Jak filomaci opowiadali swoją młodość? Analiza przemówień Towarzystwa Filomatycznego z lat 1818–1821

• Autorzy: Wojda Patrycja

Warianty tytułu

EN

How Did the Philomaths Relate Their Youth? An Analysis of Philomath Society Speeches from the Years 1818–1821

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na przełomie wieku XVIII i XIX w Europie na skutek przemian polityczno-społecznych masowo powstawały związki i stowarzyszenia młodzieżowe. Według badaczy główną zasadę organizującą ich powstanie oraz rozwój stanowiła młodość, której założenia i ideały legły u fundamentów wielu programów literackich, artystycznych i reformatorskich. Na gruncie polskim takim ugrupowaniem było Towarzystwo Filomatyczne, postrzegane jako pierwsza świadoma swej młodości wspólnota pokoleniowa. Jednakże analiza języka przemówień wygłaszanych w ramach formalnych spotkań związku w latach 1817–1821 pozwala podać w wątpliwość przekonanie o tym, że filomaci czynili z młodości nadrzędną wartość. Młodość była przedmiotem polemik wśród członków stowarzyszenia, a różne jej pojmowanie stało się czynnikiem hamującym i ostatecznie uniemożliwiającym realizację założonego przez nich programu samokształceniowego i ogólnospołecznego.

EN

At the turn of the 18th and 19th centuries in Europe, as a result of political and social transformations, youth unions and associations were established en masse. According to researchers, the main principle organising their emergence and development was youth, the assumptions and ideals of which lay at the foundations of many literary, artistic, and reformative programmes. In Poland, such an association was Philomath Society, perceived as the first generation community aware of its youth. However, an analysis of the language of speeches delivered during formal union meetings in the years 1817–1821 raises doubts about the belief that the Philomaths made youth a supreme value. Youth was a subject of polemics within the union, and its different understanding by the Philomaths became a factor that inhibited and ultimately prevented the implementation of their self-education and general social program.

Słowa kluczowe

PL

młodość; związek młodzieżowy; retoryka; filomaci; Adam Mickiewicz

EN

youth; youth union; rhetoric; The Philomaths; Adam Mickiewicz

• Wydawca: Instytut Badań Literackich PAN
• Czasopismo: Pamiętnik Literacki
• Rocznik: 2022
• Tom: 113
• Numer: 3
• Strony: 101-120

Daty

wydrukowano

2022-09-23

Twórcy

autor

Wojda Patrycja

• Uniwersytet Warszawski

Identyfikatory

ISSN

0031-0514

e-ISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2022.3.6