Dr House - Nietzscheański model estetyzacji moralności

• Autorzy: Zbigniew Sareło

Warianty tytułu

EN

Dr House - a Nietzschean model of the aesthetization of morality (in Polish)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z elementów współczesnej kultury są seriale telewizyjne, w przeważającej mierze charakteryzujące się brakiem jakichkolwiek wartości artystycznych oraz intelektualnych. Do nielicznych pod tym względem należy serial pt. Dr House. Centralną kwestią w tym serialu jest postawa moralna głównego bohatera. Krytycy dostrzegli w niej wiele analogii do moralności Nietzscheańskiego nadczłowieka. W artykule podjęto próbę ukazania, że w moralności dr House'a odzwierciedla się Nietzscheański model estetyzacji moralności, polegający na tym, że kryterium etycznej słuszności czynów jest wolność jednostki i jej autonomiczność w kształtowaniu swego życia jako dzieła sztuki.

EN

The crucial problem in Dr. House films is the moral attitude of the main character. In this article we show that the morality of Dr. House is directly connected with the Nietzschean model of the aesthetization of morality, which implies that the criterion of the ethical value of human acts is man’s freedom and his or her autonomy in creating life as if it were a work of art. Dr. House, like the Nietzschean superman, does not respect social and ethical norms and rules. He is simply free of them. The main motive of his acts is his own, personal conviction that something is morally right or wrong. This conviction is based on the ability to think creatively.

Słowa kluczowe

PL

estetyzacja moralności; autonomia moralności; konsekwencjalizm etyczny; Nietzsche; seriale telewizyjne: Dr House

EN

aesthetization of morality; moral autonomy; ethical consequentialism; Nietzsche; television series: Dr. House

• Wydawca: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Czasopismo: Diametros
• Rocznik: 2011
• Numer: 30
• Strony: 29-40

Twórcy

autor

Zbigniew Sareło

• Akademia Pomorska w Słupsku

Bibliografia

• Battaly, Coplan [2009] – H. Battaly, A. Coplan, Diagnoza charakteru: House podzielony?, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 241-257.
• Challen [2009] – P. Challen, Dr House. Biografia Hough Lauriego i przewodnik po serialu, tłum. B. Bieniok, M. Betley, T. Markowski, T. Krzysztoń, Prószyński i S-ka, Warszawa 2009.
• Dryden [2009] – J. Dryden, House i traf moralny, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 51-64.
• Fitzpatrick [2009] – J.R. Fitzpatrick, House i cecha ekscentryczności, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 203-214.
• Frappier [2009] – M. Frappier, „Bycie miłym jest przereklamowane” – House i Sokrates o nieuniknioności konfliktu, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 113-126.
• Goldblatt [2009] – D. Goldblatt, Czy House jest supermenem? Perspektywa Nietzschego, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, red. H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Roma- nek, Helion 2009, s. 41-50.
• Hare [2001] – R. Hare, Myślenie moralne. Jego płaszczyzny, metody i istota, tłum. J. Margański, Fundacja Aletheia, Warszawa 2001.
• Jacoby [2009a] – H. Jacoby, Wstęp. Mniej lektur, więcej telewizji: wprowadzenie przewrotne, nieco nieokrzesane, [w]: Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), Helion 2009, s. 9-10.
• Jacoby [2009b] – H. Jacoby, Samolubne, prymitywne zwierzęta pełzające po ziemi – House i sens życia, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 13-26.
• Kyle [2009] – R. Kyle, „Ty troszczysz się o wszystkich” - zasady etyki Cameron, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 141-152.
• Nietzsche [1997] – F. Nietzsche, Z genealogii moralności, tłum. G. Sowiński, Znak, Kraków 1997.
• Nietzsche [2001] – F. Nietzsche, Poza dobrem i złem, tłum. G. Sowiński, Wydawnictwo „A”, Kraków 2001.
• Nietzsche [2004] – F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratrusta, tłum W. Berent, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2004.
• Ruff, J. Barris [2009] – J.C. Ruff, J. Barris, Dźwięk klaszczącej dłoni House'a – lekarz bez manier jako retoryk zen, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 99-112.
• Sareło [2009] – Z. Sareło, Nietzschean Models of the Aesthetization of Morality in the Media Spaces, [w:] Ethics in Public Life, R. Moń, E. Podrez (red.), Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2009, s.75-96.
• Stock, Burk [2009] – B.A. Stock, T.B. Burke, Inkubować czy nie inkubować – zasady i priorytety House'a, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 153-166.
• Vernezze [2009] – P. Vernezze, Czy w Housie drzemie taoista, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 127-138.
• Welsch [2005] – W. Welsch, Estetyka poza estetyką. O nową postać estetyki, tłum. K. Guczalska, Universitas, Kraków 2005, s. 82.
• Wicclair [2009] – M.R. Wicclair, House i medyczny paternalizm: „Nie możesz zawsze dostawać tego, czego pragniesz”, [w:] Dr House i filozofia. Wszyscy kłamią, H. Jacoby, W. Irwin (red.), tłum. A. Romanek, Helion 2009, s. 167-180.

Identyfikatory

DOI

10.13153/diam.30.2011.454