Ciałopalny grób ze stanowiska 9 w Tomaszowie Mazowieckim-Brzustówce

• Autorzy: Agnieszka Urbaniak , Ireneusz Jakubczyk

Warianty tytułu

EN

A Cremation Grave from Tomaszów Mazowiecki - Brzustówka, Site 9

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

In 2010 a group of objects attributed to the Przeworsk Culture was submitted to the Chair of Bronze and Iron Age, Institute of Archaeology, University of Łódź, by a treasure hunter interested in objects from WW II. They originated from site 9 at Tomaszów Mazowiecki-Brzustówka, lying on the left bank of the Pilica R. and included a number of iron finds: a fibula, Almgren group VI, series 1, derivative from type Almgren 159 and 181, a shield grip, type Jahn 9, two spear points, type Kaczanowski I/1 and XV, two knives, shears, a fire steel, type Jonakowski IICa as well as a rivet or a pin (?), fragments of at least three pottery vessels, one of them a cinerary urn, and fragments of burnt human bones. The fibula was fastened to the fire steel, in a way never seen before in Przeworsk Culture material or that of its neighbouring cultures. Assuming that all these objects originate from a single grave assemblage, they may be dated to phase C1a.

Słowa kluczowe

PL

kultura przeworska; okres rzymski; cmentarzysko

EN

Przeworsk Culture; Roman Period; cemetery

• Wydawca: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
• Czasopismo: Wiadomości Archeologiczne
• Rocznik: 2011
• Tom: LXII
• Numer: 62
• Strony: 246-252

Daty

wydano

2011-12-31

Twórcy

autor

Agnieszka Urbaniak

• Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Uniwersytecka 3, PL 90-137 Łódź

autor

Ireneusz Jakubczyk

• Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Uniwersytecka 3, PL 90-137 Łódź

Bibliografia

• Almgren O. 1923: Studien über nordeuropäische Fibelformen der ersten nachchristlichen Jahrhunderte mit Berücksichtigung der provinzialrö­mischen und südrussischen Formen, Mannus-Bibliothek 32, Leipzig.
• Beckmann B. 1966: Studien über die Metallnadeln der römischen Kaiserzeit im freien Germanien, „Saalburg Jahrbuch XXIII (1966), s. 5–128.
• Bezzenberger A. 1924: Zur Geschichte der Schere, Prussia 25 (1924) (Sonderheft zum 200. Geburtstage von Immanuel Kant 22. April 1924), s. 114–148.
• Biborsk, M., Kaczanowski P. 2001: Neue römische Importe aus dem Gebiet Polens. Pyxidi aus Lędyczek, Kr. Piła, (w:) J. Kolendo, A. Bursche (red.), Nowe znaleziska importów rzymskich z ziem Polski II, CRFB Polen, Supplement 2, Warszawa, s. 69–88.
• Dąbrowska T. 1997: Kamieńczyk. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur in Ostmasowien, Monumenta Archaeologica Barbarica III, Kraków.
• Dzięgielewska M., Kulczyńska M. 2008: Ciebłowice Duże. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur im südwestlichen Masowien, Monumenta Archaeologica Barbarica XIV, Warszawa.
• Godłowski K. 1959: Materiały z cmentarzyska z późnego okresu wpływów rzymskich w Opatowie, pow. Kłobuck, „Materiały Archeologiczne” I (1959), s. 173–277.
• Godłowski K. 1969: Opatów, district of Kłobuck (A cemetery of Lusatian Culture and the Roman Period), „Rechérches Archaeologiques” de 1968, s. 42–47.
• Godłowski K. 1970: Odkrycia dalszych grobów na cmentarzysku kultury łużyckiej i z okresu wpływów rzymskich w Opatowie, pow. Kłobuck, „Sprawozdania Archeologiczne” XXII (1970), s. 243–251.
• Godłowski K. 1977: Materiały do poznania kultury przeworskiej na górnym Śląsku (część II), „Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne” IV, s. 7–237.
• Godłowski K. 1992: Zmiany w uzbrojeniu ludności kultury przeworskiej w okresie wpływów rzymskich, [w:] M. Głosek et alii (red.), Arma et ollae. Studia dedykowane Profesorowi Andrzejowi Nadolskiemu w 70 rocznicę urodzin i 45 rocznicę pracy naukowej, Sesja naukowa, Łódź, 7–8 maja 1992, Łódź, s. 71–88.
• Jahn M. 1916: Die Bewaffnung der Germanen in der älteren Eisenzeit etwa von 700 v. Chr. bis 200 n. Chr., Mannus-Bibliothek 16, Würzburg.
• Jonakowski M. 1996: Komplet narzędzi do krzesania ognia w kulturze przeworskiej ze szczególnym uwzględnieniem krzesiw sztabkowatych, [w:] W. Nowakowski (red.), CONCORDIA. Studia ofiarowane Jerzemu Okuliczowi-Kozarynowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, Warszawa, s. 93–104.
• Kaczanowski P. 1995: Klasyfikacja grotów broni drzewcowej kultury przeworskiej z okresu rzymskiego, Klasyfikacje zabytków archeologicznych I, Kraków.
• Kaźmierczyk J. 1954: Nowoodkryte cmentarzysko ciałopalne z okresu wpływów rzymskich w Chrościcach, pow. Opole, „Wiadomości Archeologiczne” XX/3 (1954), s. 299–300.
• Kaźmierczyk J. 1958: Cmentarzysko ciałopalne z okresu wpływów rzymskich w Chrościcach, pow. Opole, „Archeologia Polski” II/1 (1958), s. 93––111.
• Kietlińska A., Dąbrowska T. 1963: Cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich we wsi Spicymierz, powiat Turek, „Materiały Starożytne” IX, s. 143–254.
• Kostrzewski B.1939: Cmentarzysko z późnego okresu rzymskiego w Zaspach w pow. tureckim, „Przegląd Archeologiczny” VI/2–3 (1938–1939), s. 293–302.
• Künzl E. 1993: Die Alamannenbeute aus dem Rhein bei Neupotz. Plünderungsgut aus dem Römischen Gallien, Teil 4: Tafeln 366–702, Römisch-Germanisches Zentralmuseum, Monographien 34/4, Mainz.
• Kurowicz P., Olędzki M. 2002: Cmentarzysko ludności kultury przeworskiej w Charłupi Małej koło Sieradza, Łódź.
• Liana T. 1970: Chronologia względna kultury przeworskiej we wczesnym okresie rzymskim, „Wiadomości Archeologiczne” XXXV/4 (1970), s. 429–491.
• Mączyńska M. 1971: Cmentarzysko i osada z okresu rzymskiego w Krapkowicach, „Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne” I, s. 251–316.
• Mączyńska M. 2005: Dwie zapinki z Gródka nad Bugiem – o fibulach A. VI. 181 i pochodnych, [w:] P. Łuczkiewicz, M. Gładysz-Juścińska, M. Juściński, B. Niezabitowska, S. Sadowski (red.), Europa Barbarica. Ćwierć wieku archeologii w Masłomęczu, Monumenta Studia Gothica IV, Lublin, s. 325–334.
• Pescheck Ch. 1939: Die frühwandalische Kultur in Mittelschlesien (100 vor bis 200 nach Christus), Quellenschriften zur ostdeutschen Vor-und Frühgeschichte 5, Leipzig.
• Pfützenreiter F. 1939: Das reiche Wandalengrab 176 von Steinfurt, „Altschlesische Blätter” 14/1 (1939), s. 14–18.
• Schuster J. 1995: Ein Werkstattkreis der Fibelherstellung in der Altmark?, „Ethnographisch-Archäologische Zeitschrift” 36/2 (1995), s. 299–311.
• Schuster J. 1998: Die „klassischen“ Fibeln Almgren Fig. 181, [w:] J. Kunow (red.), 100 Jahre Fibelformen nach Oscar Almgren. Internationale Arbeitstagung 25.–28. Mai 1997 in Klein Machnow, Land Brandenburg, Forschungen zur Archäologie im Land Brandenburg 5, Wünsdorf (wyd. 2002), s. 249–253.
• Szpunar A.1987 : Cmentarzysko w Łętowicach, gm. Wierzchosławice, woj. Tarnów, badania 1984–1985, „Sprawozdania Archeologiczne” XXXIX (1987), s. 179–192.
• Szarek-Waszkowska E. 1973: Cmentarzysko kultury przeworskiej w miejscowości Opoka, pow. Puławy, Studia i Materiały Lubelskie 5 (1971), Lublin, s. 79–186.
• Szydłowski J. 1964: Cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich w Choruli, pow. Krapkowice, Wrocław.
• Visy Z. 1993: Wagen und Wagenteile, [w:] E. Künzl, Die Alamannenbeute aus dem Rhein bei Neupotz. Plünderungsgut aus dem Römischen Gallien, Teil 1: Untersuchungen, Römisch-Germanisches Zentralmuseum, Monographien 34/1, Mainz, s. 257–327.