„O języku pomocniczym międzynarodowym" 111 lat później

• Autorzy: Stria Ida

Warianty tytułu

“On an international auxiliary language” 111 years later

Abstrakty

PL

W 1908 roku Jan Niecisław Baudouin de Courtenay wygłosił publiczny odczyt „O języku pomocniczym międzynarodowym”, w którym to prezentował tytułowe zagadnienie, skupiając się na językach sztucznych. Niniejszy referat ma na celu analizę powyższego tekstu i stwierdzenie, w jakim stopniu aktualne jest stanowisko tego wielkiego językoznawcy w świetle nie tylko dzisiejszej wiedzy językoznawczej, ale także pod kątem faktycznego rozwoju języków przez niego opisanych.

EN

“On an international auxiliary language” 111 years later. In 1908, Jan Niecisław Baudouin de Courtenay gave a public lecture entitled “O języku pomocniczym międzynarodowym” (‘On an international auxiliary language’), in which he focused on artificial languages. This paper aims to analyse the ideas presented in Baudouin de Courtenay’s lecture and verify to what extent the great linguist’s views are still valid in the light not only of current linguistic knowledge, but also in terms of the actual development of the languages he described. Keywords: international auxiliary language, Esperanto, Volapük, artificial language, lingua franca

Słowa kluczowe

PL

międzynarodowy język pomocniczy,; esperanto,; volapük,; języki sztuczne,; lingua franca

EN

international auxiliary language,; Esperanto,; Volapük,; artificial language,; lingua franca

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Językoznawcze; UNIVERSITAS Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych; Wydawnictwo LEXIS
• Czasopismo: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
• Rocznik: 2020
• Tom: 76
• Strony: 425-435

Twórcy

autor

Stria Ida

• Wydział Lingwistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski
• Wydział Lingwistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• 1. BdC – Baudouin de Courtenay, Jan (1908): O języku pomocniczym międzynarodowym. – Kraków: 2. Drukarnia Literacka.
• 2. Baudouin de Courtenay Jan (2016): Nieznane wystąpienie J. Baudouina de Courtenay na zebraniu towarzystwa „Espero” 14 kwietnia 1918 r. w Piotrogrodzie w sprawie języka międzynarodowego. – [w:] Mirosław Skarżyński (red.): Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa, t. 2: Jan Baudouin de Courtenay. Teksty mniej znane. – Kraków: Księgarnia Akademicka, 285–288.
• 3. Blanke Detlev (2001): Vom Entwurf zur Sprache. – [w:] Klaus Schubert (red.): Planned languages: from concept to reality. – Brussel: Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, 37–89.
• 4. Brosch Cyril, Fiedler Sabine (2017): Der spezifische Beitrag des Esperanto zum propädeutischen Effekt beim Fremdsprachenlernen (mit Schwerpunkt auf der Erwachsenenphase). – [w:] Cyril Brosch, Sabine Fiedler (red.): Jahrbuch der Gesellschaft für Interlinguistik. – Leipzig: Leipziger Universitätsverlag, 11–38.
• 5. Davies Alan (2003): The Native Speaker: Myth and Reality. – Clevedon: Multilingual Matters.
• 6. Farris Michael (2014): The psychological economy of the English language industry. – Język, Komunikacja, Informacja 9, 27–37.
• 7. Fiedler Sabine (1999): Plansprache und Phraseologie: empirische Untersuchungen zu reproduziertem Sprachmaterial im Esperanto. – Frankfurt am Main – New York: Peter Lang.
• 8. Fiedler Sabine (2015): Esperanto Phraseology. – Interdisciplinary Description of Complex Systems 13, 250–263.
• 9. Grin François (2005): L’enseignement des langues étrangères comme politique publique. – Paris: Ministère de l’éducation nationale, enseignement supérieur, recherche. Dostępne pod adresem: https://archive-ouverte.unige.ch/unige:14835.
• 10. Koutny Ilona (2009): Esperanto im Rahmen der Sprachtypologie. – [w:] Sabine Fiedler (red.): Esperanto und andere Sprachen im Vergleich. Beiträge der 18. Jahrestagung der Gesellschaft für Interlinguistik. – Berlin: Gesellschaft für Interlinguistik. 117–130.
• 11. Large Andrew (1985): The artificial language movement. – Oxford–New York–London: B. Blackwell; A. Deutsch.
• 12. Melnikov Aleksandr Sergeevic (2008): Vortludoj kaj luda komunikado en esperanto : lingvaj premisoj, tipoj, specifeco kaj antologieto. – San-Marino–Moskvo: Akademio internacia de sciencoj; Europa universitato „Justo”.
• 13. Okrand Mark, Adams, Michael [et al.] (2011): Wild and Whirling Words: The Invention and Use of Klingon. – [w:] Michael Adams (red.): From Elvish to Klingon: exploring invented languages. – Oxford New York: Oxford University Press, 111–134.
• 14. Pietiläinen Jukka (2010): Plurlingvismo kaj Esperanto: Ideologia ŝanĝiĝo en la Esperanto-movado. – [w:] Detlev Blanke i Ulrich Lins (red.): La arto labori kune: festlibro por Humphrey Tonkin. – Rotterdam: Universala Esperanto-Asocio, 781–792.
• 15. Reagan Timothy (2009): Language Matters: Reflections on Educational Linguistics. – Charlotte, NC: Information Age Publishing.
• 16. Roehr-Brackin Karen, Tellier Angela (2018): Esperanto as a tool in classroom foreign language learning in England. – Language Problems and Language Planning 42, 89–111.
• 17. Schubert Klaus (1989): Interlinguistics – its aims, its achievements, and its place in language science. – [w:] Klaus Schubert (red.): Interlinguistics: Aspects of the Science of Planned Languages. – Berlin– New York: Mouton de Gruyter, 7–44.
• 18. Stria Ida (2015): Esperanto speakers – an unclassifiable community? – [w:] Wojciech Malec, Marietta Rusinek et al. (red.): Challenging Ideas and Innovative Approaches in Applied Linguistics. Lublin: Wydawnictwo KUL, 175–189.
• 19. Stria Ida (2016): Inventing languages, inventing worlds. Towards a linguistic worldview for artificial languages. – Poznań: Wydział Neofilologii UAM w Poznaniu.
• 20. Svadost Èrmar (1968): Kak vozniknet vseobŝij âzyk? – Moskva: Nauka [Свадост Эрмар (1968): Как возникнет всеобщий язык? – Москва: Наука].Blanke Detlev (2001): Vom Entwurf zur Sprache. – [w:] Klaus Schubert (red.): Planned languages: from concept to reality. – Brussel: Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, 37–89.
• 21. Brosch Cyril, Fiedler Sabine (2017): Der spezifische Beitrag des Esperanto zum propädeutischen Effekt beim Fremdsprachenlernen (mit Schwerpunkt auf der Erwachsenenphase). – [w:] Cyril Brosch, Sabine Fiedler (red.): Jahrbuch der Gesellschaft für Interlinguistik. – Leipzig: Leipziger Universitätsverlag, 11–38.
• 22. Davies Alan (2003): The Native Speaker: Myth and Reality. – Clevedon: Multilingual Matters.
• 23. Farris Michael (2014): The psychological economy of the English language industry. – Język, Komunikacja, Informacja 9, 27–37.
• 24. Fiedler Sabine (1999): Plansprache und Phraseologie: empirische Untersuchungen zu reproduziertem Sprachmaterial im Esperanto. – Frankfurt am Main – New York: Peter Lang.
• 25. Fiedler Sabine (2015): Esperanto Phraseology. – Interdisciplinary Description of Complex Systems 13, 250–263.
• 26. Grin François (2005): L’enseignement des langues étrangères comme politique publique. – Paris: Ministère de l’éducation nationale, enseignement supérieur, recherche. Dostępne pod adresem: https://archive-ouverte.unige.ch/unige:14835.
• 27. Koutny Ilona (2009): Esperanto im Rahmen der Sprachtypologie. – [w:] Sabine Fiedler (red.): Esperanto und andere Sprachen im Vergleich. Beiträge der 18. Jahrestagung der Gesellschaft für Interlinguistik. – Berlin: Gesellschaft für Interlinguistik. 117–130.
• 28. Large Andrew (1985): The artificial language movement. – Oxford–New York–London: B. Blackwell; A. Deutsch.
• 29. Melnikov Aleksandr Sergeevic (2008): Vortludoj kaj luda komunikado en esperanto : lingvaj premisoj, tipoj, specifeco kaj antologieto. – San-Marino–Moskvo: Akademio internacia de sciencoj; Europa universitato „Justo”.
• 30. Okrand Mark, Adams, Michael [et al.] (2011): Wild and Whirling Words: The Invention and Use of Klingon. – [w:] Michael Adams (red.): From Elvish to Klingon: exploring invented languages. – Oxford New York: Oxford University Press, 111–134.
• 31. Pietiläinen Jukka (2010): Plurlingvismo kaj Esperanto: Ideologia ŝanĝiĝo en la Esperanto-movado. – [w:] Detlev Blanke i Ulrich Lins (red.): La arto labori kune: festlibro por Humphrey Tonkin. – Rotterdam: Universala Esperanto-Asocio, 781–792.
• 32. Reagan Timothy (2009): Language Matters: Reflections on Educational Linguistics. – Charlotte, NC: Information Age Publishing.
• 33. Roehr-Brackin Karen, Tellier Angela (2018): Esperanto as a tool in classroom foreign language learning in England. – Language Problems and Language Planning 42, 89–111.
• 34. Schubert Klaus (1989): Interlinguistics – its aims, its achievements, and its place in language science. – [w:] Klaus Schubert (red.): Interlinguistics: Aspects of the Science of Planned Languages. – Berlin– New York: Mouton de Gruyter, 7–44.
• 35. Stria Ida (2015): Esperanto speakers – an unclassifiable community? – [w:] Wojciech Malec, Marietta Rusinek et al. (red.): Challenging Ideas and Innovative Approaches in Applied Linguistics. – Lublin: Wydawnictwo KUL, 175–189.
• 36. Stria Ida (2016): Inventing languages, inventing worlds. Towards a linguistic worldview for artificial languages. – Poznań: Wydział Neofilologii UAM w Poznaniu.
• 37. Svadost Èrmar (1968): Kak vozniknet vseobŝij âzyk? – Moskva: Nauka [Свадост Эрмар (1968): Как возникнет всеобщий язык? – Москва: Наука].