Możliwości badawcze przenośnej iskrobezpiecznej aparatury sejsmicznej PASAT M

• Autorzy: Oset, K. , Ptak, M.

Warianty tytułu

EN

Research possibilities of the portable intrinsically safe PASAT M seismic apparatus

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy nawiązano do pierwszych rozwiązań EMAG-u w zakresie aparatury i systemów geofizycznych, w tym przenośnej aparatury do badań sejsmicznych. Przedstawiono zasadę działania oraz parametry aparatury PASAT M najnowszej generacji, jak również jej poprzednika – PASAT 12i. Omówiono funkcjonalność nowej aparatury i scharakteryzowano jej parametry techniczne. Opisano wybrane możliwości praktycznego wykorzystania aparatury do badań in situ. Zasygnalizowano możliwości wspomagania obliczeń za pomocą oprogramowania interpretacyjnego, w tym kreślenia map. Przedstawiono wyniki badań z kopalń węgla kamiennego Chin i Ukrainy oraz kopalni soli potasowej na Białorusi. W konkluzji podano zestawienie korzyści wynikających ze stosowania aparatury PASAT M, podkreślając jej wysokie parametry techniczne oraz zwracając szczególną uwagę na fakt, że prześwietlenia sejsmiczne pozwalają nie tylko rozpoznać obszar robót górniczych pod kątem budowy i właściwości górotworu, ale również ocenić zmiany pola naprężeń.

EN

The article refers to the first solutions of EMAG with respect to geophysical apparatus and systems, including portable apparatus for seismic surveys. The principle of operation of parameters of the PASAT M apparatus of the newest generation, as well as its predecessor – PASAT 12i apparatus – were presented. The functionality of the new apparatus was discussed and its technical parameters were characterized. Selected possibilities of practical use of the apparatus for in situtests were described. The possibilities of calculation assistance by means of the interpretation software, including map charting, were indicated. The investigation results from hard coal mines in China and Ukraine and a potassium salt mine in Belarus were presented. Finally, a specification of advantages resulting from the use of the PASAT M apparatus was given, emphasizing its high technical parameters and drawing attention to the fact that seismic surveys allow not only to recognize the area of mining operations from the viewpoint of the rock mass structure and properties, but also to assess the changes of the stress field.

Słowa kluczowe

PL

aparatura sejsmiczna PASAT; geotomografia; profilowanie sejsmiczne; górnictwo

EN

PASAT seismic apparatus; geotomography; seismic profiling; mining

• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 68, nr 7
• Strony: 118--125
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz.

Twórcy

autor

Oset, K.

• Instytut Technik Innowacyjnych EMAG, Katowice

autor

Ptak, M.

• KWK „Mysłowice-Wesoła”, Mysłowice

Bibliografia

• 1. Dębski W.: Imaging rock structure using acoustic waves: methods and algorithms. Seismogenic process monitoring, 309÷325. Kioto, 1999.
• 2. Drzewiecki J.: Movement dynamics of detached roof strata ahead of longwall coalface. Fifth International Symposium on Rockburst and Seismicity in Mines “Dynamic rock mass response to mining”. The South African Institute of Mining and Metallurgy, Johannesburg 2001, 351÷354.
• 3. Dubiński J.: Sejsmiczna metoda wyprzedzającej oceny zagrożenia wstrząsami górniczymi w kopalniach węgla kamiennego. Prace Głównego Instytutu Górnictwa, seria dodatkowa, 1989.
• 4. Dubiński J., Dworak J.: Recognition of the zones seismic hazard in Polish coal mines by using a seismic method. Pure and Applied Geophysics PAGEOPH vol. 129 No 3-4, 1989, 609÷617.
• 5. Kasina Z.: Metody tomografii w sejsmicznym rozpoznaniu niejednorodności prędkościowych ośrodka. Prace GIG, seria dodatkowa, Katowice, 1989.
• 6. Kuś R., Ptak M.: Prognoza możliwości występowania zaburzeń ciągłości pokładu węgla na podstawie analizy struktur mezotektonicznych i pomiarów sejsmicznych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Górnictwo nr 109, 1986, 35÷38.
• 7. Kwaśnicka B.: Pole fal pokładowych typu Love’a dla różnych modeli górniczych. Zeszyty Naukowe AGH, Geofizyka Stosowana z.1, 1988, 53÷73.
• 8. Kwaśniewski M.: Dylatancja jako zwiastun zniszczenia skały. Cz.I. Fizykalna istota zjawiska dylatancji. Przegląd Górniczy nr 2, 1986, 42÷49.
• 9. Oset K., Chmielarz S., Augustyniak A., Makola R.: Przenośna iskrobezpieczna aparatura sejsmiczna PASAT M z bezprzewodowym interfejsem. Dokumentacja ITI EMAG, Katowice, [niepublik.], 2009.
• 10. Oset K.: Przenośna iskrobezpieczna aparatura PASAT M – Dokumentacja techniczno-ruchowa, instrukcja obsługi. ITI EMAG, Katowice [niepublik.], 2009.
• 11. Oset K., Mazik P., Michalak M., Sikora M, Chmielarz S.: Oprogramowanie analizy danych z aparatury PASAT M. ITI EMAG, Katowice [niepublik.], 2009.
• 12. Oset K., Chmielarz S., Augustyniak A.: Nowe rozwiązanie w dziedzinie mobilnej aparatury sejsmicznej - PASAT M, Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa 8(474), 18, 2010.
• 13. Pilecki Z.: Wyznaczanie właściwości mechanicznych górotworu za pomocą metody sejsmicznej. W: Badania geofizyczne w kopalniach - przeszłość, teraźniejszość i zamierzenia na przyszłość (red.red. J. Dubiński, Z. Pilecki i W. Zuberek), Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, 2001, 307÷316
• 14. Pilecki Z., Kłosiński J.: Profilowanie tłumienia fali sejsmicznej w pokładzie węgla. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona środowiska w Górnictwie, miesięcznik WUG 6 (154); 2007, 56÷58.
• 15. Ptak M., Matwiejszyn A.: Skuteczność odprężenia pokładu 510 po wybraniu warstwy przyspągowej. XI Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna. Tąpania 2002, Katowice, 2002, 8÷10.
• 16. Ptak M.: Sejsmiczna obserwacja procesu zniszczenia pokładu przed frontem eksploatacji. Zeszyty naukowe AGH, Górnictwo nr 129, Kraków, 1987, 28÷30.
• 17. Trenczek S., Oset K., Isakow Z.: Wykrywanie anomalii w polu eksploatacyjnym dla zwalczania zagrożenia gazowego. Przegląd Górniczy, Nr 1-2, 2011, 58÷62.
• 18. Wadhwa R.S., Ghosh N., Chaudhari M.S., Subba Rao Ch., Mukhopadhyay R.: Pre and post-excavation cross-hole seismic and geotomographic studies for a Nuclear Power Project. The Journal of Indian Geophysical Union (April 2005) Vol.9, No.2, 2005, 137÷146.