Studnie w krajobrazie Lubelszczyzny

• Autorzy: Głuski, T. , Kryjak, A.

Warianty tytułu

EN

Wells of Lublin region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na terenie województwa lubelskiego istnieją obecnie studnie spełniające rolę dekoracyjną. Studnie wraz z rozwojem techniki zostały zastąpione wodociągami i obecnie często stanowią jedynie alternatywne źródło poboru wody. Istnieją jeszcze miejscowości, w których używa się żurawi studziennych, spotkać je można w miejscowości Banachy w województwie lubelskim. Teren województwa jest bardzo zróżnicowany pod względem głębokości zalegania wód podziemnych, dlatego urządzenia poboru wody są różnorodne. Gdy woda zalega płytko pod ziemią, do poboru wykorzystuje się żurawie lub tzw. kluczkę. W przypadku zalegania wody głęboko, buduje się studnie wiercone, zaopatrzone w pompę. Spotyka się również studnie artezyjskie, w których woda wypływa pod ciśnieniem z głęboko położonych warstw wodnych, natomiast studnie abisyńskie buduje się w przypadku małych głębokości. Wiele studni zostało odrestaurowanych i obecnie stanowią zdobniczy element miejscowości. Studnie zazwyczaj mają bardzo podobną obudowę składającą się z typowych urządzeń służących do poboru wody, są to najczęściej kołowroty z korbą lub kołem. Studnia niegdyś była jednym z najważniejszych punktów miasta. Stanowiła ona miejsce spotkań towarzyskich oraz pełniła rolę miejscowej gazety. Obecnie studnie zanikają z krajobrazu Lubelszczyzny. W miejscach, gdzie możliwość podłączenia się do wodociągu staje się realna, rezygnuje się z używania studni, która z czasem niszczeje i w końcowym etapie zostaje zasypana.

EN

In the Lublin province, there are currently fulfilling the role of decorative wells. Wells with the development of techniques for water supply have been replaced and is now often the only alternative source of water. There are still places where wells are used cranes, they can be found in Banachy in Lublin province. The area of the region is very diverse in terms of depth of groundwater, so water abstraction are diverse. When the water level buried is in arrears, for the collection of used cranes, or so. kluczka. In the case of deep-water retention, builds wells drilled, fitted with a pump. There are also used artesian wells where the water flows under pressure from the deep water layers, and the Abyssinian wells are constructed with small depth. Many wells have been restored and is now a decorative part of the village. Wells typically have a very similar case consisting of the typical devices used to collect water, they are most windlasses with hand crank or a wheel. The well was once one of the main points of the city. It provided a meeting place for party and served as a local newspaper. Currently, wells are disappearing from the landscape of the Lublin region. In places where the possibility of connecting to the water supply becomes a real dispensed with the use of wells which degrades over time and in the final stage will be swamped.

Słowa kluczowe

PL

Lubelszczyzna; krajobraz; studnie

EN

Lubelskie side; landscape; well

• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 6
• Strony: 18--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., ryc.

Twórcy

autor

Głuski, T.

• Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Kryjak, A.

• Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• 1. Gloger Z., 1907. Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce. T. 1. Warszawa.
• 2. Górak J., 1988. Studnie wiejskie na Lubelszczyźnie. Studia i materiały lubelskie. T 13, s. 117–134, Lublin.
• 3. Przewłocki O., Tkaczenko A., Czarnocki K., 1966. Studnie. Arkady, Warszawa.
• 4. Stefański J., 1994. Studnia z Błażka – studium historyczno-etnograficzne. Materiały niepublikowane Muzeum Wsi Lubelskiej, Lublin.