Rozluźnienie śrubek, czyli Emak Bakia

• Autorzy: Kosińska Karolina

Warianty tytułu

EN

Loosening the Screws, Or Emak Bakia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 1926 r. Man Ray zrealizował film „Emak Bakia” – poemat filmowy, będący jednocześnie jednym z manifestów dadaizmu filmowego. Część filmu powstała na wybrzeżu Kraju Basków, nieopodal Biarritz, w domu, którego nazwa brzmiała właśnie „Emak Bakia”, co w języku baskijskim oznacza „Daj mi spokój”. Niemalże 90 lat później baskijski reżyser Oskar Alegría postanowił odnaleźć ów dom, mając do dyspozycji, jako wskazówki, tylko dwa kadry z filmu przedstawiające linię brzegu i charakterystyczne kolumny balkonu, z którego filmowano plażę. Zapis tych poszukiwań, choć dokumentalny, okazał się równie dadaistyczny jak film Man Raya – nie w swojej formie, ale w poddaniu się dadaistycznemu żywiołowi rzeczywistości: podróż Alegríi, droga do wyznaczonego celu, okazała się radykalnym triumfem dada. Kosińska widzi w strategii i Man Raya, i Alegríi formę celebracji: życia, filmu, przypadkowości, która nie wyrażając żadnego sensu, nadaje jedyny możliwy sens życiu.

EN

In 1926, Man Ray made the movie “Emak Bakia”, a film poem, which was also one of the manifestos of film Dadaism. Part of the film was made on the Basque coast, near Biarritz, in the house whose name was “Emak Bakia” – which in Basque means Do not bother me. Almost 90 years later, the Basque director Oskar Alegría decided to find this house, having at his disposal, as a guide, only two frames from the film depicting the shoreline and characteristic columns of the balcony from which the beach was filmed. The record of this search, though documentary, turned out to be as Dadaistic as the film by Man Ray. Not in its form, but in surrendering to the Dadaist element: the journey of Alegría, the road to the designated goal, turned out to be a radical triumph of Dada. Kosińska sees in the strategy of Man Ray and Alegría, a form of celebration: of life, of film, of chance, which without expressing any sense gives the only possible meaning to life.

Słowa kluczowe

EN

Dada; Man Ray; Oskar Alegría

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2017
• Numer: 100 O świętowaniu
• Strony: 145-155

Twórcy

autor

Kosińska Karolina

• Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Elder, R. Bruce. Dada, surrealism, and the cinematic effect. Waterloo, Ontario: Wilfried Laurier University Press, 2013
• Elsaesser, Thomas. Dada/Cinema? In Dada and Surrealist Film. Edited by R.E. Kuenzli. Cambridge, Massachusetts, London, England: The MIT Press, 1996
• Man Ray. Self-Portrait. Boston: Little, Brown, 1963
• Richter, Hans. Dadaizm. Sztuka i antysztuka. tłum. J. St. Buras. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1986