Konserwacja kamiennego detalu architektonicznego Zamku na Wawelu : prace w latach 1984-1986

• Autorzy: Stępień Piotr

Warianty tytułu

EN

THE CONSERVATION OF A STONE ARCHITECTONIC DETAILS IN THE CASTLE AT THE WAWEL HILL - THE WORK DONE IN 1984-1986

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

The article presents conservation work done on a stone architectonic detail in the Castle at the Wawel Hill carried out in 1984-1986 by the team headed by the author and operating within the Management for the Renewal of the Royal Castle at the Wawel Hill (at present a branch office of the PP PKZ). The work was preceded with a detail examination of the laboratory studies made by the Centre for the Studies on the History of Engineering at the Higher Mining School (A.G.H.) in Cracow. The destruction of a stone architectonic detail of the Castle, made from poorly weather-proof sandstone and limestone, is caused mainly by chemical corrosion (sulphur compounds and other gas pollution of the atmosphere) combined with atmospheric humidity. At the same time a high dust fall brings about strong soiling and results in blocking stone pores. The basic conservation treatment includes: removal of the "sheir of layers, consolidation of impaired material and protection against hydrophobization. The work done in the Wawel Castle in the discussed period compromised the preservation of stone elements in the Senatorial Stairs, part of the portals and window framings in the Arcade Courtyard as well as the west elevation of a gate wing. Organic silicone preparations both imported (Steinfestiger OH and Steinfestiger H made by Wacker- -Chemie) and Polish ones (Ahydrosil Z elaborated by the Institute of Industrial Chemistry in Warsaw) were used for the consolidation and hydrophobization. A very poor condition of the preserved parts called for a special treatment consisting, i.a., in preparatory stregthening of the stone prior to cleansing, injections, protection of stratifications with strips of putty, addition of acrylic resin to consolidating preparations (because of stratifications and crackings). Solutions of ammonium, carbonate and alcalic pastes that act mildly but effectively were amongst the products used for cleansing. The missing parts were mostly made up with lime stone putty and only in some exceptional cases with putty made from stone dust based on acrylic resin.

Słowa kluczowe

PL

konserwacja kamienia; kamienne detale architektoniczne Zamku na Wawelu; prace konserwatorskie na Wawelu; Wawel; Zamek Wawelski; destrukcja kamienia; procesy niszczące kamień; konserwacja piaskowca

• Wydawca: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Czasopismo: Ochrona Zabytków
• Rocznik: 1987
• Numer: 4
• Strony: 304-312

Daty

wydano

1987

Twórcy

autor

Stępień Piotr

• mgr inż. arch., PP PKZ — Kierownictwo Odnowienia Zamku Królewskiego na Wawelu

Bibliografia

• F r. Fuchs, Z historii odnowienia Wa welskiego Zamku 1905—1939. Krakow 1962;
• A. Ma j ews k i , Prace restauratorskie na Wawelu w latach 1939—1952. Studia do dziejow Wawelu. Krakow 1955;
• Architektoniczna odnowa Zamku Krolewskiego na Wawelu 1905-1985. Materiały posesyjne. Krakow 1985;
• P. St ę p i e ń , Konserwacja zabytkowej kamienia rki na Wawelu, tamże.
• Ad am Chmi el , Wawel. Tom II. Materiały archiwalne do budowy Zamku. Teka Grona Konserwatorow Galicji Zachodniej. T. V. Krakow 1913.
• Badania probek materia łu kamiennego z terenu Wzgorza Wawelskiego. Akademia Gorniczo-Hutnicza w Krakowie, Ośrodek Badań Historii Techniki. Krakow 1985. Maszynopis w PP PKZ — Kierownictwo Odnowienia Zamku Krolewskiego na Wawelu.
• A. Ma n e c k i , M. Ch o d k i e w i c z , S. Ko n o pac k i , Wyniki mineralogicznych badań zakresu i przyczyn niszczenia kamiennych elementow zabytkowych budynkow Krakowa. Sozologia i sozotechnika. Zeszyty Naukowe AGH nr 17. Krakow 1982.
• M. Gr o d z i c k a , Kilka uwag o polichromii wawelskich por tali z epoki Zygmuntowskiej. Studia do dziejow Wawelu. Krakow 1960.
• Bauphysikalische und Bauchemische Untersuchungen, Ausarbeitung von Konservierung - und Restaurierungs Vorschlagen - O b ie k t Konigsschoss auf dem Wawel. Munchen 1985. Maszynopis w PP PKZ — KOZK na Wawelu.
• Katalog zabytkow sztuki w Polsce. T. IV cz. I - Wawel. Red. J. Sz a b ł ows k i , Warszawa 1965.
• J. С i a b a с h, Właściwości i zastosowanie żywic otrzymywanych z metaksylanu butylu. „Ochrona Zabytkow” 1984 nr 3.
• H. We b e r Steinkonservierung. Grafenau 1983;
• R. W i h r, Restaurierung von Steindenkmalern. Munchen 1980;
• Vth International Congress on Deterioration and Conservation on Stone, Lausanne 1985;
• Zastosowanie silikonow w konserwacji kamienia. Studia i Materiały PKZ, 1980.
• A. F i s c h i n g e r, Fasada budynku bramnego zamku krolewskiego na Wawelu. Maszynopis w PZS na Wawelu i PP PKZ — KOZK na Wawelu, 1985.

Identyfikatory

ISSN

0029-8247