Wzorzec ucznia w świadectwach dzieci kończących klasę trzecią szkoły podstawowej

• Autorzy: Ćwikła, Edyta

Abstrakty

PL

Artykuł jest relacją z badań, których celem było dokonanie rozpoznania i opisania funkcji wychowawczych oceny opisowej, szczególnie, w zakresie wspierania roli ucznia jako „twórcy działań”, roli kolegi i roli osoby. Wiązało się to z próbą dotarcia do przyjętego przez nauczycielkę wzorca roli ucznia, kolegi i osoby, gdyż zgodnie z perspektywą interakcjonizmu symbolicznego wzorce postrzegania dziecka w tych rolach mają wpływ na działania edukacyjne nauczyciela. Jako główną metodę badawczą zastosowano analizę dyskursu. Rozumienie dyskursu jako narzędzia analizy przestrzeni społecznej pozwoliło na zinterpretowanie oceny opisowej za pośrednictwem specyficznie ujmowanego języka oraz pozwoliło spojrzeć na nią jako na sposób komunikowania się nauczyciela z uczniem. Zastosowaną techniką badawczą była analiza dokumentów, czyli analiza klasyfikacyjnych ocen opisowych, które potraktowane zostały jako narzędzia rozmowy z dziećmi i rodzicami. Wyniki badań prowadzą do wniosku, że ocena opisowa nie musi być narzędziem dyscyplinującym ucznia, formą kontroli czy władzy nad nim, uczeń zaś nie musi być postrzegany przez nauczyciela jako „wykonawca działań”. Ocena opisowa może stać się pomocnym narzędziem diagnostycznym w edukacji opartej na ideach konstruktywistycznych, jeśli nauczyciele są oryginalni i zwracają uwagę na takie cechy roli ucznia, które pomagają rozwinąć refleksję, samodzielność, twórcze myślenie, motywację wewnętrzną. Tacy nauczyciele potrafią łączyć oczekiwania kierowane do „ucznia” z oczekiwaniami kierowanymi do „osoby” i „kolegi”. W konstruowanych przez nich ocenach opisowych bardzo wyraźnie wyodrębnia się wzorzec ucznia jako „twórcy działań”. Dla nich ocena jest pomocnym narzędziem pracy, uczniom zaś daje możliwość wniknięcia w proces refleksyjnego uczenia się.

Słowa kluczowe

PL

rola ucznia; rola kolegi; rola osoby; świadectwa szkolne; ocena opisowa; oczekiwania nauczycieli; dyskurs

• Wydawca: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Czasopismo: Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze
• Rocznik: 2020
• Tom: 595(8)
• Strony: 59-68

Daty

wydano

2020-10-01

Twórcy

autor

Ćwikła, Edyta

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.4254