Zapiski z (przechodniości) bezradności

• Autorzy: Serkowska Hanna

Warianty tytułu

EN

Notes from (transitivity of) helplessness

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zapiski z nocnych dyżurów Jacka Baczaka (1995) często odczytywane są jako tekst transgresyjny wobec zakazu obrazowania cierpienia, a autorowi zarzuca się wykorzystanie cierpienia innych dla osiągnięcia estetycznych celów. To książka w polskiej literaturze bezprecedensowa i jak dotąd bez kontynuatorów. Zapiski Baczaka, notującego ból, cierpienie i samotność umierających w domu opieki dla przewlekle chorych, zapisującego własną i ich bezradność wobec nieuchronnego, bezowocnie tropiącego bezimiennego „Sprawcę”, pozostają tekstem osobnym na tle rodzimego mikrokanonu literatury o domach opieki i domach starców, od Stanisława Grochowiaka po Mariusza Sieniewicza.

EN

Zapiski z nocnych dyżurów by Jacek Baczak (1995) has frequently been interpreted as a transgressive text both in that it neglects the ban on portraying the human suffering and in that the author deploys suffering of others to his own aesthetic goals. Still this is an unprecedented book in Polish literature, and to this day has not found followers. In Zapiski the author takes note of pain, suffering and solitude of the chronically ill, dying in a nursing home. Yet what he takes note of in fact is his own, and theirs, helplessness towards fate, attempting vainly to trace the innominate „Perpetrator”. His text stands out the exiguous Polish canon of literature on nursing and old people’s homes, ranging from Grochowiak to Sieniewicz.

Słowa kluczowe

PL

zapiski; cierpienie; choroba; śmierć; dom opieki

EN

notes; suffering; illness; death; nursing home

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Czasopismo: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Rocznik: 2016
• Numer: 2(7)
• Strony: 115–123

Twórcy

autor

Serkowska Hanna

• Uniwersytet Warszawski,

Bibliografia

• Aries Philippe, Rozważania o historii śmierci, przeł. z fr. Katarzyna Marczewska, Oficyna Naukowa, Warszawa 2007.Baczak Jacek, Byłem dobrym salowym. Z Jackiem Baczakiem rozmawia Anna Karoń-Ostrowska, „Więź” 1999, nr 2, s. 92–93.Baczak Jacek, Dług wobec moich umarłych. Rozmowa z Jackiem Baczakiem, w: Stanisław Bereś, Historia literatury polskiej w rozmowach XX–XXI w., WAB, Warszawa 2002 (pierwodruk: „Dykcja” 1997, nr 5, s. 27–32).Baczak Jacek, Zapiski z nocnych dyżurów, Times, Bielsko-Biała 1995.Bonowicz Wojciech, Kronikarz zamierającego życia, „Nowy Nurt” 1995, nr 22, s. 7.Czaja Dariusz, Twarze, twarze, twarze…, „Konteksty” 1996, nr 1–2, s. 158.Czapliński Przemysław, Mikrologi ze śmiercią, Biblioteka Literacka Poznańskich Studiów Polonistycznych, Poznań 2001.Grochowiak Stanisław, Chłopcy. Dramat z życia sfer starszych, w: Stanisław Grochowiak, Lęki poranne. Dramaty, wybór i wstęp Anna Burzyńska, IBL PAN, Warszawa 2012, s. 31–87.Groen Hendrik, Małe eksperymenty ze szczęściem. Sekretny dziennik Hendrika Groena, lat 83 i ¼, Albatros, Warszawa 2016.Hennelowa Józefa, Felieton niesprawiedliwy, „Tygodnik Powszechny” 1995, nr 35, s. 16.Jaworski Krzysztof, Pod prąd, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1999.Legeżyńska Anna, Gest pożegnania. Szkice o poetyckiej świadomości elegijno-ironicznej, Wydawnictwo UAM, Poznań 1999.Morawiec Arkadiusz, Estetyczne, metafizyczne, etyczne. O „Zapiskach z nocnych dyżurów” Jacka Baczaka, w: tenże, Polityczne, prywatne, metafizyczne. Szkice o literaturze polskiej ostatnich dziesięcioleci, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.Nowacki Dariusz, Dręczące pytania, „Kresy” 1996, nr 1, s. 165–167.Odija Daniel, Klub seniorów, w: Daniel Odija, Podróże w miejscu, Wydawnictwo Agora, Słupsk 2000, s. 23–25.Rudzka Zyta, Białe klisze, Akapit, Katowice 1991.Sarton Amy, As we are now [1973], The Women’s Press Limited, London 1983.Sieniewicz Mariusz, Rebelia, W.A.B., Warszawa 2007.Świrszczyńska Anna, Poezja, zebrał i przedmową poprzedził Czesław Miłosz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.

Identyfikatory

ISSN

2353-8694

DOI

10.18276/au.2015.2.7-08