Analiza i ocena stanu jakości powietrza na obszarze dwóch miast: Wrocławia (Polska) i Lwowa (Ukraina)

• Autorzy: Sówka, I. , Bezyk, Y. , Pachurka, Ł.

Warianty tytułu

EN

Analysis and assessment of air quality in the cities area of Wrocław (Poland) and Lviv (Ukraine)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Scharakteryzowano stan jakości powietrza atmosferycznego, dynamikę zmian głównych substancji zanieczyszczających atmosferę na obszarze miast Wrocławia (Polska) i Lwowa (Ukraina). Przeanalizowano przyczyny różnic w poziomach stężeń zanieczyszczeń na terenie analizowanych miast. Każde z analizowanych miast zderza się z indywidualnym problemem zanieczyszczenia powietrza. Warunki meteorologiczne i topografia miast, technologia spalania paliw stałych do celów grzewczych, wysokie tempo wzrostu liczby transportu osobowego wywołują wzrost emisji zanieczyszczeń powietrza. Pomimo zmniejszenia poziomu zanieczyszczenia powietrza ze źródeł stacjonarnych, w badanych miastach obserwuje się wzrost emisji ze źródeł niestacjonarnych (transport wewnętrzny i tranzytowy). W pracy wskazano kierunki rozwiązań w zakresie zmniejszenia emisji i poprawy jakości powietrza atmosferycznego we Wrocławiu oraz Lwowie. Scharakteryzowano również działania zmierzające do ograniczenia zanieczyszczeń powietrza z sektora transportu

EN

The condition of air quality, the dynamics of changes of the main pollutants substances in atmosphere on the area of the cities Wrocław (Poland) and Lviv (Ukraine) were characterized. The reasons of differences in the levels of concentrations on the studied areas were analyzed. Each of these cities faced with individual air pollution problem. Meteorological conditions and the topography, combustion technologies of solid fuels for heating, the high growth of passenger transport have a strong effect on emissions and dispersion of air pollutants. Despite the reduction of air pollution levels from stationary sources in European cities increase of emissions from non-stationary sources (internal and transit transport) is observed. The directions of solutions to reduce of air pollutants emissions and improve of air quality in Wrocław and Lviv, and solutions to reduce air pollution from the transport sector were indicated.

Słowa kluczowe

PL

emisja zanieczyszczeń; imisja; Polska; Ukraina

EN

emission of pollutants; ambient air concentrations of pollutants; Poland; Ukraine

• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 24, No. 2
• Strony: 178--192
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Sówka, I.

• Zakład Ekologistyki i Zarządzania Ryzykiem Środowiskowym, Wydzia Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Stanisława Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, Poland ,

autor

Bezyk, Y.

• Zakład Ekologistyki i Zarządzania Ryzykiem Środowiskowym, Wydzia Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Stanisława Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, Poland ,

autor

Pachurka, Ł.

• Zakład Ekologistyki i Zarządzania Ryzykiem Środowiskowym, Wydzia Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Stanisława Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, Poland ,

Bibliografia

• Badyda, J.A., Czechowski, P.O., Majewski, G., Lubiński, W., Dąbrowiecki, P. i Gayer, A. (2012). Zanieczyszczenie powietrza w sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych, jako czynnik ryzyka chorób układu oddechowego. W J. Konieczyński (red.), Ochrona powietrza w teorii i praktyce, T.1. (strony 1-12). Zabrze: Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk.
• Case-Doradcy sp. z o.o. (2013). Aktualizacja założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru GMINY WROCŁAW (wersja uzupełniona i poprawiona). Pobrano z lokalizacji: http://iwroclaw.pl/wps/wcm/connect/b7879de8-4a3b-4c12-a52a-a14ca795190c/Za%C5%82%C4%85cznik+1282-13.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=b7879de8-4a3b-4c12-a52a-a14ca795190c
• Departament Ekologii i Zasobów Naturalnych Lwowska Obwodowej Państwowej Administracji (2014). ЗВІТ про результати моніторингу природного довкілля Львівщини за 2013 рік. Pobrano z lokalizacji: http://www.ekologia.lviv.ua/index. php?option=com_content&task=view&id=1952&Itemid=112.
• Departament Stanu Ochrony Środowiska w Obwodzie Lwowskim (2014). Informacyjny – Analityczny Przegląd. Pierwszy kwartał 2013 (na podstawie badań monitoringowych) Środowisko w Obwodzie Lwowskim. Lwów: Departament Stanu Ochrony Środowiska w Obwodzie Lwowskim.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (Dz. UE OJ L 152, 11.6.2008).
• European Environment Agency – EEA (2013). A closer look at urban transport TERM 2013: transport indicators tracking progress towards environmental targets in Europe – 2013 report EEA. Technical report No 11/2013.
• Główny Urząd Statystyczny – GUS. (2013a). Zużycie paliw i nośników energii w 2012 r. Pobrano z lokalizacji: http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5485/6/7/1/se_zuzycie_paliw_nosnikow_energii2012.pdf.
• Główny Urząd Statystyczny – GUS. (2013b). Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r. Pobrano z lokalizacji: http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/l_powierzchnia_i_ludnosc_przekroj_terytorialny_2013.pdf
• Główny Urząd Statystyczny – GUS. (2014a). Bank danych lokalnych. Pobrano z lokalizacji: http://stat.gov.pl/bdl/app/dane_podgrup.display?p_id=56889&p_token=0.7036767036188394#.
• Główny Urząd Statystyczny – GUS. (2014b). Bank danych lokalnych. Pobrano z lokalizacji: http://stat.gov.pl/bdl/app/dane_podgrup.display?p_id=338855&p_token=0.21062351809814572.
• Główny Urząd Statystyczny – GUS. (2015). Bank danych lokalnych. Pobrano z lokalizacji: http://stat.gov.pl/bdl/app/dane_podgrup.display?p_id=338855&p_token=0.9730103069450706.
• Główny Urząd Statystyczny Ukrainy – GUS Ukrainy (2011). Rocznik Statystyczny Ukrainy na 2011 rok. Pobrano z lokalizacji: http://www.ukrstat.gov.ua/.
• Główny Urząd Statystyczny Obwodu Lwowskiego – GUS Obwodu Lwowskiego. (2012). Rocznik Statystyczny miasta Lwowa na 2012 rok. Pobrano z lokalizacji: http://lv.ukrstat.gov.ua/ukr/publ/archive_publ.php?y=2013&y1=01&ind_page=archive.
• Główny Urząd Statystyczny Obwodu Lwowskiego – GUS Obwodu Lwowskiego. (2014a). Demograficzna sytuacja we Lwowie, (ukr.). Pobrano z lokalizacji: http://lv.ukrstat.gov.ua/ukr/report/press_2009.php?ind_page=press&vid=5&code=18&show=1&id_news=7821.
• Główny Urząd Statystyczny Obwodu Lwowskiego – GUS Obwodu Lwowskiego. (2014b). Dzialalność gospodarcza we Lwowie, 2014 r. (ukr.) Pobrano z lokalizacji: http://lv.ukrstat.gov.ua/ukr/report/express_2009.php?ind_page=express&vid=3&id_news=7731
• Juda-Rezler, K. (2006). Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• Lwowska Obwodowa Państwowa Administracja (2013). Materiały do Narodowego Raportu Ukrainy o stanie środowiska w 2013 roku – Raport Regionalny na temat stanu środowiska naturalnego w obwodzie lwowskim w 2013 roku. Lwów: Lwowska Obwodowa Państwowa Administracja.
• Lwowski Regionalny Centrum Hydrometeorologii (2014). Dane hydrometeorologiczne. Pobano z lokalizacji: http://meteo.lviv.ua/
• Mikołajczyk, A., Żyniewicz, S. i Ostrycharz, D. (2014). Jakość powietrza na obszarze miasta Wrocławia w 2013 roku. Wrocław: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, kwiecień 2014.
• Ministerstwo Zdrowia Ukrainy (1997). Państwowe przepisy sanitarne Ukrainy według ochrony atmosferycznego powietrza zaludnionych miejsc (od zabrudzenia substancjami chemicznymi i biologicznymi) (Oficjalna edycja DSP - 201-97). Kijów: Ministerstwo Zdrowia Ukrainy.
• Projekt Meteoprog.Ua (2015). Portal pogody – Klimat Lwowa. Pobrano z lokalizacji: http://www.meteoprog.ua/ua/climate/Lviv/.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania (Dz.U. z 2014 r. poz. 1546).
• Sterbeck, J., Sjodin, A. i Andreasson, K. (2002). Metal emission from road traffic and the influence of resuspension – results from two tunnel studies. Atmospheric Environment, 36, 4735-4744. doi:10.1016/S1352-2310(02)00561-7.
• Wcisło E. (2008). Ocena środowiskowych zagrożeń zdrowia mieszkańców dużych miast Polski. Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
• World Health Organization – WHO Europe. (2006a). Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide, Global update 2005. Geneva: WHO.
• World Health Organization – WHO, Europe. (2006b). Health risk of PM from long range transboundary air pollution. Copenhagen: WHO.
• World Health Organization – WHO Europe. (2014). Indoor air quality guidelines: household fuel combustion. Geneva: WHO.
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – WIOŚ, we Wrocławiu. (2010). Ocena jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2009 roku. Wrocław: WIOŚ.
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – WIOŚ, we Wrocławiu. (2011). Ocena jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2010 roku. Wrocław: WIOŚ.
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – WIOŚ, we Wrocławiu (2012). Ocena jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2011 roku. Wrocław: WIOŚ.
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – WIOŚ, we Wrocławiu (2013). Ocena Jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2012 roku. Wrocław: WIOŚ.
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – WIOŚ, we Wrocławiu (2014). Ocena Jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2013 roku. Wrocław: WIOŚ.
• Zwoździak, A., Sówka, I., Zwoździak, J. i Trzepla-Nabaglo, K. (2010). Analiza zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 w aspekcie potencjalnego ryzyka utraty zdrowotności mieszkańców Wrocławia. Medycyna Środowiskowa, 13 (2), 25-31.