Jan Baudouin de Courtenay i Al eksander Brückner1

• Autorzy: Łaziński Marek

Warianty tytułu

EN

Jan Baudouin de Courtenay and Aleksander Brückner

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article presents the lives and mutual relations between two outstanding Polish scholars, professors of lingusistics and philology at universities in Russia and Germany at the end of the Partitions of Poland. Brückner in Berlin and Baudouin de Courtenay in Petersburg (earlier Kazan and Dorpat) can be considered amabssadors of Polish culture and research. The relations between them were a mixture of reverence and contempt, involving Baudouin’s students, Kruszewski and Ułaszyn who remained in conflict with Brückner. Their fate and the decisions made by both leading figures of Polish linguistics before, during and after the Great War of 1914–1918, show the difference in their approach to linguistic research and contemporary political issues.

Słowa kluczowe

EN

history of science; philology; linguistics; Baudouin de Courtenay; Brückner

• Wydawca: Księgarnia Akademicka
• Czasopismo: LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
• Rocznik: 2017
• Numer: 23
• Strony: 271-281

Twórcy

autor

Łaziński Marek

Bibliografia

• Baudouin de Courtenay J.N., 1898, Jeden z objawów moralności oportunistyczno-prawomyślnej, Kraków.
• Baudouin de Courtenay J.N., 1904/1974, Mikołaj Kruszewski, jego życie i prace naukowe, [w:] idem, Dzieła wybrane, s. 248–327, Warszawa.
• Baudouin de Courtenay J., 1908, rec.: Brückner, Dzieje języka polskiego, „Rocznik Slawistyczny” I, s. 90–120.
• Baudouin de Courtenay J.N., 1913, Националный и тиерриториальный признак в автономии, С.-Петербург.
• Baudouin de Courtenay J.N. 1920/2007, Obłęd komunistyczny, „Kurier Polski” nr 196, [przedr. w:] idem, Miejcie odwagę myślenia, Wybór pism publicystycznych z lat 1898–1927, oprac., wstępem i przypisami opatrzył M. Skarżyński, Kraków, s. 518–523.
• Baudouin de Courtenay J.N., 1924, W kwestii narodowościowej, Warszawa.
• Berbelicki W., 1971, Powiązania Aleksandra Brücknera z krakowskim środowiskiem naukowym, [w:] W trzydziestolecie śmierci Aleksandra Brücknera, „Zeszyty Naukowe UJ” CCLXX „Prace Historycznoliterackie” z. 20, s. 107–138.
• Berbelicki W. (oprac.), 1989, Aleksander Brückner 1856–1939, Warszawa.
• Brückner A., 1906, Dzieje języka polskiego, Lwów.
• Brückner A., 1908, Zur Entgegung, „Archiv für slavische Philologie” XXIX, s. 637–638.
• Brückner A., 1909, Filologja i lingwistyka. Szkic polemiczny, Lwów.
• Brückner A., 1917, Walka o język, Warszawa.
• Brückner A., 1934, Polska i Niemcy: uwagi ogólne, „Nauka polska”, t. 18, s. 7–20.
• Czelakowska A., Skarżyński M., 2011, Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa. Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay, Jana Łosia, Kazimierza Nitscha, Jana Michała Rozwadowskiego, Henryka Ułaszyna, „Biblioteka LingVariów”, t. 8, Kraków.
• Madajczyk C., 1999, Klerk czy intelektualista zaangażowany, Poznań.
• Nagórko A., 2012, Aleksander Brückner – ein polnischer Slawist in Berlin – oder die Einsamkeit der Grenzgängers, „LingVaria” nr 1 (13), s. 169–181.
• NES 1912: Новый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона, t. 8, С.-Петербург 1912; [hasło: Брикнеръ (Brückner) Александръ], szp. 101–104.
• Otrębski J., 1949, Aleksander Brückner. W dziesiątą rocznicę śmierci, „Slavia Occidentalis” 20, s. 1–46.
• Pigoń S., 1939/1989, U trumny Aleksandra Brücknera, „Kurier Poznański” nr 246, s. 6, [przedr. w:] W. Berbelicki (oprac.), Aleksander Brückner…, s. 98–102.
• Rabus A., 2015, Brückners Werk revisited. Zensierte Plonität, [w:] Y. Kleinmann, A. Rabus, Alexander Brückner revisited. Debatten um Polen und Polentum in Geschichte und Gegenwart, Göttingen, s. 60–76.
• Rhode M., 2006, Aleksander Brückner und Jan Baudouin de Courtenay: Wissenschaft, Nation und Loyalitäten polnischer Gelehrter in Berlin und St. Petersburg, [w:] T. Maurer(red.), Kollegen, Kommilitonen, Kämpfer: Europäische Universitäten im ersten Weltkrieg, Stuttgart.
• Rothe H., 2001, Aleksander Brückner als Historiker der russischen Literatur, [w:] A. Nagórko (red.), Alexander Brückner – zum 60. Todestag, Frankfurt am Main.
• Skarżyński M. (oprac.), 2006, Ze wspomnień Henryka Ułaszyna: Brückneriada, „LingVaria” nr 2 (2), s. 75–83.
• Skarżyński M., Smoczyńska M. (oprac.), 2007, Listy Jana Baudouina de Courtenay do Henryka Ułaszyna z lat 1898–1927, „Biblioteka LingVariów”, t. 1, Kraków.
• Starnawski J., 1971, Czterdzieści listów Aleksandra Brücknera do Hieronima Łopacińskiego, „Slavia Occidentalis” 28/29, s. 273–297.
• Ułaszyn H., 1907, rec.: Brückner, Geschichte der poln. Sprache, „Archiv für slavische Philologie” XXIX, s. 440–444
• Ułaszyn H., 1908, rec.: Brückner, Dzieje języka polskiego, „Rocznik Slawistyczny” I, s. 66–89.
• Ułaszyn H., 1910, Filologja i lingwistyka prof. A. Brücknera. Szkic polemiczny przez…, Kraków.
• Urbańczyk S., 1971, Brückner jako językoznawca – slawista i badacz starożytności słowiańskich, w:] W trzydziestolecie śmierci Aleksandra Brücknera, „Zeszyty Naukowe UJ” CCLXX, „Prace Historycznoliterackie” z. 20, s. 83–100.

Identyfikatory

DOI

10.12797/LV.12.2017.23.18