Glosa do Wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Moraru vs. Rumunia z dnia 8 listopada 2022 r. – dyskryminacja na gruncie „warunku dostępu do pracy i nauki”

• Autorzy: Kalisz Anna , Wojciechowski Bartosz

Warianty tytułu

EN

Commentary to the Judgement of the European Court of Human Rights in the Case of Moraru v. Romania of 8 November 2022 – Discrimination on the Ground of “Conditions of Access to Work and Study”

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

The commented judgement concerns an allegation of discrimination in the recruitment process for studies preparing to become a military doctor, when the national authorities denied a female-applicant the right to take the military medical school entrance exam on the basis of her height (she was 150 cm tall and weighed 44 kg). The Ministry of National Defence argued that the law required all military personnel to be able to perform any mission, and that this meant being able to carry a standard soldier’s kit weighing around 57 kg. The European Court of Human Rights found that the reasons why the applicant was treated differently from other women – who met the weight and height requirements – were not “relevant and sufficient”. In particular, the national courts accepted the MND’s argument equating size with strength. Even though size had recently been eliminated from the list of selection criteria and that the applicant was now free to apply to the military academy of her choice, the Court found that she had been unfairly disadvantaged at the time of her application. The co-authors of the gloss agree with the position of the Court and the reasoning presented, while addressing both: the philosophical grounds of the equality principle and the evolution of the judicial dialogue between the ECHR and the CJEU.

Słowa kluczowe

EN

non-discrimination principle; equal access to the recruitment process; discriminatory practices; lack of objective justification; military medicine

• Wydawca: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Czasopismo: Przegląd Sejmowy
• Rocznik: 2023
• Numer: 2(175)
• Strony: 157-168

Twórcy

autor

Kalisz Anna

• Dr hab. Anna Kalisz Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Prawa i Administracji, Polska Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0001-9855-0067

autor

Wojciechowski Bartosz

• Dr hab. Bartosz Wojciechowski, prof. UŁ Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Polska University of Lodz, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-4271-7056

Bibliografia

• Karta praw podstawowych UE, Dz. Urz. UE C 303 z dnia 14 grudnia 2007 r.
• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., Dz.U. z 1993 r. nr 61, poz. 284, ze zm.
• Traktat o Unii Europejskiej, Dz.U. z 2009 r. nr 203, poz. 1569.
• Traktat z Maastricht, Dz. Urz. WE 1992, C 191, s. 1 [niedostępny w języku polskim].
• Wyrok ETPC z dnia 24 listopada 1993 r., Informationsverein Lentia i in. vs. Austria, skarga nr 13914/88.
• Wyrok ETPC z dnia 18 lutego 1999 r., Matthews vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 24833/94.
• Wyrok ETPC z dnia 2 sierpnia 2001 r., Boultif vs. Szwajcaria, skarga nr 54273/00.
• Wyrok ETPC z dnia 11 lipca 2002 r., Christine Goodwin vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 28957/95.
• Wyrok ETPC z dnia 30 czerwca 2005 r., Bosphorus Hava Yollari Turizm Ve Ticaret Anonim Şirketi vs. Irandia, skarga nr 45036/98.
• Wyrok ETPC z dnia 10 listopada 2005 r., Leyla Şahin vs. Turcja, skarga nr 44774/98.
• Wyrok ETPC z dnia 4 listopada 2008 r., Carson i inni vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 42184/05.
• Wyrok ETPC z dnia 18 lutego 2009 r., Andrejev vs. Łotwa, skarga 55707/00.
• Wyrok ETPC z dnia 8 grudnia 2009 r., Muñoz Díaz vs. Spain, skarga nr 49151/07.
• Wyrok ETPC z dnia 22 marca 2012 r., Konstantin Markin vs. Rosja, skarga nr 30078/06.
• Wyrok ETPC z dnia 30 stycznia 2018 r., Enver Şahin vs. Turcja, skarga nr 23065/12.
• Wyrok ETPC z dnia 7 czerwca 2018 r., O’Sullivan McCarthy Mussel Development Ltd vs. Irlandia, skarga nr 44460/16.
• Wyrok ETPC z dnia 19 grudnia 2018 r., Molla Sali vs. Grecja, skarga nr 20452/14.
• Wyrok ETPC z dnia 13 października 2020 r., Ádámi i inni vs. Rumunia, skarga nr 81114/17.
• Wyrok ETPC z dnia 20 października 2020 r., Napotnik vs. Rumunia, skarga nr 33139/13.
• Wyrok ETPC z dnia 8 listopada 2022 r., Moraru vs. Romania, skarga nr 64480/19.
• Wyrok ETS z dnia 12 listopada 1969 r., Erich Stauder vs. Stadt Ulm, sprawa 29/69, ECLI:EU:C:1969:57.
• Wyrok ETS z dnia 17 grudnia 1970 r., Internationale Handelsgesellschaft GmbH vs. Einfuhr- und Vorratsstelle fur Getreide und Futtermittel, sprawa 11/70, ECLI:EU:C:1970:114.
• Wyrok ETS z dnia 14 maja 1974 r., Nold, Kohlen- und Baustoffgroßhandlung vs. Komisja (Nold II), sprawa 4/73, ECLI:EU:C:1974:51.
• Wyrok ETS z dnia 13 grudnia 1979 r., Liselotte Hauer vs. Land Rheinland-Pfalz, sprawa 44/79, ECLI:EU:C:1979:290.
• Wyrok ETS z dnia 15 maja 1986 r., Johnston vs. Chief Constable of the Royal Ulster Constabulary, sprawa 222/84, ECLI:EU:C:1986:206.
• Wyrok ETS z dnia 21 września 1989 r., Hoechst AG vs. Komisja, sprawy 46/87 i 227/88, ECLI:EU:C:1989:337.
• Wyrok ETS z dnia 26 czerwca 1997 r., Familiapress, sprawa C-368/95, ECLI:EU:C:1997:325.
• Wyrok ETS z dnia 17 lutego 1998 r., Lisa Jacqueline Grant vs. South-West Trains, sprawa C-249/96, ECLI:EU:C:1998:63.
• Wyrok ETS z dnia 11 lipca 2002 r., Carpenter, sprawa C-60/00, ECLI:EU:C:2002:434.
• Wyrok Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych z dnia 26 czerwca 1996 r., United States vs. Virginia Military Institute (VMI), 518 U.S. 515 (1996).
• Wyrok TSUE z dnia 22 grudnia 2010 r., Sayn-Wittgenstein, sprawa C-208/09, ECLI:EU:C:2010:806.
• Wyrok TSUE z dnia 18 października 2017 r., Ypourgos Esoterikon i Ypourgos Ethnikis paideias kai Thriskevmaton vs. Maria-Eleni Kalliri, sprawa C-409/16, ECLI:EU:C:2017:767.
• Wyrok TSWE z dnia 12 czerwca 2003 r., Schmidberger, sprawa C-112/00, ECLI:EU:C:2003:333.
• Wyrok TSWE z dnia 7 stycznia 2004 r., K.B. vs. National Heath Service Pension Agency and Secretary of State for Health, sprawa C-117/01, ECLI:EU:C:2004:7.
• Wyrok TSWE z dnia 25 marca 2004 r., Karner, sprawa C-71/02, ECLI:EU:C:2004:181.
• Wyrok TSWE z dnia 14 października 2004 r., Omega, sprawa C-36/02, ECLI:EU:C:2004:614.
• Dworkin R., Biorąc prawa poważnie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Dworkin R., Imperium prawa, Wolters Kluwer, Warszawa 2006.
• Dworkin R., Is Democracy Possible Here?Principles for a New Political Debate, Princeton University Press, Princeton 2006.
• Habermas J., Justice and Solidarity: On the Discussion Concerning “Stage 6”, [w:] The Moral Domain: Essays in the Ongoing Discussion between Philosophy and the Social Sciences, red. Th.E. Wren, MIT Press, Cambridge 1990.
• Kalisz A., Principle of Proportionality as an Element Stabilizing the Diversity of Values in Democratic Societies (in the Context of Individual Freedom), [w:] Crisis and Quality of Democracy in Eastern Europe, red. M. Jovanović, D. Pavicević, Eleven, Hague 2012.
• Kapelańska-Pręgowska J., Koncepcja tzw. marginesu oceny w orzecznictwie ETPC, „Państwo i Prawo” 2007, nr 12.
• Kołakowski L., Mini wykłady o maxi sprawach, Znak, Kraków 1997.
• MacDonald R.S.J., The Margin of Appreciation in the Jurisprudence of the European Court of Human Rights, [w:] Collected Courses of the Academy of European Law, red. A. Casse, J.H.H. Weiler, Wolters Kluwer, Florence 1990.
• Piechowiak M., Filozofia praw człowieka, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1999.
• Ripstein A., Equality, Responsibility, and the Law, Cambridge University Press, Cambridge 2001.
• Rosenfeld M., Towards a Reconstruction of Constitutional Equality, [w:] Western Rights? Post-Communist Application, red. A. Sajo, Kluwer Law International, Hague 1996.
• Sewastianowicz M., Po obronę praw człowieka można do TSUE zamiast do Strasburga, <https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/pytania-prejudycjalne-do-tsue-a-ochrona-praw-czlowieka,377296.html>.
• Wiśniewski A., Koncepcja marginesu oceny w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.
• Wiśniewski A., Proporcjonalność i fair balance w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2019, nr 2.
• Yourow H.C., The Margin of Appreciation Doctrine in the Dynamics of European Human Rights Jurisprudence, Brill, Leiden 1996.
• Zasada równości i zasada niedyskryminacji, red. B. Kłos, J. Szymańczak, „Studia BAS” 2011, nr 2.

Identyfikatory

DOI

10.31268/PS.2023.180