Identyfikacja barier i sił napędowych produkcji oraz wykorzystania nawozów pochodzenia organicznego

• Autorzy: Kraj, Katarzyna , Smol, Marzena

Warianty tytułu

EN

Identification of barriers and driving forces for the production and use of organic fertilizers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wykorzystanie nawozów pochodzenia organicznego może w znaczący sposób przyczynić się do realizacji koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) i spełnienia założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Komisja Europejska rekomenduje odzysk składników odżywczych z odpadów organicznych i ich wykorzystanie na gruntach, jednak istnieje wiele czynników utrudniających wprowadzenie i upowszechnienie takiego rozwiązania w praktyce. Przegląd publikacji naukowych umożliwił identyfikację sił napędowych oraz barier wykorzystania nawozów produkowanych z odpadów organicznych. Przedstawiono wieloobszarową analizę czynników z uwzględnieniem ich wpływu na badane zagadnienie oraz wzajemnych zależności.

EN

The awareness, knowledge and attitude of farmers to the production and use of org. fertilizers was analyzed by collecting data from existing scientific publications. The obtained information was systematized using the PESTEL anal., taking into account political, economic, social, technological, legal and environmental factors, and was subjected to additional categorization with division into barriers and driving forces.

Słowa kluczowe

PL

nawozy; gospodarka o obiegu zamkniętym; GOZ; Europejski Zielony Ład

EN

fertilizers; circular economy; European Green Deal

• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 101, nr 2
• Strony: 126--134
• Opis fizyczny: Bibliogr. 52 poz., tab.

Twórcy

autor

Kraj, Katarzyna

• Pracownia Surowców Biogenicznych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, ul. Wybickiego 7A, 31-261 Kraków,

autor

Smol, Marzena

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• [1] M. Smol, P. Marcinek, J. Duda, D. Szołdrowska, Resources 2020, 9, 1.
• [2] M. Smol, J. Duda, A. Czaplicka-Kotas, D. Szołdrowska, Sustainability 2020, 12, nr 11, 4561.
• [3] A. Masullo, Ecol. Eng. 2017, 101, 84.
• [4] L.S. Jensen, C. Thornton, P.J. Forrestal, J. Brandsma, A. Külvet, K. Riiko, C. Kabbe, https://ec.europa.eu/eip/agriculture/sites/default/files/ fg19_minipaper_6_end_user_requirements_en.pdf, dostęp 16 grudnia 2021 r.
• [5] R. Koelsch, D. Andersen, E. Cortus, L. Johnson, A.M. Schmidt, S.A. Siek, M. Wilson, ASABE Annual International Virtual Meeting, 13–15 July 2020 r.
• [6] W. Czakon, Przegl. Organiz. 2011, nr 3 (854), 57.
• [7] M. Smol, Circ. Econ. Sustain. 2021, https://doi.org/10.1007/s43615- 021-00127-9.
• [8] M.M. Rashid, M.G. Kattou’a, I.A. Al-Khatib, C. Sato, Environ. Monit. Assess. 2017, 189, 353.
• [9] E. Kulińska, D. Masłowski, M. Dendera-Gruszka, Stud. Mater. Misc. Oeconomicae 2017, 21, 155.
• [10] N. Rastogi, M.K.Trivedi, Int. Res. J. Eng. Technol. 2016, 3, 384.
• [11] R. Perera, The PESTLE analysis, Nerdynaut, 2017.
• [12] M.Gregoric, Tour. Hosp. Ind. 2014, 551.
• [13] M. Mihailova, Bulg. J. Agric. Sci. 2020, 26, 935.
• [14] S. Achinas, J. Horjus, V. Achinas, G.J.W. Euverink, Sustainability 2019, 11, 1.
• [15] S.D.C. Case, M. Oelofse, Y. Hou, O. Oenema, L.S. Jensen, Agric. Syst. 2017, 151, 84.
• [16] J. Tur-Cardona, O. Bonnichsen, S. Speelman, A. Verspecht, L. Carpentier, L. Debruyne, F. Marchand, B.H. Jacobsen, J. Buysse, J. Clean. Prod. 2018, 197, 406.
• [17] O. Bonnichsen, B.H. Jacobsen, J. Tur-Cardona, IFRO Working Paper 2020, nr 15, University of Copenhagen.
• [18] T. Hameed, B. Sawicka, Episteme 2016, 30, 73.
• [19] K. Hills, G. Yorgey, J. Cook, Renew. Agric. Food Syst. 2021, 36, 207.
• [20] N. Pampuro, F. Caffaro, E. Cavallo, Sustainability 2018, 10, 1.
• [21] P. Simha, C. Lalander, B. Vinnerås, M. Ganesapillai, Sci. Total Environ. 2017, 581–582, 885.
• [22] G. Pappalardo, R. Selvaggi, S. Bracco, G. Chinnici, B. Pecorino, Agric. Food Econ. 2018, 6, 16.
• [23] N. Bencheva, M. Tepavicharova, Probl. Agric. Econ. 2017, 352, 92.
• [24] K. Chojnacka, K. Moustakas, A. Witek-Krowiak, Bioresour. Technol. 2020, 295, 122223.
• [25] B. Cieślik, P. Konieczka, J. Clean. Prod. 2017, 142, 1728.
• [26] Q. Liu, Z. Zhao, Z. Xue, D. Li, Z. Wen, Y. Ran, Z. Mei, L. He, Front. Nutr. 2021, 8, 1.
• [27] M. Kasprzyk, M. Gajewska, S. Molendowska, Inż. Ekol. 2017, 18, 65.
• [28] European Sustainable Phosphorus Platform, Integrated Nutrient Management Action Plan (INMAP), Document for discussion, 2020.
• [29] A.J. Satchwell, C.D. Scown, S.J. Smith, J. Amirebrahimi, L. Jin, T.W. Kirchstetter, N.J. Brown, C.V. Preble, Environ. Sci. Technol. 2018, 52, 13663.
• [30] L. Egle, H. Rechberger, M. Zessner, Resour. Conserv. Recycl. 2015, 105, 325.
• [31] I. Sigurnjak, C. Brienza, E. Snauwaert, A. De Dobbelaere, J. De Mey, C. Vaneeckhaute, E. Michels, O. Schoumans, F. Adani, E. Meers, Waste Manage. 2019, 89, 265.
• [32] B. Gómez-Muñoz, J. Magid, L.S. Jensen, Agric. Ecosyst. Environ. 2017, 240, 300.
• [33] A. Daxini, M. Ryan, C. O’Donoghue, A.P. Barnes, Land Use Policy 2019, 85, 428.
• [34] M.L. McCrackin, B.G. Gustafsson, B. Hong, R.W. Howarth, C. Humborg, O.P. Savchuk, A. Svanbäck, D.P. Swaney, Reg. Environ. Chang. 2018, 18, 1855.
• [35] E. Montemayor, A. Bonmatí, M. Torrellas, F. Camps, C. Ortiz, F. Domingo, Riau, A. Antón, Resour. Conserv. Recycl. 2019, 146, 395.
• [36] C. Vaneeckhaute, E. Meers, E. Michels, J. Buysse, F.M.G. Tack, Biomass Bioenerg. 2013, 49, 239.
• [37] M.D. Vaverková, D. Adamcová, J. Winkler, E. Koda, L. Petrželová, Maxianová, Sci. Total Environ. 2020, 723, 137971.
• [38] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Komunikat konsultacyjny w sprawie zrównoważonego stosowania fosforu, COM nr 517, Bruksela 2013.
• [39] P. Kaszycki, M. Głodniok, P. Petryszak, N. Biotechnol. 2021, 61, 80.
• [40] V. Pérez, A. Pascual, A. Rodrigo, M. García Torreiro, M. Latorre-Sánchez, Coll Lozano, A. David-Moreno, J.M. Oliva-Dominguez, A. Serna-Maza, N. Herrero García, Molecules 2020, 25, 1.
• [41] A. Amann, O. Zoboli, J. Krampe, H. Rechberger, M. Zessner, L. Egle, Resour. Conserv. Recycl. 2018, 130, 127.
• [42] Dyrektywa 91/676/EEC Rady z dnia 12 grudnia 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego, Dz. Urz. L 375.
• [43] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2003/2003 z dnia 13 października 2003 r. w sprawie nawozów, Dz. Urz. UE L 304.
• [44] R. Czubaszek, A. Wysocka-Czubaszek, Int. Agrophysics 2018, 32, 29.
• [45] M.D.M.F.B. Foereid, Int. J. Recycl. Org. Waste Agric. 2020, 9, 1.
• [46] M. Bigalke, A. Ulrich, A. Rehmus, A. Keller, Environ. Pollut. 2017, 221, 85.
• [47] Y. Xu, H. Tang, T. Liu, Y. Li, X. Huang, J. Pi, Environ. Sci. Pollut. Res. 2018, 25, 19836.
• [48] F. Zeng, S. Ali, H. Zhang, Y. Ouyang, B. Qiu, F. Wu, G. Zhang, Environ. Pollut. 2011, 159, 84.
• [49] C. Mao, Y. Song, L. Chen, J. Ji, J. Li, X. Yuan, Z. Yang, G.A. Ayoko, R.L. Frost, F. Theiss, Catena 2019, 175, 339.
• [50] M. Zubair, S. Wang, P. Zhang, J. Ye, J. Liang, M. Nabi, Z. Zhou, X. Tao, Chen, K. Sun i in., Bioresour. Technol. 2020, 301, 122823.
• [51] T.O. Rahube, R. Marti, A. Scott, Y.C. Tien, R. Murray, L. Sabourin, Y. Zhang, P. Duenk, D.R. Lapen, E. Topp, Appl. Environ. Microbiol. 2014, 80, 6898.
• [52] Y.J. Zhang, H.W. Hu, Q.L. Chen, B.K. Singh, H. Yan, D. Chen, J.Z. He, Environ. Int. 2019, 130, 104912.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).

2. Praca zrealizowana w ramach Projektu MonGOS oraz w ramach subwencji Pracowni Surowców Biogenicznych, IGSMiE PAN. Część pracy zrealizowana w ramach projektu LEX4BIO (nr 818309), finansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach programu badań i innowacji "Horyzont 2020".

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2022.2.8