Oscar Micheaux i początki kina afroamerykańskiego

• Autorzy: Loska Krzysztof

Warianty tytułu

EN

Oscar Micheaux and the Beginnings of African-American Cinema

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autor omawia początki kina afroamerykańskiego na przykładzie twórczości Oscara Micheaux (1884-1951) – jednego z najwybitniejszych przedstawicieli tzw. filmu rasowego –i sytuuje jego twórczość w szerszym kontekście społecznym, kulturowym i politycznym, na tle działalności innych przedstawicieli branży, którzy w drugiej i trzeciej dekadzie XX w. podejmowali próby realizacji filmów przeznaczonych dla czarnej publiczności. Autor zwraca uwagę na szereg aspektów kształtujących kulturę filmową w społeczności afroamerykańskiej, takich jak system dystrybucji i promocji, praktyki wystawiennicze, wpływ cenzury na ostateczny kształt dzieła. Uwzględnia również zagadnienia stylistyczne oraz tematykę podejmowaną w „filmach rasowych”, a związaną z kwestią awansu społecznego, narracją emancypacyjną, polemiką ze stereotypami rasowymi, strategią „uchodzenia za białego” (passing) oraz obecnością tematów kontrowersyjnych (jak lincz i małżeństwa „międzyrasowe”).

EN

The author discusses the beginnings of African-American cinema on the basis of the films by Oscar Micheaux (1884-1951), who was one of the most prominent representatives of the so-called race film, and situates his work in broader social, cultural and political contexts. The author juxtaposes Micheaux with other directors who attempted to make films intended for black audiences in the second and third decades of the twentieth century. Attention is drawn to a number of aspects shaping the film culture of the AfricanAmerican community, such as the distribution and promotion system, exhibition practices, or the influence of censorship on the final shape of the work. The author also takes into account stylistic issues and topics taken up in “race films”, e.g. social advancement, emancipation narrative, polemics with racial stereotypes, the “passing” strategy, and the presence of controversial themes (such as lynching or interracial marriages).

Słowa kluczowe

PL

Oscar Micheaux; kino afroamerykańskie; kultura filmowa; początki kina; „film rasowy”

EN

Oscar Micheaux; African-American cinema; film culture; early cinema; “race film”

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2022
• Numer: 117 Kino nieznane/ukryte
• Strony: 143-160

Twórcy

autor

Loska Krzysztof

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Allmendinger, B. (2003). The Plow and the Pen: The Pioneering Adventures of Oscar Micheaux. American Literature, 75 (3), ss. 545-569.
• Benjamin, W. (1996). Twórca jako wytwórca (tłum. J. Sikorski). W: W. Benjamin, Anioł historii. Eseje, szkice, fragmenty (ss. 163-182). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Bordwell, D., Thompson, K. (2002). Film History: An Introduction. New York: McGrow-Hill.
• Bowser, P., Spence, L. (1996). Identity and Betrayal: The Symbol of the Unconquered and Oscar Micheaux’s „Biographical Legend”. W: D. Bernardi (red.), The Birth of Whiteness: Race and the Emergence of U.S. Cinema (ss. 56-80). New Brunswick: Rutgers University Press.
• Ciraulo, D. (1998). Narrative Style in Oscar Micheaux’s „Within Our Gates”. Wide Angle, 20 (4), ss. 75-91.
• Cook, D. A. (1981). A History of Narrative Film. New York: W.W. Norton & Company.
• Cripps, T. (1977). Slow Fade to Black: The Negro in American Film, 1900-1942. New York: Oxford University Press.
• Deleuze, G. (2008). Kino (tłum. J. Margański). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Drygalska, E., Pieńkowski, M. (red.) (2015). Kino afroamerykańskie: twórcy, dzieła, zjawiska. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
• Everett, A. (2001). Returning the Gaze: A Genealogy of Black Film Criticism, 1909-1949. Durham: Duke University Press.
• Field, A. N. (2015). Uplift Cinema: The Emergence of African American Film and the Possibility of Black Modernity. Durham: Duke University Press.
• Flory, D. (2005). Race, Rationality, and Melodrama: Aesthetic Response and the Case of Oscar Micheaux. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 63 (4), ss. 327-338.
• Gaines, J. (2001). Fire and Desire: Mixed-Race Movies in the Silent Era. Chicago: The University of Chicago Press.
• Gaines, J. (2016). In-and-Out-of-Race: The Story of Noble Johnson. W: B. T. Lupack (red.), Early Race Filmmaking in America (ss. 72-87). New York: Routledge.
• Gaines, J. (2016). „Within Our Gates”: From Race Melodrama to Opportunity Narrative. W: P. Bowser, J. Gaines, C. Musser (red.), Oscar Micheaux and His Circle: AfricanAmerican Filmmaking and Race Cinema of the Silent Era (ss. 72-87). Bloomington: Indiana University Press.
• Green, J. R. (2000). Straight Lick: The Cinema of Oscar Micheaux. Bloomington: Indiana University Press.
• Hooks, B. (1991). Micheaux: Celebrating Blackness. Black American Literature Forum, 25, (2), ss. 351-360.
• Hutchinson, G. (1996). The Harlem Renaissance in Black and White. Cambridge: Harvard University Press.
• Johnson, M. K. (1998). Stranger in a Strange Land: An African American Response to the Frontier Tradition in Oscar Micheaux’s „The Conquest: The Story of a Negro Pioneer”. Western American Literature, 33 (3), ss. 228-252.
• Lubelski, T., Sowińska, I., Syska, R. (red.) (2009). Historia kina. Tom 1. Kino nieme. Kraków: Universitas.
• Luckett, M. (2014). Cinema and Community: Progressivism, Exhibition, and Film Culture in Chicago. Detroit: Wayne State University Press.
• McGilligan, P. (2008). Oscar Micheaux. The Great and Only: The Life of America’s First Great Black Filmmaker. New York: Harper Perennial.
• Musser, C. (2016). To Redream the Dreams of White Playwrights: Reappropriation and Resistance in Oscar Micheaux’s „Body and Soul”. W: P. Bowser, J. Gaines, C. Musser (red.), Oscar Micheaux and His Circle: African-American Filmmaking and Race Cinema of the Silent Era (ss. 97-131). Bloomington: Indiana University Press.
• Nowell-Smith, G. (red.) (1996). The Oxford History of World Cinema. New York: Oxford University Press.
• Regester, C. (1995). The Misreading and Rereading of African American Filmmaker Oscar Micheaux: A Critical Review of Micheaux Scholarship. Film History, 7 (4), ss. 426-449.
• Regester, C. (1996). Black Films, White Censors: Oscar Micheaux Confronts Censorship in New York, Virginia, and Chicago. W: F. Couvares (red.), Movie Censorship and American Culture (ss. 159-186). Washington: Smithsonian Institution Press.
• Sampson, H. T. (1995). Blacks in Black and White: A Sourcebook on Black Films. Metuchen: Scarecrow Press.
• Siomopoulos, A. (2006). The Birth of a Black Cinema: Race, Reception, and Oscar Micheaux’s „Within Our Gates”. The Moving Image, 6 (2), ss. 111-118.
• Smith, J. D. (2001). Patrolling the Boundaries of Race: Motion Picture Censorship and Jim Crow in Virginia, 1922-1932. Historical Journal of Film, Radio and Television, 21 (3), ss. 273-291.