ZMIANY POZIOMU ZAGROŻENIA UBÓSTWEM I WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM W POLSKICH WOJEWÓDZTWACH W OKRESIE 2005-2015 – ANALIZA TAKSONOMICZNA

• Autorzy: Bąba Wojciech

Warianty tytułu

EN

CHANGES IN RISK OF POVERTY AND SOCIAL EXCLUSION LEVELS IN POLISH VOIVODESHIPS DURING THE 2005–2015 PERIOD

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The goal of the article was an analysis of changes in risk of poverty and social exclusion levels in Polish voivodeships in two sub-periods: 2005–2006 and 2014–2015, based on the usage of taxonomic methods (mainly: measurement of Euclidean distances between object in a multi-dimensional space and agglomerative hierarchical clustering (AHC)). A as result of the analysis, for both sub-periods, clusters of voivodeships characterized by similar risk of poverty and social exclusion levels have been identified, and a ranking of voivodeships has been created (based on their distance to the low-level-of-risk standard). The analysis allowed also to identify changes in this ranking, occurring between sub-periods

PL

Celem artykułu było dokonanie analizy zmian poziomu zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w polskich województwach w dwóch podokresach: 2005–2006 oraz 2014–2015 przy wykorzystaniu metod taksonomicznych. Podstawowymi metodami wykorzystanymi w analizie były: pomiar odległości euklidesowych między obiektami w przestrzeni wielowymiarowej oraz grupowanie tych obiektów w skupienia na podstawie metody aglomeracyjnej Warda. W wyniku analizy dla obu podokresów udało się pogrupować województwa w skupienia, charakteryzujące się podobnym poziomem zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz stworzyć ranking województw według ich odległości od wzorca niskiego poziomu tego zagrożenia. Analiza pozwoliła również zidentyfikować zmiany powyższego rankingu, które wystąpiły między podokresami.

Słowa kluczowe

PL

ubóstwo; wykluczenie społeczne; polityka społeczna; Europa 2020

EN

poverty; social exclusion; social policy; Europe 2020

• Wydawca: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2018
• Tom: 45
• Numer: 8(533)
• Strony: 10-18

Twórcy

autor

Bąba Wojciech

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Aaberge R., Brandolini A. (2014), Multidimensional Poverty and Inequality, Discussion Papers, Statistics Norway – Research Department, nr 792.
• Atkinson A. B., Cantillon B., Marlier E., Nolan B. (2002), Social Indicators: The EU and Social Inclusion, Oxford University Press, New York.
• Atkinson A. B.., Marlier E., Nolan B. (2003), Indicators and Targets for Social Inclusion in the European Union, Economic and Social Research Institute, Dublin.
• Atkinson A. B. (2017), Nierówności. Co da się robić?, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Bąba W. (2017), Ubóstwo i wykluczenie społeczne jako bariery integracji europejskiej – analiza statystyczna, w: H. Tendera-Właszczuk, W. Bąba, M. Zajączkowska (red.), Nowe perspektywy integracji europejskiej w obliczu wyzwań i zagrożeń, Difin, Warszawa.
• Beskid L., Deniszczuk L. (1995), Sytuacja materialna ludności i jej zróżnicowanie (1989–1994), Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa.
• Boeri T. (2002), Let Social Policy Models Compete and Europe Will Win, John F. Kennedy School of Government, Harvard University, Cambridge.
• Danziger S. H., Sandefur G. P., Weinberg P. H. (1994), Confronting Poverty – Prescriptions for Change, Harvard University Press, Cambridge.
• Deniszczuk L. (2000), Miary ubóstwa i problemy ich aplikacji, „Problemy Polityki Społecznej”. Studia i Dyskusje”, nr 2.
• Durkheim E. (1999), O podziale pracy społecznej, PWN, Warszawa.
• European Commission (2013), EU social indicators – Europe 2020 poverty and social exclusion target, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=756 [dostęp 1.11.2016].
• Europe 2020 – A strategy for smart, sustainable and inclusive growth (2010), COM (2010) 2020, http://eur-lex.europa.eu [dostęp 1.09.2016].
• Eurostat (2014), Living Conditions In Europe – 2014 Edition, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Eurostat (2017), Population and Social Conditions, http://epp.eurostat.ec.europa.eu [dostęp 1.03.2017].
• Frieske K.W. (1997), Bieda – miary i interpretacje, w: S. Golinowska (red.), Polska bieda II. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Frieske K.W. (1999), Kumulacja czynników marginalności społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
• Frieske K.W. (2002), Dynamika koncepcji marginalizacji społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
• Frieske K.W. (2010), Zamienię Porsche na gorsze: o biedzie, wykluczeniu i reintegracji społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 10.
• Golinowska S. (1994), Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej – studium ekonomiczne, PWN, Warszawa.
• Golinowska S., red. (1996a), Polska bieda. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska S., red. (1996b), Polityka społeczna wobec ubóstwa. Ujęcie porównawcze, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska S., red. (1997), Polska bieda II. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska S., (2006), Od ubóstwa do wykluczenia społecznego, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
• Golinowska S. (2010), Polityka wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego w Polsce w minionym dwudziestoleciu, „Polityka Społeczna”, nr 9.
• GUS, US Łódź (2013), Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, GUS, Warszawa.
• GUS (2017a), Bank danych lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl [dostęp 1.03.2017].
• GUS (2017b), Ubóstwo w Polsce w latach 2015 i 2016, GUS, Warszawa.
• Hills J., Le Grand J., Piachaud D. (2002), Understanding Social Exclusion, Oxford University Press, Oxford.
• Lister R. (2007), Bieda, Wyd. Sic!, Warszawa.
• Marshall T.H. (1950), Citizenship and Social Class, Cambridge University Press, Cambridge.
• Nussbaum M., Sen A., red. (1993), The Quality of Life, Clarendon Press, Oxford.
• Panek T. (1996), Wielowymiarowa analiza sfery ubóstwa, w: S. Golinowska (red.), Polska bieda. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Panek T. (2008), Ubóstwo i nierówności – dylematy pomiaru, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/uiws/ [dostęp 1.03.2017].
• Panek T. (2011), Ubóstwo, wykluczenie społeczne i nierówności: teoria i praktyka pomiaru, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• PAP (2017), Rafalska: program 500 plus nie powoduje dezaktywizacji kobiet, http://www.pap.pl/aktualnosci/debaty/news,955808,rafalska-program-500-plus-nie-powoduje-dezaktywizacji-kobiet.html [dostęp 20.01.2018].
• Radziukiewicz M. (2006), Zasięg ubóstwa w Polsce, PWE, Warszawa.
• Rosati D. (2009), Europejski Model Społeczny. Osiągnięcia, problemy i kierunki zmian, w: D. Rosati (red.), Europejski Model Społeczny – doświadczenia i przyszłość, PWE, Warszawa.
• Sapir A. (2005), Globalization and the Reform of European Social Models, Blackwell Publishing, Oxford.
• Sen A. (1981), Poverty and Famines. An Essay on Entitlement and Deprivation, Oxford University Press, Oxford.
• Sen A. (1983), Poor, Relatively Speaking, „Oxford Economic Papers”, Vol. 35.
• Sen A. (2000), Nierówności. Dalsze rozważania, Znak, Kraków.
• Szarfenberg R., Żołędowski C., Theiss M., red. (2010a), Polityka publiczna wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego, Elipsa, Warszawa.
• Szarfenberg R., Żołędowski C., Theiss M., red. (2010b), Ubóstwo i wykluczenie społeczne – perspektywa poznawcza, Elipsa, Warszawa.
• Szarfenberg R. (2012), Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce – pomiar, wyjaśnienie, strategie przeciwdziałania, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/ [dostęp 20.01.2018].
• Steczkowski J., Zeliaś A. (1997), Metody statystyczne w badaniu zjawisk jakościowych, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków.
• Tarkowska E., red. (2000), Zrozumieć biednego, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Tarkowska E. (2002), Zróżnicowanie polskiej biedy w świetle badań jakościowych, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 4.
• Tarkowska E., red. (2002), Przeciw biedzie. Programy, pomysły, inicjatywy, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Tarkowska E., red. (2012), Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Tendera-Właszczuk H., red. (2009), Dystans społeczno-ekonomiczny Polski na tle krajów UE-15, Wydawnictwo Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania, Katowice.
• Townsend P. (1992), The International Analysis of Poverty, Harvester Wheatsheaf, London.
• Uchwała nr 165 Rady Ministrów RP z dnia 12 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia programu pod nazwą „Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu 2020. Nowy wymiar aktywnej integracji” (2014), http://isap.sejm.gov.pl [dostęp 1.11.2016].
• US Poznań, GUS (2014), Mapy ubóstwa na poziomie podregionów w Polsce z wykorzystaniem estymacji pośredniej, Urząd Statystyczny w Poznaniu, Poznań.
• Wielowieyska D. (2017), Program 500 plus zmienia Polskę na lepsze. Są na to twarde dowody, http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,22529996,program-500-plus-zmienia-polske-nalepsze-sa-na-to-twarde-dowody.html [dostęp 20.01.2018].