Biograficzne uczenie się dorosłych na przykładzie modelu edukacyjnego Coenraada van Houtena

• Autorzy: Czajkowska Agata

Warianty tytułu

EN

Biographical learning in adult education on the example of Coenraad van Houten’s educational

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest rekonstrukcja modelu „Nowego Ruchu Edukacji Dorosłych” (New Adult Learning Movement – NALM) jako salutogenetycznego podejścia do edukacji dorosłych. Scharakteryzowano podstawy teoretyczne i obszary metodyczne NALM (kształcenie akademickie, doświadczenie życiowe, rozwój du- chowy), które sięgają do założeń antropozoficznych i są ukierunkowane na rozwija- nie poczucia koherencji poprzez wzmacnianie wewnętrznych intencji jednostki do rozwijania woli uczenia się przez całe życie i wspierania zrównoważonego rozwoju integralnej osobowości. Zaprezentowano konteksty uczenia się z własnej biografii i kategorię duchowości w naukach o wychowaniu.

EN

The aim of this article is to reconstruct the model of the “New Adult Learning Movement” (NALM) as a salutogenetic approach to adult education. The theoretical foundations and methodological areas of NALM (academic learning, life experience, spiritual development) are characterised, which derive from anthroposophic assumptions and are aimed at developing a sense of coherence by strengthening the inner intentions of the individual to develop the will for lifelong learning and foster the sustainable development of an integral personality. Contexts for learning from one’s biography and the category of spirituality in the adult education are presented.

Słowa kluczowe

PL

edukacja dorosłych; podejście salutogenetyczne; biograficzne uczenie się; całożyciowa edukacja; andragogika

EN

adult education; salutogenic approach; biographical learning; lifelong; education; andragogy

• Wydawca: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Czasopismo: Edukacja Dorosłych
• Rocznik: 2023
• Tom: 2(89)
• Strony: 11-26

Twórcy

autor

Czajkowska Agata

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Alheit, P., Dausien, B. (1999). Biographicity as a Basic Resource of Lifelong Learning. W: Alheit P., Beck J., Kammler E., Taylor R., Salling Olesen H. (red.), Lifelong Learning Inside and Outside Schools (s. 400–422). Roskilde: Roskilde University.
• Alheit, P. (2002). Podwójne oblicza całożyciowego uczenia się: dwie analityczne perspek- tywy „cichej rewolucji”. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 2, s. 55–78.
• Antonovsky, A. (2005). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Assagioli, R. (2012). Psychosynthesis: a collection of basic writings. Massachusetts: Synthesis Centre.
• Bielawska-Batorowicz, E., Dudek, B. (2017). Perspectives on Salutogenesis of Scholars Writing in Polish. W: Mittelmark M. et al., The Handbook of Salutogenesis (s. 409–413). Cham: Springer.
• Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (2016). Psychologia kliniczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czajkowska, A. (2018). Pedagogika pamięci w Polsce. Stan obecny i perspektywy rozwoju. W: A. Czajkowska, P. Trojański (red.), U podstaw pedagogiki pamięci Auschwitz i Holokaustu (s. 15–33). Oświęcim: Państwowe Muzeum Auschwitz–Birkenau.
• Czajkowska, A. (2020). Auto(reflexive) Turn. U podstaw biograficznie zorientowanego pi- sarstwa naukowego. W: M. Kafar, A. Kacperczyk (red.), Autoetnograficzne zbliżenia i oddalenia. O autoetnografii w Polsce (s. 265–288). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Dominice, P. (2000). Learning From Our Lives: Using Educational Biographies with Adults. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Dubas, E. (2017). Uczenie się z własnej biografii jako egzemplifikacja biograficznego uczenia się. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, nr 1(4), s. 63–87.
• Dubas, E. (2011). Uczenie się z (własnej) biografii – wprowadzenie. W: E. Dubas, W. Świtalski (red.), Uczenie się z (własnej) biografii (s. 5–9). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Egger, R. (1999). The Myth of the Key from an Outside Perspective Applications of Biographical Concepts in Educational Settings: A Case Study, conference paper. Pobrane z: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED468645.pdf (17.10.2023).
• Frenz, A.W., Carey M.P., Jorgensen, R.S. (1993). Psychometric evaluation of Antonovsky’s Sense of Coherence Scale. Psychological Assessment, 5(2), s. 145–153.
• Gable, S.L., Haidt J. (2005). What (and why) is positive psychology? Review of General Psychology, 9(2), s. 103–110.
• Hirsch, M. (1997). Family frames: photography, narrative and postmemory, Cambridge: Harvard University Press.
• Jarvis, P. (1985). The Sociology of Adult and Continuing Education, Croom Helm: Beckenham.
• Karan, D.H. (2006), An Auto-Biographical Introduction to the New Adult Learning Movement, conference paper. Pobrane z: http://esrea2006.ece.uth.gr/downloads/karan.pdf (29.09.2023).
• Kitwood, T. (2022). Disclosures to a Stranger: Adolescent Values in an Advanced Industrial Society. Milton Park: Routledge.
• Kitwood, T. (2019). Dementia Reconsidered, Revisited: The person still comes first. Maid- enhead: Open University Press.
• Knowles, M.S. (1988). The Modern Practice of Adult Education: From Pedagogy to Andragogy, Prentice Hall: Englewood Cliffs.
• Malewski, M. (2001). Modele pracy edukacyjnej z ludźmi dorosłymi. W: E. Przybylska (red.), Andragogiczne wątki, poszukiwania, fascynacje (s. 271–289). Toruń: Wydaw- nictwo naukowe UMK.
• Mittelmark, M.B., Bauer, G.F., Vaandrager, L., Pelikan, J.M., Sagy, S., Eriksson, M., Lind- ström, B., Magistretti, C. (red.). (2022). The Handbook of Salutogenesis (2nd ed.), Cham: Springer International Publishing AG Switzerland.
• Mittelmark, M.B., Sagy, S., Eriksson, M., Bauer, G.F., Pelikan, J.M., Lindström, B., Es- pnes, G.A. (Eds.). (2017). The Handbook of Salutogenesis. Cham: Springer Interna- tional Publishing AG Switzerland.
• Nycz, R. (2017). Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki. Warszawa: Wy- dawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN.
• Piskariev, P. (Пискарёв П.) (2023), Метамодерн. Счастье в квадрате, Moskwa: Eksmo.
• Shoemaker, S. (1970). People and their Pasts. American Philosophical Quarterly, Vol. 7, Number 4, University of Illinois Press, s. 269–285.
• Van Houten, C. (2011a). Awakening the will: principles and processes in adult learning. Forest Row, Sussex: Temple Lodge.
• Van Houten, C. (2011b). Creative spiritual research: awakening the individual human spirit. Forest Row, Sussex: Temple Lodge.
• Van Houten, C. (2007). Practising destiny: principles and processes in adult learning. Forest Row, Sussex: Temple Lodge.
• Van Houten, C. (2004). The threefold nature of destiny learning. Forest Row, Sussex: Temple Lodge.
• Walczak, A., Jocz, A. (2019). Doświadczenie duchowości. Konteksty filozoficzno-literackie. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Walczak, A. (2021). „Mocna” i „słaba” interpretacja duchowości a nauki o wychowaniu. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, nr 1(12), s. 20–39.

Identyfikatory

DOI

10.12775/ED.2023.011