Konflikty etyczne u kresu życia w relacji lekarz-pacjent. Refleksja w kontekście projektu powołania szpitalnych komisji etycznych

• Autorzy: Marian Machinek

Warianty tytułu

EN

Ethical conflicts at the end of life in the physician-patient relationship. Reflection in the context of the appointment of hospital ethics committees (in Polish)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Decyzje dotyczące podjęcia bądź zaniechania działań terapeutycznych wiążą się zazwyczaj z konfliktami natury etycznej, gdyż dotykają wartości podstawowych, do jakich należy domagająca się respektowania autonomia pacjenta, jak też wartość ludzkiego życia. Realizacja autonomii pacjenta jest możliwa jedynie jako owoc dialogu z lekarzem/personelem medycznym oraz najbliższymi. Może być ona realizowana jedynie jako zdolność żyjącej istoty ludzkiej, stąd nie sposób jej chronić w konkurencji do wartości życia, ale zawsze włącznie z nią. By móc respektować obie wartości podstawowe należy wziąć pod uwagę śmiertelność osoby ludzkiej. Bliskość i nieuchronność śmierci, a także daremność wysiłków terapeutycznych będą zatem istotnym kryterium, wpływającym na etyczną ocenę podejmowanych decyzji. Projekt powołania szpitalnych komisji etycznych byłby godny poparcia pod warunkiem, że gremia te pełniłyby rolę doradczą i ułatwiającą komunikację między lekarzem a pacjentem. Ich działalność mogłaby tez przyczynić się do uwrażliwienia na problematykę etyczną u kresu życia.

EN

Decisions relating to action or inaction with regard to therapy is usually associated with ethical conflicts, since it affects fundamental values such as respect for the autonomy of the patient and the value of human life. The implementation of patient autonomy is possible only as a result of dialogue with the physician or medical personnel and loved ones. This can be achieved only as an ability of a living human being, and hence it cannot be in protected in competition with the value of life, but always as including it. In order to be able to respect both fundamental values it is necessary to take into account the mortality of a human being. The proximity and inevitability of death and the futility of therapeutic efforts will therefore be an important criterion affecting the ethical evaluation of decisions. The proposal to appoint hospital ethics committees would be very welcome, provided that these bodies have an advisory role and facilitate communication between the physician and the patient. Their activities could also contribute to the awareness of ethical issues at end of life.

• Wydawca: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Czasopismo: Diametros
• Rocznik: 2009
• Numer: 22
• Strony: 64-75

Twórcy

autor

Marian Machinek

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Altner [2000] – G. Altner, Ethik-Kommissionen, [w:] Lexikon der Bioethik, Gütersloher Verlagshaus, t. 1, Gütersloh 2000, s. 682-691.
• Aulisio [2004] – M. P. Aulisio, Ethics Committees and Ethics Consultation, [w:] S. G. Post (red.), Encyclopedia of Bioethics, Ed. Thomson/Gale, t. 2, New York 3 2004, s. 841- 847.
• Eibach [1998] – U. Eibach, Sterbehilfe – Tötung aus Mitleid? Euthanasie und »lebensunwertes« Leben, R. Brockhaus Verlag, Wuppertal 1998.
• Łuków [2005] – P. Łuków, Granice zgody: autonomia zasad i dobro pacjenta, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
• Kant [2001] – I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, tłum. M. Wartenberg, Wyd. An- tyk, Kęty 2001.
• Merkel [2002] – R. Merkel, Forschungsobjekt Embryo. Verfassungsrechtliche und ethische Grundlagen der Forschung an menschlichen embryonalen Stammzellen, Deutsche Ta- schenbuch Verlag, München 2002.
• Mieth [2008] – D. Mieth, Grenzenlose Selbstbestimmung? Der Wille und die Würde Sterbender, Patmos Verlag, Düsseldorf 2008.
• Prat [2009] – E. H. Prat, Das Autonomieprinzip aus der Perspektive des Patienten, „Imago Ho- minis“ (16) 2009 z. 2, s. 124-125.
• Pieper [2000] – A. Pieper, Autonomie, [w:] Lexikon der Bioethik, Gütersloh 2000, t. 1, s. 289- 293.
• Sahm [2009] – S. Sahm, Zur Verbindlichkeit von Patientenverfügungen. Stellungnahme zur Anhörung des Rechtsausschusses des Deutschen Bundestages, 04.03.2009, w: http://www.dgpalliativmedizin.de/sn/090304%20Stellungnahme%20Sahm.pdf (15.09.2009).
• Sahm [2006] – S. Sahm, Sterbebegleitung und Patientenverfügung. Ärztliches Handeln an den Grenzen von Ethik und Recht, Campus Verlag, Frankfurt am Main 2006.
• Siegrist [2000] – J. Siegrist, Arzt-Patient-Beziehung. Zum Problemstand, [w:] Lexikon der Bio- ethik, Gütersloher Verlagshaus, t. 1, Gütersloh 2000, s. 238-242.
• Ślipko [2009] – T. Ślipko, Bioetyka. NajwaŜniejsze problemy, Wyd. Petrus, Kraków 2009. Szczygieł [1998] – K. Szczygieł, W trosce o Ŝycie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, Wydawnictwo Biblos, Tarnów 1998.
• Wolniewicz [2001] – B. Wolniewicz, O tzw. bioetyce, „Medycyna Wieku Rozwojowego” (5) 2001 Suplement I do nr 1, s. 155-165.

Identyfikatory

DOI

10.13153/diam.22.2009.363