rise of the welfare state? A long-run analysis of selected Western European cases, 1400−1850 .The Economic History Review, 69(1), 159−187 . https://doi .org/10 .1111/ehr .12111 .
• Bible: New Revised Standard Version, Catholic Edition (NRSV-CE) . Retrieved Oc-tober 20, 2023, from: https://www .biblegateway .com/passage/?search=Sirach%201&version=NRSVUE .
• Bizeul, Y . (2014) . Secularism in Europe . Bruxelles: European Liberal Forum . Retrie-ved October 20, 2023, from: https://shop .freiheit .org/download/P2@400/26748/E_ELF_Saekularismus_66+4S_web .pdf .
• Bobou, O . (2012) . Orphans . In R . S . Bagnall, K . Brodersen, C . B . Champion, A . Er-skine & S . R . Huebner (Eds .), The encyclopedia of ancient history (4944–4945) .Malden: Wiley-Blackwell . http://dx .doi .org/10 .1002/9781444338386 .wbeah22213 .
• Breen, L . J . (2021) . Harnessing social support for bereavement now and beyond the COVID-19 pandemic . Palliative Care and Social Practice, 15, 263235242098800 .https://doi .org/10 .1177/2632352420988009 .
• Büssing, A ., Baumann, K . & Surzykiewicz, J . (2022) . Loss of Faith and Decrease in Trust in a Higher Source During COVID-19 in Germany . Journal of Religion and Health, 61, 741–766 . https://doi .org/10 .1007/s10943-021-01493-2 .
• Caritas Polska . (2023) . Raport 2022 . Retrieved October 21, 2023, from: https://caritas .pl/wp-content/uploads/2023/07/raport-caritas-polska-2022 .pdf .
• Caritas Przemyśl . (2022) . Retrieved October 20, 2023, from: https://caritas .prze-myska .pl/madre-wsparcie-seniorow-wkladem-w-papieska-rewolucje-czulosci/ .
• Code of Hammurabi . Retrieved October 20, 2023, from: https://avalon .law .yale .edu/ancient/hamframe .asp .
• Code of Justinian . Retrieved October 20, 2023, from: https://droitromain .univ--grenoble-alpes .fr/Anglica/codjust_Scott .htm .
• Colish, M . L . (2005) . Ambrose’s Patriarchs: Ethics for the Common Man . Notre Dame: University of Notre Dame Press .
• Cudjoe, R . (2000) .The social and legal position widows and orphans in classical Athens . Glasgow: University of Glasgow (PhD thesis) . Retrieved October 20, 2023, from: http://theses .gla .ac .uk/2101/1/2000cudjoephd .pdf .
• Degórski, B . (2002) . The Widows in Christian Antiquity and Their Service in the Church . Vo x P a t r u m, 42, 303–318 . https://doi .org/10 .31743/vp .7161 .
• Dey, H . (2008) . Diaconiae, xenodochia, hospitalia and monasteries: “social secu-rity” and the meaning of monasticism in early medieval Rome . Early Medieval Europe, 16(4), 398–422 .
• Didascalia Apostolorum . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .early-christianwritings .com/text/didascalia .html .
• Dinan, E . (2006) .Women and Poor Relief in Seventeenth­Century France. The Early History of the Daughters of Charity . Aldershot, UK: Ashgate .
• Diogenes Laertius . Vitae philosophorum (Lives of eminent Philosophers) . Retrieved October 20, 2023, from: http://www .perseus .tufts .edu/hopper/text?doc=Perse-us%3Atext%3A1999 .01 .0258%3Abook%3D1%3Achapter%3D2 .
• Eusebius . Historia ecclesiastica(Church History) . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .documentacatholicaomnia .eu/03d/0265-0339,_Eusebius_Caesarien-sis,_Church_History,_EN .pdf .
• Eusebius . Vita Constantini (The life of the blessed Emperor Constantine) . Retrieved October 20, 2023, from: http://www .documentacatholicaomnia .eu/03d/0265-0339,_Eusebius_Caesariensis,_Vita_Constantini_%5BSchaf-f%5D,_EN .pdf .
• Evans, T . (2016) . God’s Special Trio: Foreigners, Fatherless, and Widows . Journal of Adventist Mission Studies, 12(2), 121–130 . https://dx .doi .org/10 .32597/jams/vol12/iss2/11/ .
• Fitzgerald, J . T . (2016) . Orphans in Mediterranean antiquity and Early Christianity . Acta Theologica, suppl . 23, 36, 29–48 . http://dx .doi .org/10 .4314/actat .v23i1S .2 .
• Gieroba, A . (2022) . Dzienny Dom Senior+ oficjalnie otwarty . Gość Niedzielny, 18 .02 .2022 . Retrieved October 20, 2023, from: https://lublin .gosc .pl/doc/6167197 .Dzienny-Dom-Senior-oficjalnie-otwarty .
• Giles, K ., Dyas, D . & Payne, B . (2021) . Churches, COVID­19, & Communities: Experiences, Needs and Supporting Recovery . University of York . Retrieved Oc-tober 20, 2023, from: https://churchesandcovid .org/sites/churchesandcovid .org/files/2021-04/Churches-Covid19-communties-full-report .pdf .
• GUS . (2022a) .Sytuacja osób starszych w Polsce w 2021 . Warszawa, Białystok: GUS . Retrieved October 20, 2023, from: https://stat .gov .pl/files/gfx/portalin-formacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/4/1/sytuacja_osob_starszych_w_pol-sce_w_2021_r .pdf .
• GUS . (2022b) .Wyznania religijne w Polsce w latach 2019–2021 [Religious denomi-nations in Poland 2019–2021] . Retrieved October 20, 2023, from: https://stat .gov .pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5500/5/3/1/wyznania_reli-gijne_w_polsce_w_latach_2019-2 .pdf .
• Hermas . The Shepherd . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .earlychri-stianwritings .com/text/shepherd-lightfoot .html .
• Homer . (1909) . The Iliad . Edited by A . Pope . London: Cassel and Company LTD . Retrieved October 20, 2023, from: https://upload .wikimedia .org/wikipedia/commons/e/e0/The_Iliad_of_Homer .pdf .
• Hunter, V . J . (1989) . The Athenian Widow and Her Kin .Journal of Family History, 14(4), 291−311 . https://doi .org/10 .1177/036319908901400401 .
• Ignatius . Epistle to the Smyrnaeans . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .earlychristianwritings .com/text/ignatius-smyrnaeans-lightfoot .html .
• Janowicz, A . (2019) .Opiekun rodzinny . Warszawa: CeDeWu .
• Janowicz, A ., Klimek, M . & Krakowiak, P . (2021) . How to support working family carers? British initiatives as a practical means to reduce loneliness in everyday life of family caregivers in Poland . Family Forum, 11, 129–149 .
• Janowicz, A ., Krakowiak, P . & Stolarczyk, A . (Eds .) . (2015) . Solidarity. Hospice­Pal­liative care in Poland . Gdańsk: Fundacja Hospicyjna .
• Jarzembowski, M . (2023) . Klub „Ain Karem” . Seniorów wspiera wieloletni pro-boszcz parafii w Dziewierzewie, Diecezja Bydgoska . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .naklo24 .pl/Klub_Ain_Karem ._Seniorow_wspiera_byly_pro-boszcz_parafii_w_Dziewierzewie,102206 .html .
• Just in Mar tyr .Apology I . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .early-christianwritings .com/text/justinmartyr-firstapology .html .
• Käser, M . (1980) .Roman private law .Pretoria: University of South Africa .
• Konieczko, M . M . (2021) .Znaczenie małżeńskiej jedności w nauczaniu św. Jana Chryzostoma o wdowieństwie na podstawie „Oracji do młodej wdowy” . Katowice: Księgarnia św . Jacka .
• Kopeć, B . (2009) . Człowiek wobec śmierci w wybranych utworach romantyzmu i sentymentalizmu . Studia Wrocławskie, 11, 240−251 .
• Krakowiak, P . (2010) . Pomoc po stracie i towarzyszenie w żałobie jako zadanie duszpasterskie . Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno­Historyczne, 9(2), 60−76 .
• Krakowiak, P . (2012) .Wolontariat w opiece u kresu życia:geneza, rozwój, funkcjono­wanie, możliwości optymalizacji i integracji . Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK .
• Krakowiak, P . (2022) .Wokół straty i żałoby. Jak sobie poradzić? Jak pomóc innym?Toruń−Gdańsk: Wydawnictwo Akapit .
• Krakowiak, P . & Janowicz, A . (2015) . Parafie jako centra aktywności społecznej dla seniorów i wsparcia osób u kresu życia w środowisku domowym . Dobre praktyki i przykłady prowadzonych działań . In D . Becker-Pestka & E . Kowalik (Eds .), Wy­zwania współczesnej pedagogiki (pp . 25–40) . Warszawa: WSB w Gdańsku, CeDeWu .
• Krause, J .-U . (1994) . Witwen und Waisen im Römischen Reich .Vol . 1: Verwitwung und Wiederverheiratung .Stuttgart: Steiner .
• Krause, J .-U . (1995) .Witwen und Waisen im Römischen Reich . Vol . 3: Rechtliche und soziale Stellung von Waisen .Stuttgart: Steiner .
• Lactantius . Institutiones divinae (The divine institutes) . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .documentacatholicaomnia .eu/03d/0265-0339,_Eusebius_Ca-esariensis,_Church_History,_EN .pdf .
• Lose and Hope . (2023) . Equipping Churches in Bereavement Support . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .lossandhope .org/ .
• Miller, T . S . (2003) .The orphans of Byzantium: Child welfare in the Christian empire .Washington, D .C .: Catholic University Press of America Press .
• Mohan, J . & Sharp, M . (Eds .) . (2010) . Leading in the Legacy of Vincent de Paul: Reflections on Vincentian Leadership Today .Retrieved October 20, 2023, from: https://via .library .depaul .edu/cgi/viewcontent .cgi?article=1000&context=hay_bo-oks .
• MRiPS . (2021) .National report – POLAND. Information on the actions taken for the benefit of elderly people . Retrieved October 21, 2023, from: https://unece .org/sites/default/files/2021-10/mipaa20-report-poland .pdf .
• Nakonieczny, R . (2022) . Wdowy w universum wczesnych chrześcijan – trzy perspektywy badawcze . Vo x Pa t r u m, 83, 7–20 . https://doi .org/10 .31743/vp .13593 .
• Passion of Perpetua and Felicita . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .earlychristianwritings .com/text/didascalia .html .
• Pawłowska, D . & Tomkowska, E . (2022) . Ilu jest pacjentów przykutych do łóżek i kto się nimi opiekuje . Retrieved October 20, 2023, from: https://biqdata .wybor-cza .pl/biqdata/7,159116,28505588,ilu-jest-pacjentow-przykutych-do-lozek-i-kto-sie-nimi-opiekuje .html .
• Plato . Menexemus . Retrieved October 20, 2023, from: http://www .perseus .tufts .edu/hopper/text?doc=Plat .+Menex .+248&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999 .01 .0180 .
• The Polonsky Foundation . (2013) . Ars moriendi − The Art of Dying 2013 . Re-trieved October 20, 2023, from: http://bav .bodleian .ox .ac .uk/news/ars-morien-di-the-art-of-dying .
• Polycarp . Epistle to the Philippians . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .earlychristianwritings .com/text/polycarp-lightfoot .html .
• Portal Statystyczny . (2021) .Kościół katolicki w Polsce. Spada religijność wśród młodych osób . Retrieved October 20, 2023, from: https://portalstatystyczny .pl/kosciol-katolicki-w-polsce-spada-religijnosc-wsrod-mlodych-osob/ .
• Przygoda, W . (2015) . Wyzwania duszpasterskie wobec osób w podeszłym wieku . Polonia Sacra, 19(1), 49–69 . http://dx .doi .org/10 .15633/ps .729 .
• Rohde, J . (1976) .Urchristliche und frühkatholische Ämter . Berlin: Verlag 1976 .
• Rominkiewicz, J . (2016) . Pomoc społeczna w ateńskiej polis . In: M . Marszał & J . Przygodzki (Eds .), Pro publico bono – idee i działalność (pp . 13–23) . Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego .
• SCIE (Social Care Institute for Excellence UK) .End of life care . Retrieved August 7, 2023, from: https://www .scie .org .uk/adults/endoflifecare/ .
• Szreter, S . (1997) . Economic Growth, Disruption, Deprivation, Disease, and Death: On the Importance of the Politics of Public Health for Development . Population and Development Review, 23(4), 693–728 . https://doi .org/10 .2307/2137377 .
• Taylor, J . (1651) .Holy Living and Holy Dying . Retrieved October 20, 2023, from: http://www .ccel .org/ccel/taylor/holy_dying .html .
• Tertullian . Apologeticus . Retrieved October 20, 2023, from: https://www .tertullian .org/articles/mayor_apologeticum/mayor_apologeticum_07translation .htm .
• Thucydides . Oratio funebris Periclis (Pericles’ Funeral Oration) . Retrieved October 20, 2023, from: http://hrlibrary .umn .edu/education/thucydides .html .
• Voltaggio, M . (2011) . “Xenodochia” and “Hospitia” in Sixth-Century Jerusalem: Indicators for the Byzantine Pilgrimage to the Holy Places .Zeitschrift des Deut­schen Palästina­Vereins, 127, 197–210 .
• Weiler, I . (1980) . Zum Schicksal der Witwenund Waisen bei den Völkern der Alten We l t . Saeculum, 31(2), 157−193 .
• Xenophon . (1946) . De vectigalibus (Ways and Means) . In E . C . Marchant (Ed .), Scripta minor (pp . 191–231) . Cambridge Massachusetts: Harvard University Press . Retrieved October 20, 2023, from: https://archive .org/details/scriptami-norawit00xenouoft/page/230/mode/2up .
• Yan, H ., Bytautas, J ., Isenberg, S . R ., Kaplan, A ., Hashemi, N ., Kornberg, M . & Hendrickson, T . (2022) . Grief and bereavement of family and friends around medical assistance in dying: scoping review . BMJ Support Palliat Care, 13, bmjspcare-2022-003715 . https://doi .org/10 .1136/spcare-2022-003715 .

Identyfikatory

DOI

10.12775/PCh.2023.015