O ujednoliceniu terminologii osadów drobnoziarnistych i zlodowaceń – zainicjowanie dyskusji

• Autorzy: Widera, Marek

Warianty tytułu

EN

On the unification of the terminology of fine-grained sediments and glaciations – initiation of discussion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Through this article the author wants to initiate a discussion about unifying the terminology used by researchers of various specialties in the field of Earth sciences. This applies to both glaciogenic and other sedimentary environments. First, it is about defining mud. Secondly, there is a need to unify (propose) facies codes for fine-grained clastics. And thirdly, the spelling of the names of Pleistocene glaciations should be resolved.

Słowa kluczowe

PL

definicja mułu; kod facjalny; nazwy zlodowaceń

EN

mud definition; facies code; names of glaciations

• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 71, nr 9
• Strony: 461–-465
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., fot., tab., wykr.

Twórcy

autor

Widera, Marek

• Instytut Geologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Krygowskiego 12, 61-680 Poznań,

Bibliografia

• 1. BER A., LINDNER L., MARKS L. 2007 - Propozycja podziału stratygraficznego czwartorzędu Polski. Prz. Geol., 55: 115-118.
• 2. CHOMIAK L., URBAŃSKI P., WIDERA M. 2020 - Architektura i geneza iłów w górnym poziomie węgli brunatnych formacji poznańskiej (środkowy miocen) - odkrywka Tomisławice koło Konina w środkowej Polsce. Prz. Geol., 68: 526-534.
• 3. FILDANI A., CLARK J., COVAULT J.A., POWER B., ROMANS B.W., AIELLOI.W. 2018 - Muddy sand and sandy mud on the distal Mississippi fan: Implications for lobe depositional processes. Geosphere, 14: 1051-1066.
• 4. FLEMMING B.W. 2000 - Arevised textural classification on the basis of ternary diagrams. Continent. Shelf Res., 20: 1125-1137.
• 5. FOLK R.L. 1954 - The distinction between grain size and mineral composition in sedimentary rock nomenclature. J. Geol., 62: 344-359.
• 6. FOLK R.L. 1974 - The petrology of sedimentary rocks. Hemphill Publishing Co., Austin, Texas: 1-170.
• 7. FORYSIAK J., MAJECKA A., MARKS L., TOŁOCZKO-PASEK A., OKUPNY D. 2017 - Cechy litologiczne wypełnień wybranych zagłębień bezodpływowych obszaru Wysoczyzny Łódzkiej. Acta Geograph. Lodz., 106: 195-210.
• 8. GHIBAUDO G. 1992 - Subaqueous sediment gravity flow deposits: practical criteria for their field description and classification. Sedimentology, 39: 423-454.
• 9. HYCNAR E., RATAJCZAK T., UBERMAN R. 2022 - Studium litologiczno-surowcowe skał trudnourabialnych ze złoża węgla brunatnego Bełchatów. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków: 1-85.
• 10. JARANOWSKA B. red. 2004 - Instrukcja opracowania i wydawania Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski (SMGP) w skali 1 : 50 000. Ministerstwo Środowiska, Warszawa: 1-137.
• 11. KOZULA R. 1999 - Dokumentacja geologiczna złoża węgla brunatnego „Tomisławice” w kategorii C1 i C2, Część I - tekst. Przed. Geol. PROXIMA, Wrocław.
• 12. KOZULA R. 2001 - Dokumentacja geologiczna złoża węgla brunatnego „Tomisławice” w kategorii B i C1 w Tomisławicach, Część I - tekst. Przed. Geol. PROXIMA, Wrocław.
• 13. KULESZA P., BAŁAGA K. 2015 - Rekonstrukcja zmian paleośrodowiskowych w rejonie jeziora Syczyńskiego na podstawie analiz paleoekologicznych. Ann. UMCS, 70: 39-57.
• 14. LUNDEGARD P.D., SAMUELS N.D. 1980 - Field classification of fine-grained sedimentary rocks. J. Sediment. Petrol., 50: 781-786.
• 15. MIALL A.D. 1977 - A review of the braided-river depositional environment: Earth-Sci. Rev., 13: 1-62.
• 16. MORAWSKI W. red. 2018 - Metodyka opracowania i reambulacji Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa: 1-329.
• 17. PETERA-ZGANIACZ J. 2016 - Czynniki determinujące zróżnicowanie inwolucji późnovistuliańskich w północno-zachodniej części regionu łódzkiego. Acta Univer. Lodz., 15: 45-54.
• 18. PICARD M.D. 1971 - Classification of fine-grained sedimentary rocks. J. Sediment. Res., 41: 179-195.
• 19. PODRACKI J. 2005 - Nazwy zlodowaceń i interglacjałów. https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/969-nazwy-zlodowace-i-inter- glacjaow
• 20. RATAJCZAK T., HYCNAR E., BOŻĘCKI P. 2015 - Kryterium mineralogiczne jako element oceny przydatności niektórych polskich surowców ilastych do budowy przesłon hydroizolacyjnych. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków: 1-134.
• 21. RATAJCZAK-SZCZERBA M. 2011 - Charakterystyka geomorfologiczna obszaru położonego wzdłuż Doliny Środkowej Noteci. Landform Analysis, 16: 99-106.
• 22. RDZANY Z., FRYDRYCH M., SZMIDTA. 2020 - Rozwój rynny Miazgi-Wolbórki (Polska środkowa) w świetle analizy jej wypełnienia. Prz. Geol., 68: 584-600.
• 23. SHEPARD F.P. 1954 - Nomenclature based on sand-silt-clay ratios. J. Sediment. Petrol., 24: 151-158.
• 24. SOKOŁOWSKI R. red., 2014 - Ewolucja środowisk sedymentacyjnych regionu Pobrzeża Kaszubskiego. Wydz. Oceanogr. Geogr. UG, Gdańsk: 1-126.
• 25. STOW D.A.V. 1981. Fine-grained sediments: Terminology. Q. J. Eng. Geol. Hydrogeol., 14: 243-244.
• 26. SZMAŃDA J.B., KRZEMIEŃ K. 2008 - Uwagi na temat wybranych klasyfikacji frakcjonalnych osadów klastycznych - problem różnic w przedziałach klasowych i nazewnictwie. Landform Analysis, 9: 381-384.
• 27. TWARDY J. 2014 - Litologiczna charakterystyka osadów w stanowisku Koźmin Las i ich interpretacja paleogeograficzna. Acta Geograph. Lodz., 102: 23-38.
• 28. VAN LEDDEN M., VAN KESTEREN W.G.M., WINTERWERP J.C. 2004 - A conceptual framework for the erosion behaviour of sand-mud mixtures. Continent. Shelf Res., 24: 1-11.
• 29. WECKWERTH P. 2014 - Transformacja form korytowych na przykładzie aluwiów piaskodennych rzek roztokowych środkowego vistulianu w Kotlinie Toruńskiej. Landform Analysis, 25: 169-177.
• 30. WENTWORTH C.K. 1922 - A scale of grade and class terms for clastic sediments. J. Geol., 30, 377-392.
• 31. WIDERA M. 2007 - Litostratygrafia i paleotektonika kenozoiku pod- plejstoceńskiego Wielkopolski. Wyd. Nauk. UAM, Poznań: 1-224.
• 32. WIDERA M. 2012 - Ksylity w kenozoicznych osadach drobnoklastycznych z odkrywek KWB Konin S.A. i KWB Adamów S.A. Górn. Odkryw., 53: 119-122.
• 33. WIDERA M., CHOMIAK L., ZIELIŃSKI T. 20 19 - Sedimentary facies, processes and paleochannel pattern of an anastomosing river system: an example from the Upper Neogene of Central Poland. J. Sediment. Res., 89: 487-507.
• 34. WIDERA M., HERMANOWSKI P. (red.) 2023 - Przewodnik Terenowych Warsztatów Sedymentologicznych - Sedymentologia i rozwój strukturalny osadów rzecznych i lodowcowych kenozoiku Polski środkowej. Ślesin, 11-15 września 2023 r. Inst. Geol. UAM, Poznań: 1-125.
• 35. ZIELIŃSKI P. 2016 - Regionalne i lokalne uwarunkowania późnovistuliańskiej depozycji eolicznej w środkowej części europejskiego pasa piaszczystego. Wyd. UMCS, Lublin: 1-235.
• 36. ZIELIŃSKI T. 1995 - Kod litofacjalny i litogenetyczny - konstrukcja i zastosowanie. [W:] Mycielska-Dowgiałło E., Rutkowski J.(red.), Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. UW, Warszawa: 220-235.
• 37. ZIELIŃSKI T. 1998 - Litofacjalna identyfikacja osadów rzecznych. [W:] Mycielska-Dowgiałło E. (red.), Struktury sedymentacyjne i postedymentacyjne w osadach czwartorzędowych i ich wartość interpretacyjna. UW, Warszawa: 195-260.
• 38. ZIELIŃSKI T. 2014 - Sedymentologia. Osady rzek i jezior. Wyd. Nauk. UAM, Poznań: 1-594.

Identyfikatory

DOI

10.7306/2023.36