Czas depresji

• Autorzy: Stańczyk Marta

Warianty tytułu

EN

The Time of Depression

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autorka rozpatruje zależność doświadczania czasu od doświadczenia depresji, wskazując, w jaki sposób zmienia się oddziaływanie struktur czasowych na widza oraz jak modyfikować czas filmowy, by klisze wizualne zastąpić doznaniem ucieleśnionym, afektywnym. W tekście zostają przywołane fenomenologiczne ujęcia przeżywania czasu w depresji, a następnie wskazane tendencje w kinie, w których próbuje się przedstawić tę chorobę. Autorka krytycznie odnosi się do klisz wizualnych, zwłaszcza zbliżeń zapłakanych kobiecych twarzy, kładąc nacisk na ucieleśnione struktury temporalne i analizując pod tym kątem takie filmy jak Niekończąca się opowieść (Die unendliche Geschichte, reż. Wolfgang Petersen, 1984), Aftersun (reż. Charlotte Wells, 2022), Dom nocny (The Night House, reż. David Bruckner, 2021) czy Dom przy autostradzie (Home, reż. Ursula Meier, 2008). Tekst kończą uwagi na temat połączenia doświadczeń depresyjnych z kapitalizmem, co szczególnie trafnie oddaje narracja typowa dla slow cinema. (Materiał nierecenzowany).

EN

The author considers the relationship between experiencing time and experiencing depression. She points out that during major depressive episodes, there may occur a shift of temporal structures, so cinematic representations should be modified to reject visual clichés and substitute them with an embodied and affective experience of time. The article features examples of phenomenological approaches to experiencing time during depression. It focuses mainly on film tropes in the depictions of depressive disorder; the author criticizes clichés, especially close-ups of a crying woman, and proposes emphasizing embodied temporal structures instead. The main case studies are The NeverEnding Story (Die unendliche Geschichte, dir. Wolfgang Petersen, 1984), Aftersun (dir. Charlotte Wells, 2022), The Night House (dir. David Bruckner, 2021), and Home (dir. Ursula Meier, 2008). The essay concludes with remarks about the connections between depression and capitalism, explored by slow cinema narrative. (Non-reviewed material).

Słowa kluczowe

PL

depresja; czas; narracja; doświadczenie

EN

depression; time; narrative; experience

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2023
• Numer: 123 Tempo i rytm
• Strony: 220-230

Twórcy

autor

Stańczyk Marta

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Aho, K. A. (2013). Depression and Embodiment: Phenomenological Reflections on Motility, Affectivity, and Transcendence. Medicine, Health Care and Philosophy, 16 (4), ss. 751-759.
• Bielik-Robson, A. (1999). Melancholia i ekstaza. W: P. Czapliński, P. Śliwiński (red.), Nuda w kulturze (ss. 25-49). Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Brach-Czaina, J. (2018). Szczeliny istnienia. Warszawa: Dowody na Istnienie.
• Fuchs, T. (2013). Depression, Intercorporeality, and Interaffectivity. Journal of Consciousness Studies, 20 (7-8), ss. 219-238.
• Kempna-Pieniążek, M. (2015). W głębi ciemnego lasu. Ekrany, (5), ss. 4-11.
• Meijer, E. (2019). Granice mojego języka. Esej o depresji (tłum. R. Pucek). Warszawa: Linia.
• Rachubińska, K. (2022). Sprawozdanie z oglądania filmów w depresji. Dwutygodnik, (331). https://www.dwutygodnik.com/artykul/10021-sprawozdanie-z-ogladania-filmow-w-depresji.html
• Ratcliffe, M. (2015). Experiences of Depression: A Study in Phenomenology. Oxford: Oxford University Press.
• Whiteley, C., Birch, J. (2021, 8 listopada). Depression Is More Than Low Mood – It’s a Change of Consciousness. Psyche. https://psyche.co/ideas/depression-is-morethan-low-mood-its-a-change-of-consciousness
• Williams, L. (1991). Film Bodies: Gender, Genre, and Excess. Film Quarterly, 44 (4), ss. 2-13.
• Woolf, V. (2010). O chorowaniu (tłum. M. Heydel). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.