Obrazy, zmysły i ciała. O wizualnej dynamice u progu biomediów

• Autorzy: Celiński Piotr

Warianty tytułu

EN

Images, Senses and Bodies. Visual Dynamics at the Rise of Biomedia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Status oraz strukturę obrazów i wizualności kształtują dziś dwie strategie kulturowe. Pierwsza dotyczy restrukturyzacji sposobów ich postrzegania na skutek zmian w obrębie kulturowej organizacji zmysłów; druga polega na unieważnianiu bądź pomijaniu percepcji zmysłowej oraz łączeniu obrazów bezpośrednio z systemem nerwowym i organami ciała za pomocą biomediów. Celem autora eseju jest przyjrzenie się obu tym strategiom na podstawie teorii mediów i kultury wizualnej proponowanej przez Maurice’a Merleau-Ponty’ego, Johna Bergera, Didiera Anzieu czy Melinę Diaconu. Refleksji towarzyszy charakterystyka wybranych przykładów z twórczości Yvesa Kleina, Björk i Jasona Derulo. Takie zestawienie teorii i praktyk kultury mediów wizualnych skłania do stawiania pytań o przyszłe losy patrzenia, widzenia i zdolności do posługiwania się komunikatami wizualnymi w porządku cyfrowym i sieciowym.

EN

There are two cultural strategies shaping the order of images and visual culture by reaching beyond their traditional understanding. The first one is about restructuring cultural codes for sensing and understanding images. The second is based on biotechnological attempts to bypass senses and plug images directly into the neural system of the human body. The aim of this essay is to decode both strategies in a number of artistic creations by Yves Klein, Björk, and Jason Derulo, and to explain them in terms of visual culture and digital media theories by Maurice Merleau-Ponty, John Berger, Didier Anzieu, and Melina Diaconu. Such a mixture of media practices and theories leads to questions regarding future of watching, seeing and interacting with images, as well as our ability to use them in digital surroundings.

Słowa kluczowe

PL

obraz; media; zmysły; cyfrowość; ciało

EN

image; media; senses; body; digitality

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2020
• Numer: 111 Zmysły i afekty
• Strony: 6-22

Twórcy

autor

Celiński Piotr

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Bibliografia

• Anzieu, D. (1989). The Skin Ego. New Haven: Yale University Press.
• Bal, M. (2006). Wizualny esencjalizm i przedmiot kultury wizualnej (tłum. M. Bryl). Artium Quaestiones, (17), ss. 295-385.
• Berger, J. (2008). Sposoby widzenia (tłum. M. Bryl). Warszawa: Aletheia.
• Breton Le, D. (2017). Sensing the World: An Anthropology of the Senses. London: Bloomsbury Academic.
• Cong, L., Wang, Z., Chai, Y., i in. (2017). Rapid Whole Brain Imaging of Neural Activity in Freely Behaving Larval Zebrafish (Danio rerio). Elife, (6:e28158). https://doi.org/10.7554/eLife.28158.002.
• Diaconu, M. (2006). Reflections on an Aesthetics of Touch, Smell and Taste. Contemporary Aesthetics. https://contempaesthetics.org/newvolume/pages/article.php?articleID=385#FN6
• Hentschel, K. (2014). Visual Cultures in Science and Technology: A Comparative History. Oxford: Oxford University Press.
• Johnson, M. (2013). Znaczenie ciała. Estetyka rozumienia ludzkiego (tłum. J. Płuciennik). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Latour, B. (2007). Can We Get Our Materialism Back, Please? Isis: A Journal of the History of Science, 98 (1), ss. 138-142.
• Merleau-Ponty, M. (2001). Fenomenologia percepcji (tłum. M. Kowalska, J. Migasiński). Warszawa: Aletheia.
• Mitchell, W. J. T. (2018). Image Science: Iconology, Visual Culture, and Media Aesthetics. Chicago: University of Chicago Press.
• Morineau, C. (red.) (2006). Yves Klein. Corps, couleur, immatériel. Paris: Éditions du Centre Pompidou.
• Sendyka, R. (2011). Antropologia zmysłów. Autoportret, 3 (35), ss. 20-27.