Zarys etyki buddyjskiej

• Autorzy: Sławomir Nowosad

Warianty tytułu

EN

Buddhist Ethics: an Outline

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This paper offers an outline of an ethical doctrine of Buddhism. In the initial part of the text the fundamental law of dharma is presented, as well as the Four Noble Truths and the Eightfold Path leading to a final liberation from suffering. Then the crucial criteria of good and evil acts are considered, also the principal rules of moral behaviour, followed by a few remarks on Buddhist ethics as a form of consequentialism and of virtue ethics. The last part of the paper attempts to apply the fundamental ethical precepts to selected issues like nature, abortion, suicide and euthanasia.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia zarys nauki moralnej buddyzmu. Fundamentalnie odwołuje się ona do powszechnego prawa dharmy, a w centrum posiada naukę o tzw. czterech szlachetnych prawdach oraz ośmiorakiej ścieżce, która prowadzi do osiągnięcia nirwany. Artykuł wyjaśnia również kryteria oceny moralnej czynu, wśród których szczególne znaczenie ma motywacja i intencja sprawcy czynu oraz skutki działania z istotnym ukierunkowaniem na ostateczną wolność od cierpienia. Wyjaśnia się również, w jakim zakresie etyka buddyjska może być rozumiana jako rodzaj etyki cnót czy jako teoria konsekwencjalistyczna. W ostatniej części tekstu podane są przykłady zastosowania norm etyki buddyjskiej do takich zagadnień, jak ekologia, przerywanie ciąży, samobójstwo i eutanazja.

Słowa kluczowe

PL

buddyzm; etyka buddyjska

EN

Buddhism; Buddhist ethics

• Wydawca: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Czasopismo: Roczniki Teologiczne
• Rocznik: 2018
• Tom: 65
• Numer: 3: Teologia moralna
• Strony: 21-33

Twórcy

autor

Sławomir Nowosad

• Wydział Teologii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,

Bibliografia

• Barnhart M.G., Theory and Comparison in the Discussion of Buddhist Ethics, „Philosophy East and West” 62(2012), nr 1, s. 16-43.
• Edelglass W., Buddhist Ethics and Western Moral Philosophy, w: A Companion to Buddhist Philosophy, red. S.M. Emmanuel, Wiley-Blackwell, Chichester 2013, s. 476-490.
• Fleming K., Buddhist-Christian Encounter in Contemporary Thailand, Peter Lang, Frankfurt am Main 2014.
• Gowans C.W., Ethical Thought in Indian Buddhism, w: A Companion to Buddhist Philosophy, s. 429-451.
• Harvey P., An Introduction to Buddhist Ethics: Foundations, Values and Issues, Cambridge University Press, Cambridge 2000.
• Harvey P., Dukkha, Non-Self, and the Teaching of the Four „Noble Truths”, w: A Companion to Buddhist Philosophy, s. 26-45.
• Jatava D.R., Buddhism in Modern World, ABD Publishers, Jaipur 2007.
• Kalupahana D.J., Ethics in Early Buddhism, University of Hawai'i Press, Honolulu 1995.
• Keown D., Karma, Character and Consequentialism, „The Journal of Religious Ethics” 24(1996), nr 2, s. 329-350.
• Keown D., Buddhist Ethics: A Very Short Introduction, Oxford University Press, Oxford 2005.
• Olson C., The Different Paths of Buddhism: A Narrative-Historical Introduction, Rutgers University Press, New Brunswick 2005.
• Prebish C.S., Ambiguity and Conflict in the Study of Buddhist Ethics: An Introduction, „The Journal of Religious Ethics” 24(1996), nr 2, s. 295-303.
• Werner K., Authenticity in the Interpretation of Buddhism, w: The Cardinal Meaning. Essays in Comparative Hermeneutics: Buddhism and Christianity, red. M. Pye, R. Morgan, Mouton, The Hague 1973, s. 161-193.

Identyfikatory

DOI

10.18290/rt.2018.65.3-2