O możliwych modelach szkolnej interpretacji tekstu poetyckiego i kompozycji wypowiedzi na przykładzie wiersza Jana Twardowskiego „Sprawiedliwość”

• Autorzy: Angelika Matuszek

Warianty tytułu

EN

Possible models of interpretation of a poem Justice, by Jan Twardowski at primary, lower secondary and upper secondary levels

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kwestia analizy i interpretacji tekstu poetyckiego, jego sposobu funkcjonowania w rzeczywistości szkolnej, stanowi przedmiot zainteresowania badaczy już od połowy XX w. W jaki sposób analizują i interpretują teksty uczniowie na różnych etapach kształcenia, jakie metody i techniki interpretacyjne stosują, by odnaleźć sens utworu – to podstawowe problemy rozwijane w artykule. W analizie prac uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych wyróżniono metody pracy z tekstem poetyckim właściwe dla młodzieży uczącej się na danym etapie kształcenia. Analiza zabranego materiału badawczego prowadzi do wniosku, że prawie każda z tych metod obecna jest na każdym etapie kształcenia, a różnice w jej zastosowaniu wiążą się z częstotliwością, kontekstem i zawartością przedstawianych w interpretacji treści.

EN

The question of analysis and interpretation of poems, as they function in school reality, has been the subject of research since the mid-twentieth century. How students analyse and interpret poems and what methods and techniques of interpretation they apply to understand poems are the subject of this article. Based on the work of students of primary, lower secondary and upper secondary schools the researcher tries to discover the methods used by young people in the interpretation of the poem. Almost every method was discovered in all schools and differences were related to frequency, method and content of interpretation.

Słowa kluczowe

PL

literaturoznawstwo; dydaktyka języka polskiego; Szkoła samodzielnego myślenia; analiza wiersza; interpretacja wiersza; kompozycja wypowiedzi

EN

literature; didactics of literature; poem analysis,; poem interpretation; text composition

• Wydawca: Instytut Badań Edukacyjnych
• Czasopismo: Edukacja
• Rocznik: 2013
• Numer: 4(124)
• Strony: 114–132

Daty

wydano

2013-12-31

Twórcy

autor

Angelika Matuszek

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsko-Białej

Bibliografia

• Balbus, S. (1996). Między stylami. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Baluch, A. (1984). Poezja współczesna w szkole podstawowej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Chrząstowska, B. (1979). Teoria literatury w szkole. Z badań nad recepcją liryki. Wrocław: Polska Akademia Nauk, Komitet Nauk o Literaturze Polskiej, Wydawnictwo Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Chrząstowska, B. (2009). Przedmiot, podmiot, proces. Szkice z metodyki kształcenia polonistycznego (wyd. I,). Poznań: Poznańskie Studia Polonistyczne.
• Eco, U. (2008). Interpretacja i nadinterpretacja (przeł. T. Bieroń). Kraków: Znak.
• Głowiński, M. (1997). Style odbioru. Szkice o komunikacji literackiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Janus-Sitarz, A. (2009). Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole. Konstatacje. Oceny. Propozycje. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Markiewicz, H. (1996). O falsyfikowaniu interpretacji literackich. W: T. Michałowska, Z. Goliński i Z. Jarosiński (red.), Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów Warszawa 1995. Warszawa: Instytut Badań Literackich.
• Myrdzik, B. (1999). Rola hermeneutyki w edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Okopień-Sławińska, A. (1988). Sztuka interpretacji jako przedmiot nauczania. W: B. Chrząstowska i T. Kostkiewiczowa (red.), Olimpiada Literatury i Języka Polskiego. Założenia – oceny – postulaty. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Pilch, A. (2003). Kierunki interpretacji tekstu poetyckiego. Literaturoznawstwo i dydaktyka. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• MEN (2009). Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. W: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Załącznik 4). Dz. U. z 15 stycznia 2009 r., nr 4, poz. 17, Warszawa: kancelaria Prezesa rady Ministrów.
• Sławiński, J. (2006). Miejsce interpretacji. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
• Szyszkowski, W. (1964). Analiza dzieła literackiego w szkole. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Uryga, Z. (1982). Odbiór liryki w klasach maturalnych. Warszawa–Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Uwagi

http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2013/4-7-matuszek-modele-interpretacji-wiersza.pdf

Identyfikatory

ISSN

0239-6858