Co to jest dziennik? Wstęp do lektury dzienników Witolda Gombrowicza i Sławomira Mrożka

• Autorzy: Wróbel Szymon

Warianty tytułu

EN

What Is a Diary? Introduction to the Reading of Witold Gombrowicz’s and Sławomir Mrożek’s Diaries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autor artykułu dowodzi, że żyjemy w epoce inflacji dzienników. Techniki antycznego i chrześcijańskiego sposobu nadawania życiu formy są dziś martwe. Dawne zasady nadawania życiu formy zostały przetworzone przez nową kulturę łączności „nowych mediów”. Ta teza jest egzemplifikowana historycznie poprzez przywołanie przykładu François Rabelais’go, Marcela Prousta oraz Georges’a Pereca. Na przekór tej tezie autor rekonstruuje dwie wielkie próby nadania sobie formy poprzez zapis: "Dzienniki" Witolda Gombrowicza oraz "Dzienniki" Sławomira Mrożka. Te dwie próby żywią się wspólnym przeświadczeniem: literatura i życie spełniają się w tylko w dziennikach. "Dzienniki" Franza Kafki umożliwiają autorowi lekturę "Dzienników" Gombrowicza, a "Dzienniki" Thomasa Manna pozwalają mu przemyśleć dzienniki Mrożka. Autor pracy stara się zrozumieć relację łączącą życie, pisanie i formę życia. Kluczowy dla autora jest trop etymologiczny: termin „dziennik” wywodzi się od łacińskiego wyrazu „diarium”, oznaczającego codzienne porcje pokarmu rozdawane żołnierzom. W tym sensie dziennik umożliwiałby życie, nie odwrotnie.

EN

The author of the article proves that we are now living in the era of diary’s inflation. Techniques of ancient and Christian modes of giving form to life are now dead. Old methods of giving form to life have been transformed by new culture unity of new media. This thesis is historically supported by recalling the examples of François Rabelais, Marcel Proust, and Georges Perec. Opposing this view, the author of the paper reconstructs two great attempts of transforming life into a text, namely Witold Gombrowicz’s “Diaries” and Sławomir Mrożek’s "Diaries", as the two works are joined by a common conviction that literature and life come true only in a diary. Franz Kafka’s "Diaries" offer the author a way of reading Gombrowicz’s “Diaries”, while Thomas Mann’s "Diaries" are helpful in reflecting on Sławomr Mrożek’s ones. In his paper, the author intends to understand the relationship between life, writing, and life form. The key etymological trope for the author is the word “diarium” from which the word “diary” is derived, and which means everyday food portions given to soldiers. In this sense, life is conditioned by a diary, not vice versa.

Słowa kluczowe

EN

Witold Gombrowicz; Sławomir Mrożek; Gombrowicz's "Diaries"; Mrożek's "Diaries"; Franz Kafka's "Diaries"; Thomas Mann's "Diaries"; diary; François Rabelais; Marcel Proust; George Perec

• Wydawca: Instytut Badań Literackich PAN
• Czasopismo: Pamiętnik Literacki
• Rocznik: 2017
• Tom: 108
• Numer: 1
• Strony: 5-22

Daty

wydrukowano

2017-03-24

Twórcy

autor

Wróbel Szymon

• Uniwersytet Warszawski

Identyfikatory

ISSN

0031-0514