Mechanizmy poznawcze teorii umysłu

• Autorzy: Agnieszka Pluta

Warianty tytułu

EN

Cognitive mechanisms of theory of mind

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest zapoznanie polskiego czytelnika ze stanem wiedzy dotyczącym mechanizmów poznawczych leżących u podstaw teorii umysłu. W artykule omówiono zarówno koncepcje teoretyczne będące podstawą rozumienia zdolności do dokonywania atrybucji stanów mentalnych innych osób, jak i najnowsze badania wykorzystujące metody neuroobrazowania mózgu (funkcjonalny rezonans magnetyczny, przezczaszkową stymulację magnetyczną) oraz badania pacjentów z uszkodzonym mózgiem. Dyskutowane są kolejno wyniki badań odnoszące się do: a) mózgowej lokalizacji teorii umysłu, b) relacji między teorią umysłu a funkcjami wykonawczymi oraz językiem, c) dysocjacji między poznawczym a emocjonalnym komponentem teorii umysłu. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu opisano również wyzwania i trudności metodologiczne, które towarzyszą badaniom nad mózgowym podłożem teorii umysłu w normie i w patologii.

EN

The goal of the article is to familiarize Polish reader with the current state of knowledge about cognitive mechanisms of theory of mind. In the article, the author presents theoretical framework underlying capacity to understand mental states of others as well as the most recent neuroimagining methods (functional magnetic resonance, transcranial magnetic stimulation) and studies of patients with brain impairments. The author discusses: brain localization of theory of mind, relation between theory of mind and executive functions and language, dissociation between cognitive and affective theory of mind. On the basis of literature review, the author indicates methodological challenges and difficulties pertaining to research on brain mechanisms underlying theory of mind in norm and pathology.

Słowa kluczowe

PL

teoria umysłu; funkcjonalny rezonans magnetyczny; przezczaszkowa stymulacja; magnetyczna; funkcje wykonawcze; funkcje językowe; uszkodzenie mózgu

EN

theory of mind; functional magnetic resonance; transcranial magnetic stimulation; executive functions; language; brain impairment

• Wydawca: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Czasopismo: Roczniki Psychologiczne
• Rocznik: 2012
• Tom: 15
• Numer: 1
• Strony: 7-30

Daty

wydano

2012

Twórcy

autor

Agnieszka Pluta

• Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego,