Jeden cel – dwie drogi. O recepcji wzorców francuskich na przykładzie krakowskiej i warszawskiej szkoły nauk politycznych od czasów zaborów do 1939 r.

• Autorzy: Włodarski Bartosz

Warianty tytułu

EN

One goal – two roads. Reception of the French model on the example of the Cracow and Warsaw schools of political sciences from the Partitions of Poland to 1939

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This paper aims to present how École Libre des Sciences Politiques in Paris affected the development of political sciences in Poland. Two schools based on the French model were set up in Cracow and Warsaw by Michał Rostworowski and Edmund Jan Reyman, former students of the French school. In this article, the Warsaw School of Political Sciences and the Jagiellonian University’s School of Political Sciences are described from the perspective adopted by Rostworowski in his study devoted to École Libre des Sciences Politiques. The paper describes the attempts to adapt the French model to the Polish conditions and shows two ways of its reception. The Warsaw school gained an academic status and became an all‑Polish centre of political sciences while the school in Cracow was incorporated into the Jagiellonian University and created an academic environment based on the master‑disciple relationship. It marked the beginning of what Marek Sobolewski described as the Cracow school of political sciences.

Słowa kluczowe

EN

The Jagiellonian University; School of Political Sciences; Political Sciences; Cracow

• Wydawca: Księgarnia Akademicka
• Czasopismo: Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2015
• Numer: 5(36)
• Strony: 275-298

Twórcy

autor

Włodarski Bartosz

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego: Sygn. D.CCXII: Archiwum Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych UJ 1938‑1947., Sygn. S II 619: Akta osobowe Michała Rostworowskiego, Zespół Akt Polskiej Szkoły Nauk Politycznych, sygn. PSNP – 1, 2, 3,Zespół Akt Szkoły Nauk Politycznych, sygn. SNP – 2, 9.
• Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie: Sygn. PAN/III/68/: Materiały Edmunda J. Reymana – II/1/18; II/2/29; III/1/61; III/1/63 Pamiętnik pierwszego ogólnego zjazdu Wychowańców Szkoły Nauk Politycznych w dniu 2 i 3 lutego 1924 r., Warszawa 1924. Pamiętnik trzeciego zjazdu Lipszczan w dniu 1 listopada 1933 roku w Warszawie z okazji XX‑lecia Koła Lipszczan Stowarzyszenia Byłych Wychowańców Polaków z wyższych uczelni w Lipsku 1914‑1934, Warszawa 1934. Roczniki I‑III Szkoły Nauk Społecznych i Handlowych w Warszawie z programem wykładów na lata szkolne 1916/15‑1918/ 19. Roczniki I‑III Wyższej Szkoły Nauk Społecznych i Ekonomicznych w Łodzi. Roczniki I‑VIII Instytutu Studiów Handlowych i Orientalistycznych w Warszawie z programem wykładów na lata szkolne 1930/31‑1938/ 39. Roczniki IV‑XXIV Szkoły Nauk Politycznych z programem wykładów na lata szkolne 1919/20‑1939/ 40. Sprawozdania Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych za lata: 1923/24‑1938/ 39.
• Domagała M., Krótki rys powstania uniwersytetu w Lipsku i stowarzyszeń studentów polskich tamże, [w:] Przyczynki do historii Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Monografia z okazji 50‑lecia jej założenia 1915‑1965, red. J. Loth i in., Warszawa 1968.
• Grzybowski S., Wspomnienia, Kraków 1999.
• Hajdukiewicz L., Geneza i początki Polskiej Szkoły Nauk Politycznych w Krakowie, [w:] Studia z dziejów oświaty i kultury umysłowej w Polsce XVIII‑XX w. Księga ofiarowana Janowi Hulewiczowi, red. R. Dutkowa, J. Dybiec, L. Hajdukiewicz, Wrocław 1977.
• Karwański B., Szkoły Nauk Politycznych w Polsce odrodzonej, [w:] Sprawozdanie Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych za rok 1936/1937.
• Kosiński S., Szkoła Nauk Politycznych. Jej cel i zadania, [w:] Sprawozdanie Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych za rok 1923/24.
• Kozłowski W., W sprawie nowo powstałej instytucji naukowej, interview z prof. dr Michałem Rostworowskim, Kraków 1911.
• Kumaniecki K.W., [w:] Sprawozdanie Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych za rok 1925/26.
• Landau Z., Reyman Edmund Jan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 31, Kraków 1988.
• Łomżanin [B. Winiarski], Michał Rostworowski, [w:] Straty kultury polskiej 1939‑1945, red. A. Ordęga, T. Terlecki, t. 1, Glasgow 1945.
• Noskowski W., W sprawie Polskiej Szkoły Nauk Politycznych, Kraków 1911.
• Obwieszczenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 8 listopada 1937 r. w sprawie ogłoszenia tekstu ustawy z dnia 15 marca 1933 r. o szkołach akademickich, Dz. U. 1938, nr 1, poz. 6.
• Pamiętnik Wyższej Szkoły Nauk Społecznych i Ekonomicznych w Łodzi, red. J. Augustyniak, Łódź 1931.
• Perkowska U., Studia i kursy zawodowe na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1868/69‑1938/39, Kraków 1995, Studia nad Kształtowaniem się Inteligencji w Polsce w XIX i XX Wieku, 2.
• Przyczynki do historii Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Monografia z okazji 50‑lecia jej założenia 1915‑1965, red. J. Loth i in., Warszawa 1968.
• Rostworowski M., Wolna Szkoła Nauk Politycznych w Paryżu, Kraków 1892.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1929 r. o zakładach naukowych i egzaminach szkolnych, wystarczających do osiągnięcia stanowiska urzędniczego w państwowej służbie cywilnej, Dz. U. 1929, nr 88, poz. 663.
• Rybarski R., Polska Szkoła Nauk Politycznych w Krakowie, Kraków 1913.
• Sławomirski Z., Jakie korzyści daje Szkoła Nauk Politycznych?, [w:] Sprawozdanie Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych za rok 1931/32.
• Sobolewski M., Krakowska szkoła nauk politycznych, „Echo Krakowa” 1978, nr 249.
• Ułaszyn H., O polskich stowarzyszeniach akademickich w Lipsku ( fragment wspomnień), [w:] Memorabilia lipskie. Pamiętnik pierwszego ogólnego zjazdu Wychowańców Szkoły Nauk Politycznych w dniu 2 i 3 lutego 1924 r., Warszawa 1924.
• Włodarski B., Problematyka anglosaska w wykładach Szkoły Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, [w:] Konstytucjonalizm w państwach anglosaskich, red. A. Zięba, Kraków 2013.
• Włodarski B., Przemiany polityczne i ustrojowe Niemiec nazistowskich w wykładach Szkoły Nauk Politycznych UJ 1920‑1939, [w:] Doktryny, historia, władza. Księga dedykowana prof. Wiesławowi Kozubowi‑Ciembroniewiczowi z okazji czterdziestolecia pracy naukowej, red. A. Citkowska‑Kimla, M. Kiwior‑Filo, B. Szlachta, Kraków 2009.
• Włodarski B., Szkoła Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego 1920‑1949, Kraków 2015, Societas, 76.
• Zięba A., Miejsce i rola Profesora Michała Rostworowskiego w rozwoju nauk politycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, „Politeja” 2012, nr 1.
• Zięba A., Problematyka konstytucjonalizmu w programach studiów politycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim, „Politeja” 2012, nr 3.
• Zięba A., Szkoła Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, „Czasopismo Prawno‑Historyczne” 2001, t. 53, z. 2.

Identyfikatory

DOI

10.12797/Politeja.12.2015.36.17