Dramat imaginacyjny Wyspiańskiego: O niedrukowanej pracy Ireny Sławińskiej

• Autorzy: Kaczmarek Wojciech

Warianty tytułu

EN

Wyspiański’s Drama of Imagination: An Unpublished Work by Irena Sławińska

Abstrakty

EN

This article presents an unpublished text by Irena Sławińska: Dramat imaginacyjny Stanisława Wyspiańskiego [Stanisław Wyspiański’s Drama of Imagination], probably dating from 1938. It discusses Sławińska’s possible sources of inspiration and her most important research steps in reconstructing the imaginative poetics of Wyspiański’s dramas (Protesilas i Laodamia, Legion, Wesele [The Wedding], Noc listopadowa [November Night], Wyzwolenie [Liberation], Akropolis, Sędziowie [The Judges]). Based on an analysis of Wyspiański’s concept of space, character construction, dialogue, and the function of the choruses and stage directions, Sławińska argues that a constitutive feature of his poetics of imagination was the principle of blurring the border between the world of vision and the real world by interlinking them structurally, while at the same time emphasizing their fundamental separateness. Sławińska also reassesses the chronology of the formation of Wyspiański’s vision of new theater, proposing that it should be dated from 1895. The article indicates the elements of the unpublished text that today may serve as an inspiration for further research on Wyspiański’s work.

Słowa kluczowe

EN

Stanisław Wyspiański; poetic drama; theatrical vision in drama; Irena Sławińska

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Pamiętnik Teatralny
• Rocznik: 2021
• Tom: 70
• Numer: 1(277)
• Strony: 113-129

Twórcy

autor

Kaczmarek Wojciech

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bibliografia

• Balk, Henryk. Z badań nad wyobraźnią artystyczną Stanisława Wyspiańskiego. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1927.
• Barbasz, Wilhelm. Wyspiański na tle romantyzmu. Lwów: Przegląd Humanistyczny, 1932.
• Brumer, Wiktor. Teatr Wyspiańskiego. Warszawa: F. Hoesick, 1933.
• Bukowska-Schielmann, Miłosława. „ja w śnie narodu przeklętym, uśpiony”: Stanisława Wyspiańskiego dramaty-sny, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1994.
• Kolbuszewski, Stanisław. Stanisław Wyspiański a romantyzm polski. Poznań: Fiszer i Majewski, 1928.
• Kołaczkowski, Stefan. Stanisław Wyspiański: Rzecz o tragediach i tragizmie. Poznań: Fiszer i Majewski, 1922.
• Łempicka, Aniela. Wyspiański: Pisarz dramatyczny: Idee i formy. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1973.
• Makowiecki, Tadeusz. Poeta – Malarz: Studium o Stanisławie Wyspiańskim. Warszawa: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, 1935.
• Marković, Zdenka. Pojęcie dramatu u Wyspiańskiego. Tłumaczenie Stanisław Kolbuszewski. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1924.
• Miodońska-Brookes, Ewa. „Imaginacja, fantazja, wyobraźnia, inteligencja (w kręgu myśli Wyspiańskiego)”. W: Stanisław Wyspiański: W labiryncie świata, myśli i sztuki, redakcja Anna Czabanowska-Wróbel, 15–24. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009.
• Miodońska-Brookes, Ewa. „Mam ten dar bowiem: patrzę inaczej”: Szkice o twórczości Stanisława Wyspiańskiego. Kraków: Universitas, 1997.
• Miodońska-Brookes, Ewa. Studia o kompozycji dramatów Stanisława Wyspiańskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972.
• Miodońska-Brookes, Ewa. Wawel – „Akropolis”: Studium o dramacie Stanisława Wyspiańskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1980.
• Ostrowski, Wincenty Jan. Wyobraźnia ejdetyczna Stanisława Wyspiańskiego. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Filozoficzne, 1934.
• Prussak, Maria. Wyspiański w labiryncie teatru. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, 2005.
• Raszewski, Zbigniew. „Paradoks Wyspiańskiego”. Pamiętnik Teatralny 6, z. 3–4 (1957): 343–460.
• Sinko, Tadeusz. Antyk Wyspiańskiego. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, 1922.
• Sławińska, Irena. „Nowy teatr Wyspiańskiego”. Zeszyty Naukowe KUL 13, nr 2 ( 1970): 27–32.
• Sławińska, Irena. „O badaniu wizji teatralnej Wyspiańskiego”. Pamiętnik Literacki 7, z. 3 (1958): 403–423.
• Sławińska, Irena. Sceniczny gest poety: Zbiór studiów o dramacie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1960.
• Sławińska, Irena. Tragedia w epoce Młodej Polski: Z zagadnień struktury dramatu. Toruń: Towarzystwo Naukowe, 1948.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.36744/pt.703