Uwagi o statusie prawnym Komendanta Straży Marszałkowskiej

• Autorzy: Grześków Małgorzata

Warianty tytułu

EN

Comments on the legal status of the Chief of the Marshal’s Guard

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

Recently, the position of the Marshal’s Guard and the legal status of the guards employed in this formation have changed significantly. Under the provisions of the Act of 26 January 2018, the Marshal’s Guard gained the attribute of militarised service. On the basis of the solutions adopted by this regulation, the guards of the Marshal’s Guard are no longer employees of state offices but officers performing their duties on the basis of a non-employment relationships. Despite the (seemingly) identical regulations, the legal status of the Chief of the Marshal’s Guard has also changed on the basis of the 2018 Act. Currently, the Chief of the Marshal’s Guard can be both an officer of this service and a person without such an attribute. The article attempts to characterise the legal status of the Chief of the Marshal’s Guard, whose position in the state structure does not fit into the model solution used by other pragmatics. In the comparative context the service pragmatics of other militarised formations were also taken into account. Contrary to most regulations, the Chief of the Marshal’s Guard is not a central body of government administration. Besides, the Act of 26 January 2018 on the Marshal’s Guard is the only one that authorises the act of appointment to the post of head of the service not by the Prime Minister, but by the Head of the Chancellery of the Sejm. The publication attempts to establish the possible reasons for the introduction of such normative solutions. In particular, efforts were made to answer the question of whether these solutions are a consequence of the principle of the Sejm’s autonomy. Finally, the employment status of the Chief of the Marshal’s Guard is an issue that requires analysis and is discussed in the article. Taking into account the variety of forms of employment occurring in the militarised services, as well as the lack of precise statutory regulations in this field, the nature (employee or non-employee) of this employment relationship requires clarification.

Słowa kluczowe

EN

Chief of the Marshal’s Guard; head of militarised service; employment relationship based on appointment; service relationship

• Wydawca: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Czasopismo: Przegląd Sejmowy
• Rocznik: 2022
• Numer: 1(168)
• Strony: 249-266

Twórcy

autor

Grześków Małgorzata

• Dr Małgorzata Grześków Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Polska University of Wrocław, Faculty of Law, Administration and Economics, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-8449-898X

Bibliografia

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Opinia Rady Legislacyjnej z dnia 25 sierpnia 2017 r. o projekcie ustawy o Państwowej Służbie Ochrony, RL-0303-24/17, „Przegląd Legislacyjny”, R. 27: 2020, nr 2(2012).
• Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 października 1981 r., sygn. akt II SA 670/81, Legalis.
• Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 marca 1993 r., sygn. akt II SA 499/93, Legalis.
• Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 sierpnia 2018 r., sygn. akt I OSK 2511/18, LEX nr 2541182.
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2018 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów do służby w Straży Marszałkowskiej, Dz.U. poz. 1170.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2007 r., III PZP 6/06, OSNP 2007/13–14, poz. 182.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, tekst jedn. M.P. z 2019 r. poz. 1028.
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071.
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320.
• Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 161.
• Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 147.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1499.
• Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 723.
• Ustawa z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu, Dz.U. nr 27, poz. 298.
• Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 27.
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1921.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 687.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1529.
• Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 430.
• Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1427.
• Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 768.
• Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa, Dz.U. z 2018 r. poz. 138; tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 828; tekst jedn. Dz.U. z 2020 poz. 384.
• Ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. o Straży Marszałkowskiej, Dz.U. z 2018 r. poz. 729; tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1940.
• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. akt II GSK 61/07 z glosą T. Kuczyńskiego.
• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 kwietnia 2008 r., sygn. akt I OSK 648/07, LEX nr 472367.
• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 marca 2016 r., sygn. akt I OSK 2109/15, LEX nr 2112980.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1998 r., sygn. akt I PKN 345/98, OSNP 1999/22/719.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2000 r., sygn. akt I PKN 480/99, OSNP 2001/10/349.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2000 r., sygn. akt I PKN 170/00, OSNAPiUS 2002/16, poz. 377.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2005 r., sygn. akt II PK 290/04, OSNP 2006/13-14/206.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2007 r., sygn. akt I PK 45/07, OSNP z 2008 r., nr 17–18, poz. 255.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2008 r., sygn. akt II PK 78/08, OSNP 2010/7-8/89.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2009 r., sygn. akt III PK 59/08, OSNP z 2010 r., nr 21–22, poz. 257.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 2009 r., sygn. akt II PK 310/08, Lex nr 521925.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2010 r., sygn. akt II UK 296/09, Lex nr 602706.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2011 r., sygn. akt II UK 323/10, Lex nr 885015.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2011 r., sygn. akt I PK 23/11, OSNP 20-1/19-20/236.
• Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 16 grudnia 2015 r., sygn. akt IV P 610/15, LEX nr 1963971.
• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 kwietnia 2016 r., sygn. akt II SA/Wa 1684/15, LEX nr 2055056.
• Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H.Beck, Warszawa 2014.
• Ciemniewski J., Dwuizbowość w systemie konstytucyjnym III Rzeczypospolitej, „Przegląd Sejmowy” 2010, nr 5(100).
• Czechowski M., Status prawny szefa służby specjalnej oraz komendanta, szefa i dyrektora generalnego służby umundurowanej, [w:] Księga pamiątkowa w piątą rocznicę śmierci Profesora Andrzeja Kijowskiego, red. Z. Niedbała, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
• Czeszejko-Sochacki Z., Prawo parlamentarne w Polsce, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997.
• Ćwiertniak B., [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. K.W. Baran, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.
• Dubowik A., Powołanie jako podstawa nawiązania stosunku pracy a reforma prawa pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2004, nr 6.
• Gersdorf M., Komentarz do art. 22 Kodeksu pracy, [w:] M. Gersdorf, K. Rączka, M. Raczkowski, Kodeks pracy. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2010.
• Gersdorf M., Prawo zatrudnienia, LexisNexis, Warszawa 2013.
• Jończyk J., Prawo pracy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Kłosiewicz P., Stosunek pracy z powołania, „Studia i Materiały IPiSS” 1974, nr 7.
• Kotowski W., Ustawa o policji. Komentarz, LEX/el. 2012.
• Kuczyński T., Pojęcie i przedmiot prawa stosunków służbowych, [w:] T. Kuczyński, E. Mazurczak-Jasińska, J. Stelina, Stosunek służbowy, C.H.Beck, Warszawa 2011.
• Kuczyński T., Mazurczak-Jasińska E., Administracyjnoprawne zatrudnienie niepracownicze, [w:] Zatrudnienie niepracownicze, red. nauk. K.W. Baran, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Niedbała Z., Sytuacja prawna pracowników na stanowiskach kierowniczych (i innych pracowników powoływanych), [w:] Studia nad kodeksem pracy, red. W. Jaśkiewicz, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1976.
• Odrowąż-Sypniewski W., Organizacja wewnętrzna Sejmu RP, <http://orka.sejm.gov.pl/wydbas.nsf/0/2D9841AF9500D54FC1257F03002E2475/$File/Strony%20odPrzewodnik-2.pdf>.
• Pastuszko G., Granice autonomii regulacyjnej w regulaminach polskiego parlamentu, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 5(33).
• Zieliński T., Prawo pracy. Zarys systemu, t. 2: Prawo stosunku pracy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków 1986.
• Ziembiński Z., Teoria prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978.
• Zubik M., Organizacja wewnętrzna Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003.

Identyfikatory

DOI

10.31268/PS.2022.95