Znaczenie języka narodowego w procesie emancypacji politycznej Walii i Kornwalii na początku XXI w.

• Autorzy: Bartłomiej H. Toszek

Warianty tytułu

EN

The meaning of national language factor in political emancipation processes of Wales and Cornwall in the beginning of 20 c.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Presupposing invariability of hitherto centrifugal tendencies in a frames of devolution reform and predevolution processes in Wales and Cornwall, questions of protection and development of national language are expected to remain in the Welsh/Cornish authorities centre of interests. Published by the Welsh Government and the Cornish Council schemes of national languages contains postulates of widening range of cymraeg or kernewek teaching, strengthening of bilingualism in public sphere and subsidizing of Welsh/Cornish media. However top to down stimulation of bilingualism would not succeed if most of people in Wales and Cornwall will be still English speaking. Which is more reducing number of Welsh speakers and slow growing number of Cornish speakers shows both these languages have no practical sense and are not able to compete with English. There is no reason to overestimate meaning of Welsh and Cornish in political mobilization processes because their role was only to confront Welsh and Cornish cultural diversity. Literally interpreted and appeased by the UK Government demands of legal and institutional guarantees of both languages protection and development caused finally displacement of public interests to other measures for realizing main aim, it is widening or implementing devolution processes.

PL

Zakładając niezmienność dotychczasowych tendencji odśrodkowych, zachodzących w ramach reformy dewolucyjnej i procesów paradewolucyjnych w Walii i Kornwalii, należy sądzić, że sprawy dotyczące ochrony i rozwoju języka narodowego pozostaną w centrum uwagi miejscowych ośrodków decyzyjnych. Opublikowane przez Rząd Walijski i Radę Kornwalii językowe strategie rozwojowe wyraźnie wskazują na zamiar systematycznego zwiększania poziomu rozszerzania zakresu nauczania cymraeg i kernewek, umacnianie bilin-gwizmu w przestrzeni publicznej oraz dotowanie walijskojęzycznych i kornijskojęzycznych mediów. Odgórna stymulacja dwujęzyczności nie może jednak przynieść spodziewanych re-zultatów w sytuacji, gdy większość mieszkańców Walii i Kornwalii nadal porozumiewa się między sobą po angielsku. Co więcej, zmniejszanie się liczby osób mówiących językiem wa-lijskim oraz powolny przyrost populacji używającej na co dzień języka kornijskiego wskazu-je, że oba te języki nie uzyskają w najbliższym czasie większego znaczenia praktycznego i nie będą mogły skutecznie konkurować z językiem angielskim. Nie należy zatem przeceniać ich znaczenia w odniesieniu do procesów mobilizacji politycznej, w których posłużyły jedynie do unaocznienia odrębności kulturowej Walijczyków i Kornwalijczyków. Literalne odczytanie i zaspokojenie przez rząd brytyjski postulatów dotyczących utworzenia prawnych i instytucjo-nalnych gwarancji ochrony i rozwoju obu języków spowodowało więc przesunięcie zaintere-sowania społeczności walijskiej i kornwalijskiej na inne środki służące realizacji zasadnicze-go celu, tj. rozszerzenia lub implementacji procesów dewolucyjnych.

Słowa kluczowe

PL

tożsamość narodowa, język narodowy, Walia, Kornwalia, dewolucja

EN

national identity, national language, Wales, Cornwall, devolution

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego ACTA POLITICA
• Rocznik: 2014
• Numer: 30
• Strony: 81-94

Twórcy

autor

Bartłomiej H. Toszek

• Uniwersytet Szczeciński,

Bibliografia

• Awbery G.M., The Term ‘Landsker’ in Pembrokeshire, „Journal of the Pembrokeshire Historical Society” 1990–1991, nr 4.
• Bodlore-Penalez M., Atlas of Stateless Nations in Europe, Talybont 2011.
• Bogdanor V., Devolution in the United Kingdom, Oxford 2001.
• Dafydd F., Welsh Icons, Ceredigion 2007.
• Davies D., Pembroke is Little England after all!, „The Western Mail”, 8.01.2004.
• Davies N., Wyspy, Kraków 2003.
• Davies J., A History of Wales, London–New York–Toronto–Dublin–Camberwell–New Delhi–Auckland–Johannesburg 2007.
• Haywood J., Celtowie. Od epoki brązu do New Age, Warszawa 2008.
• Język a kultura. Podstawowe pojęcia i problemy, red. Anusiewicz J., Bartmiński J., Wrocław 1991.
• Majewicz E., Majewicz A.F., Języki celtyckie na Wyspach Brytyjskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1983.
• Mercator-Education: European Network for Regional or Minority Languages, The Welsh language in education in the UK, Ljouwert/Leeuwarden 2001.
• Office for National Statistics, Census 2001. Report on the Welsh language, London 2004.
• Office for National Statistics, 2011 Census: Welsh Language Skills – Unitary Authorities in Wales, London 2012.
• Parker M., Neighbours from Hell?, Talybont 2007.
• Pilkington C., Devolution in Britain today, Manchester–New York 2002.
• Sapir E., Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje, Warszawa 1978.
• Szul R., Język, naród, państwo. Język jako zjawisko polityczne, Warszawa 2009.
• Szymanek J., Kaczorowska M., Rothert A., Ewolucja, dewolucja, emergencja w systemach politycznych, Warszawa 2007.
• The Dynamics of Devolution. The State and the Nations 2005, red. Trench A., Exeter–Charlottesville 2005.
• The National Archives, Welsh Language Act 1967, www.legislation.gov.uk/ukpga/1967/ 66/enacted
• The National Archive, Welsh Language (Wales) Measure 2011, www.legislation.gov.uk/mwa/2011/1/contents/enacted
• The Welsh Language Board, About Us, www.webarchive.org.uk/wayback/archive/2012 0330000810/http://www.byig-wlb.org.uk/english/about/Pages/index.aspx
• The National Archives, Welsh Language Act 1993, www.legislation.gov.uk/ukpga/1993/38
• Scotland and Wales: Nations Again?, red. B. Taylor, K. Thomson, Cardiff 1999.
• Toszek B.H., Kużelewska E., Od wizji do rzeczywistości. Dziesięć lat dewolucji w Walii, Warszawa 2011.
• Welsh Assembly Government, A National Action Plan for a Bilingual Wales, Cardiff 2003.
• Welsh Assembly Government, Welsh Language Scheme, Cardiff 2007.
• Welsh Government, Welsh language: Annual report 2010–2011, Cardiff 2011.