Na peryferiach Stanów Zjednoczonych. Obrazy stanu Oregon w wybranych filmach Kelly Reichardt

• Autorzy: Biliński Paweł

Warianty tytułu

EN

On the Peripheries of the United States: Images of Oregon in Selected Films by Kelly Reichardt

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy twórczości Kelly Reichardt – reżyserki, która od połowy lat 90. pozostaje jedną z kluczowych postaci amerykańskiego kina niezależnego. Wychodząc od założeń badaczy skoncentrowanych na zagadnieniu krajobrazu, autor przygląda się podejściu Reichardt do pejzażu jako takiego oraz charakteryzuje wizję stanu Oregon obecną w jej produkcjach. Przywoływane w tekście wypowiedzi Reichardt potwierdzają, jak istotne było dla niej poznanie Jonathana Raymonda – pisarza i przyszłego scenarzysty opisywanych w artykule dzieł. W kolejnych filmach – zwłaszcza tych, którym w tekście poświęcono najwięcej uwagi (Old Joy /2006/, Meek’s Cutoff /2010/, Pierwsza krowa /First Cow, 2019/) – oboje nie tylko przyglądali się stanowi z północno-zachodniego wybrzeża USA, ale też wykorzystali tamtejsze lokacje do nakreślenia portretu współczesnej amerykańskiej prowincji. Opowiedzieli o niej, operując poetyką slow cinema i odnosząc się do gatunku westernu.

EN

The article concerns the work of Kelly Reichardt – a film director who since 1995 is regarded as one of the most prominent representatives of American independent cinema. Starting with the observations of researchers theorizing landscape, the author analyses Reichardt’s approach to landscape as such and describes the vision of Oregon present in her work. The director’s statements cited in the article confirm the importance of meeting the writer Jonathan Raymond – the future screenwriter of the discussed productions. In their subsequent films – especially those that are at the centre of author’s interest (Old Joy /2006/, Meek’s Cutoff /2010/, First Cow /2019/) – not only did they look at Oregon, but also used the Pacific Northwest state’s locations to portray contemporary American country. In doing so, they used the poetics of slow cinema and conventions of the western genre.

Słowa kluczowe

PL

Kelly Reichardt; krajobraz; Oregon; western; nomadyzm

EN

Kelly Reichardt; landscape; Oregon; western; nomadis

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2023
• Numer: 122 Krajobrazy, panoramy, terytoria
• Strony: 107-129

Twórcy

autor

Biliński Paweł

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Altman, C. F. (1987). W stronę teorii gatunku filmowego (tłum. A. Helman). Kino, (6), ss. 18-22.
• Dawn Hall, E. (2018). The Films of Kelly Reichardt. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Frydryczak, B. (2013). Krajobraz. Od estetyki „the picturesque” do doświadczenia topograficznego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• Fusco, K., Seymour, N. (2017). Kelly Reichardt. Urbana: University of Illinois Press.
• Grabka, N. (2020). Nad Rzeką Traw. Antywesternowość filmów Kelly Reichardt. W: B. Kita, M. Kempna-Pieniążek (red.), Filmowe pejzaże Ameryk (ss. 241-256). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Gregory, A. (2016, 16 października). The Quiet Menace of Kelly Reichardt’s Feminist Westerns. NYTimes.com. https://www.nytimes.com/2016/10/16/magazine/the-quiet-menace-of-kelly-reichardts-feminist-westerns.html
• Guest, H. (2020). The Social Animal. Film Comment, 56 (2), ss. 32-35.
• Halter, E. (2019, 12 grudnia). „Old Joy”: Northwest Passages. Criterion.com. https://www.criterion.com/current/posts/6728-old-joy-northwest-passages
• Harper, G., Rayner, J. (2010). Introduction – Cinema and Landscape. W: G. Harper, J. Rayner (red.), Cinema and Landscape (ss. 13-28). Bristol – Chicago: Intellect.
• Hoberman, J. (2006, 12 września). North by Northwest. VillageVoice.com. https://www.villagevoice.com/2006/09/12/north-by-northwest/
• Hunt, A. E. (2020, 5 marca). Day for Night for Day for Night: DP Christopher Blauvelt on „First Cow”. FilmmakerMagazine.com. https://filmmakermagazine.com/109294-day-for-night-for-day-for-night-dp-christopher-blauvelt-on-first-cow/#.ZB8G3PaZM2w
• James, N., Jenkins, D. (2014). The Dam Busters. Sight and Sound, 24 (9), ss. 56-59.
• Kita, B. (2020). Z dala od innych… Pejzaż w drodze. W: B. Kita, M. Kempna-Pieniążek (red.), Filmowe pejzaże Ameryk (ss. 257-276). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Krajewska, A. (2020). John Ford i pejzaż amerykańskiego pogranicza. Przypadek „Dyliżansu”, „Poszukiwaczy” i „Jak zdobyto Dziki Zachód”. W: B. Kita, M. Kempna-Pieniążek (red.), Filmowe pejzaże Ameryk (ss. 33-58). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Lefebvre, M. (2006). Between Setting and Landscape in the Cinema. W: M. Lefebvre (red.), Landscape and Film (ss. 19-59). New York: Routledge.
• Levy, E. (1999). Cinema of Outsiders: The Rise of American Independent Film. New York: New York University Press.
• Michelitch, J. (2016). Thinking of Lightspeed: The Flickering Transformations of Kelly Reichardt’s Cinema. Cinéaste, 42 (1), ss. 4-8.
• Natali, M. (2006). The Course of the Empire: Sublime Landscapes in the American Cinema. W: M. Lefebvre (red.), Landscape and Film (ss. 91-123). New York: Routledge.
• Ostaszewski, J., Plesnar, Ł. A. (2000). 100 westernów. Kraków: Rabid.
• Palahniuk, C. (2008). Uchodźcy i wygnańcy. Spacer po Portland w stanie Oregon (tłum. M. Potulny). Warszawa: Wydawnictwo Niebieska Studnia.
• Quart, L. (2011). The Way West: A Feminist Perspective. An Interview with Kelly Reichardt. Cinéaste, 36 (2), ss. 40-42.
• Raymond, J. (2009). Livability: Stories. New York: Bloomsbury.
• Rosenblum, N. (2005). Historia fotografii światowej (tłum. I. Baturo). Bielsko-Biała: Baturo – Grafis Projekt.
• Smoliński, S. (2020). Pierwsza krowa. Ekrany, (4), s. 56.
• Stańczyk, M. (2019). Czas w kinie. Doświadczenie temporalne w „slow cinema”. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Taylor, E. (2017, 18 września). „Certain Women”: Trapped under the Big Sky. Criterion.com. https://www.criterion.com/current/posts/4941-certain-women-trapped-under-the-big-sky