Bezpieczeństwo i higiena pracy przy modernizacji maszyn i urządzeń użytkowanych w podziemnych wyrobiskach zagrożonych wybuchem. Część I

• Autorzy: Kowol, A.

Warianty tytułu

EN

Occupational health and safety during the modernisation of machines and devices used in underground excavations with explosion hazard present. Part I

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem cyklu artykułów jest wskazanie służbom technicznym podziemnych zakładów górniczych sposobów modernizacji użytkowanych maszyn i urządzeń. W części I cyklu dokonano analizy obowiązujących przepisów w zakresie bezpieczeństwa maszyn i urządzeń, poczynając od ogólnych wymagań zawartych w przepisach wynikających z Kodeksu pracy, poprzez zasadnicze wymagania zawarte w dyrektywach w sprawie maszyn oraz w sprawie urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem, kończąc na przepisach wynikających z Prawa geologicznego i górniczego. Omówiono też analizę i ocenę ryzyka z przywołaniem uznanych reguł technicznych, dedykowanych określonemu rodzajowi maszyny, czy urządzenia. Zwrócono uwagę na konieczność dokonania syntezy specyfikacji technicznych. Określono wymagania wobec osób sporządzających ocenę ryzyka oraz wymagania wobec doboru właściwej metody analizy i oceny ryzyka.

EN

The problem of modernization of machines and devices used in underground mining facilities is an inseparable element of product operation. Both Polish and EU legislation view this problem as particularly important, especially when they apply to machines and devices used in underground mining excavations with explosion risks. The evaluation of the regulations in force regarding machine and device safety – starting from general requirements included in the rules arising from Labour Code, through basic requirements arising from conformance assessment system act, and finally the rules arising from Geological And Mining Code shows that the modernization process shall respect technical requirements, correct for the product type. The industrial mining regulations concerning safety of machine and device operation and correlate with the regulations of Labour Code and conformance assessment rules, require the person implementing changes to products to use technical specifications which were used during design and introduced to use. The indispensable element of modernization is risk analysis and assessment carried out using the accepted technical rules dedicated to specific machine or device type. The product complexity level results in the need to fuse the technical specification of separate technical disciplines. The optimization of the selection of methods of risk analysis and evaluation, defining possible risks accompanying the machine and device modernization processes and correlation of the modernization process with technical requirements mean that every analysis and risk assessment is individual in character. The selection of method must include all risk types in the specific work location, at the same time keeping appropriateness of the method used for different types of the observed risk. The requirements for persons creating risk analysis and assessment come down to their level of competence viewed through the knowledge of: hazards, types of risk, methods of their creation, technologies used and work organization. The selection of the correct risk analysis and assessment method is the consequence of the actions of the person introducing the product for use after implementing changes which becomes the beneficiary of the results for the machine or device user.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo pracy; dyrektywa maszynowa; dyrektywa ATEX; maszyny i urządzenia; ocena ryzyka

EN

work safety; machinery directive; Atex directive; machinery and equipment; risk assessment

• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 10
• Strony: 18--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Kowol, A.

• Wyższy Urząd Górniczy, Katowice

Bibliografia

• 1. Dźwigarek M.: Zasady oceny ryzyka związanego z maszynami i narzędzie komputerowe wspomagające tę ocenę w procesie ich projektowania, http://www.ciop.pl/38524.
• 2. Informator: Ocena ryzyka zawodowego. Okręgowy Inspektorat Pracy w Poznaniu, http://www.poznan.oip.pl/cutenews/data/doc/ocena_ryzyka.pdf.
• 3. Koncepcja bezpieczeństwa maszyn w Unii Europejskiej. PIP, http://www.pip.gov.pl/html/pl/wydawn/pdf/maszyny.pdf.
• 4. PN-N-18001:2004: Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania.
• 5. PN-N-18002:2000: Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego. http://www.pip.gov.pl/html/pl/ prewencja/ocena_ryzyka_zawodowego/91000002.php (data odczytu 19.04.2013 r.).
• 6. PN-EN ISO 12100:2012: Bezpieczeństwo maszyn. Ogólne zasady projektowania. Ocena ryzyka i zmniejszanie ryzyka.
• 7. Przewodnik dotyczący wdrażania dyrektywy ATEX”. GIG, Katowice, http://www.gig.eu/files/file/ATEX_przewodnik_2012_ed4_KDB__.pdf.
• 8. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. Nr 139, poz. 1169, z późn. zm).
• 9. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596, z późn. zm.).
• 10. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem (Dz. U. Nr 263, poz. 2203).
• 11. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228, z późn. zm.).
• 12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, z późn. zm.).
• 13. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobów do stosowania w zakładach górniczych (Dz. U. Nr 99, poz. 1003, z późn. zm.).
• 14. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.).
• 15. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935, z późn. zm.).
• 16. Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 169, poz. 1386, z późn. zm.).
• 17. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981, z późn. zm.).
• 18. http://www.pip.gov.pl/html/pl/wydawn/pdf/maszyny.pdf (data odczytu 19.04.2013 r.).
• 19. Dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniająca dyrektywę 95/16/WE (przekształcenie) (Dz. Urz. UE L 157 z 17.05.2006, str. 24, z późn. zm.).
• 20. Dyrektywa 94/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 marca 1994 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem (Dz. Urz. UE L 100 z 19.04.1994, str. 1, z późn. zm.).
• 21. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947, z późn. zm.).
• 22. Dyrektywa 1999/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa (piętnasta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. UE L 23 z 28.01.2000, str. 57, z późn. zm.).
• 23. Dyrektywa Rady z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (89/391/EWG) (Dz. Urz. UE L 183 z 29.06.1989, str. 1, z późn. zm.).