Note on Probabilistic Arguments for the Existence of God

• Autorzy: Lech Gruszecki

Warianty tytułu

Nota o probabilistycznych argumentach na rzecz istnienia Boga

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents the theistic arguments for the existence of God that have been developed for the past 400 years and that use the concepts from probability theory. It focuses on: 1) the probabilistic version of the argument from design, and 2) Pascal's Wager. In order to present these two arguments rigorously, the so called probabilistic measures of rationality have been defined. The measures are based on the concepts of (classic) probability, conditional probability, and the expected value. These concepts have been applied to reconstruct the arguments in question. Additionally, the analytic form of the formulas defining rationality measures enables to discuss the substantive value of the arguments presented. Their weight of evidence depends to a great extent on the ontological, epistemological, and cultural assumptions that have been accepted either explicitly or implicitly. Pascal's Wager seems to be the most resistant to criticism. It also appeals to a wide range of people. Still, it is largely based on the accepted world view.

Artykuł przedstawia, rozwijaną na przestrzeni ostatnich czterech stuleci, argumentację teistyczną na rzecz istnienia Boga, wykorzystującą pojęcia o charakterze probabilistycznym. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługują: 1) probabilistyczna wersja argumentu z celowego zamysłu oraz 2) Zakład Pascala. W celu precyzyjnego zaprezentowania obu dróg argumentacyjnych zdefiniowane zostały w artykule tzw. probabilistyczne miary racjonalności. Opierają się one na pojęciu prawdopodobieństwa (klasycznego), prawdopodobieństwa warunkowego i wartości oczekiwanej. Przy zastosowaniu tychże pojęć zrekonstruowane zostały wspomniane wyżej rozumowania. Analityczna postać formuł określających miary racjonalności umożliwia także przeprowadzenie dyskusji merytorycznej wartości omawianych argumentów. Ich siła dowodowa jest w znacznym stopniu uzależniona od przyjmowanych explicite i implicite założeń ontologicznych, epistemologicznych oraz kulturowych. Najbardziej odpornym na krytykę wydaje się Zakład Pascala, który przemawia do szerokiego spektrum ludzi. Jednakże również ten argument jest w istotnym stopniu oparty na założeniach światopoglądowych.

Słowa kluczowe

PL

prawdopodobieństwo; Zakład Pascala; argument z celowego zamysłu

EN

probability; Pascal's Wager; argument from design

• Wydawca: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Czasopismo: Roczniki Teologiczne
• Rocznik: 2015
• Tom: 62
• Numer: 9: Teologia fundamentalna i religiologia
• Strony: 5-16

Twórcy

autor

Lech Gruszecki

• Katedra Zastosowań Matematyki w Instytucie Ekonomii i Zarządzania Wydziału Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II,

Bibliografia

• Collins F.S.: The Language of God. New York–London–Toronto–Sydney: Free Press 2006.
• Davies P.: God and New Physics. New York: Simon & Schuster 1983.
• Gruszecki L.: Nota o Zakładzie Pascala. „Studia Philosophiae Christianae” 1998 Vol. 34 No2 p. 171-174.
• Gruszecki L.: Zarys dziejów matematyki. Logika. Teoria mnogości. Liczby i numeracja. Algebra. Geometria. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji zmiennej rzeczywistej. Funkcje zespolone. Prawdopodobieństwo. Lublin: Wydawnictwo KUL 2012.
• Hick J.: Arguments for the Existence of God. London: Macmillan 1970.
• Lecomte du Noüy P.: Human Destiny. London–New York: Longmans 1947.
• Pascal B.: Oeuvres complétes, texte établi et annoté par Jacques Chevalier. Paris: Bibiothéque de la Pléiade, Libraire Gallimard 1954.
• Paley W.: Natural Theology, or Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, collected from the Appearances of Nature (1802), abridged ed. by F. Ferré. Indianapolis: Bobbs-Merrill 1963.
• Peacocke A.: Paths from Science Toward God. The End of All Our Exploring. Oxford: Oneworld Publications 2001.
• Plantinga A.: God and Other Minds. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press 1967.
• Taylor R.: Metaphysics. London–New York: Prentice Hall 1963.
• Tennant F.R.: Philosophical Theology. Vol. II. Cambridge: Cambridge University Press 1930.
• Weatherford R.: Philosophical Foundations of Probability Theory. London: Routledge and Keagan Paul 1982.

Identyfikatory

DOI

10.18290/rt.2015.62.9-1