Wyłaniające się prawa fizykiWyłaniające się prawa fizyki

• Autorzy: Dawid Lubiszewski

Warianty tytułu

EN

The emerging laws of physics (in Polish)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiona w pracy analiza dotyczy możliwości odpowiedzi, w oparciu o działanie automatów komórkowych, na nurtujące człowieka pytania dotyczące natury otaczającego go świata. W prezentowanym tekście opisany został najbardziej znany automat komórkowy – gra w życie, wraz z pojawiającymi się w nim zjawiskami. Automat Etn stał się popularny wśród naukowców i filozofów, gdyż obserwacja jego działania skłania do namysłu na temat natury przyrody. W pracy zostały przedstawione możliwe konsekwencje, wynikające z uznania, iż mechanizmy leżące u podstaw automatów komórkowych znajdują się również u podstaw naszego świata, do których należy ograniczenie: (a) możliwości redukcji zjawisk złożonych do prostszych (b) i przewidywalności zachowania zjawisk w ogóle. Tym samym tego typu rozważania wzbogacają naszą wiedzę o możliwej naturze przyrody i pozytywnie odpowiadają na postawione w tytule pracy pytanie.

EN

The paper proposes an analysis of possible answers to non-trivial questions about the nature of the world that arises from the observation of the behavior of cellular automata. The article describes the most famous cellular automaton, the game of life. This automaton was used as an example because scientists and philosophers associate it with questions about the nature of the world. Therefore, this paper describes the possible consequences arising from the recognition that the mechanisms that underlie cellular automata are also at the heart of the natural world. These include: (a) the possibility of reducing complex phenomena to simple ones and (b) the predictability of the behavior of certain phenomena in general. These considerations enrich our knowledge of the basic character of nature and positively respond to the question posed in the title.

• Wydawca: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Czasopismo: Diametros
• Rocznik: 2011
• Numer: 28
• Strony: 52-62

Twórcy

autor

Dawid Lubiszewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Abbott [2007] – R. Abbott, Putting complex systems to work, “Complexity” 13 (1) 2007: 30-49.
• Bedau [2008] – M. Bedau, Is Weak Emergence Just in the Mind?, “Minds and Machines” 18 (4) 2008: 443-459.
• Berkelamp, Conway, Guy [1982] – E.R. Berkelamp, J.H. Conway, R.K. Guy, Winning - Ways for Your Mathematical Plays, Academic Press, New York 1982.
• Chalmers [2006] – D. Chalmers, Strong and Weak Emergence, [w:] The Re-Emergence of Emergence. The Emergentist Hypothesis from Science to Religion, P. Clayton, P Davies (red.), Oxford University Press, Oxford 2006.
• Dennett [1991] – D. Dennett, Real Patterns, “Journal of Philosophy” 88 (1) 1991: 27-51.
• Coveney, Highfield [1997] – P. Coveney, R. Highfield, Granice złożoności. Poszukiwanie porządku w chaotycznym świecie, tłum. Piotr Amsterdamski, Warszawa, Prószyński i spółka, Warszawa 1997.
• Fromm [2006] – J. Fromm, On Engineering and Emergence, 2006, dostępne na: http://arxiv.org/abs/nlin/0601002 [06.2010].
• Gardner [1970] – M. Gardner, The fantastic combinations of John Conway’s new solitaire game ‘life’, “Scientifc American” (223) 1970: 120-123.
• Halley, Winkler [2008a] – J.D. Halley, D.A. Winkler, Classification of emergence and its rela- tion to self-organization, “Complexity” (13) 2008: 10-15.
• Halley, Winkler [2008b] – J.D. Halley, D.A. Winkler, Consistent Concepts of Self-organization and Self-assembly, “Complexity” (14) 2008: 10-17.
• Huxley [2005] – T.H. Huxley, Lay Sermons Ec, A Liberal Education, 2005, dostępne na: http://www.gutenberg.org/files/16729/16729-8.txt [06.2010].
• Ilachinski [2001] – A. Ilachinski, Cellular Automata. A Discrete Universe, World Scientific, Singapur 2001.
• Jacewicz [2003] – P. Jacewicz, Model Analysis and Synthesis of Complex Physical Systems Using Cellular Automata, [w:] Lectures Notes in Control and Computer Science, Vol. 4, Uniwersytet Zielona Góra, Zielona Góra 2003.
• Kowalska-Styczeń [2007] – A. Kowalska-Styczeń, Symulowanie złożonych procesów ekonomicznych za pomocą automatów komórkowych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2007.
• Mainzer [2005] – K. Mainzer, Symmetry and Complexity. The Spirit and Beauty of Nonlinear Science, [w:] World Scientifc Series on Nonlinear Science, Seria A, Vol. 51, World Sci- entific, Singapur 2005.
• Troyan [2008] – E. Troyan, The velocity translation in the game of ”Life”, 2008, dostąpne na: http://arxiv.org/abs/math/0702213v1 [06.2010].
• Wolfram [2002] – S. Wolfram, A New Kind of Science, Wolfram Media Inc., Champaign 2002.

Identyfikatory

DOI

10.13153/diam.28.2011.437