Analiza strukturalno-kinematyczna i waryscyjska ewolucja tektoniczna kompleksu kaczawskiego

• Autorzy: Cymerman, Z.

Warianty tytułu

EN

Structural and kinematic analysis and the variscan tectonic evolution of the Kaczawa complex (the Sudetes)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kompleks kaczawski jest największą jednostką geologiczną Sudetów, zbudowaną z paleozoicznych utworów wulkaniczno-osadowych zmetamorfizowanych w warunkach facji zieleńcowej podczas orogenezy waryscyjskiej. Szczegółowa analiza strukturalna i kinematyczna wykonana dla całego kompleksu kaczawskiego wskazuje na dwa etapy deformacji (D1 i D2) budujących go skał metamorficznych. Do rozwoju penetratywnej foliacji S1, równoległej do warstwowania i lineacji ziarna mineralnego L1, doszło podczas głównego etapu deformacji D1, który charakteryzował się rozwojem heterogenicznych stref ścinania podatnego z lokalną dominacją składowej ścinania prostego. Wskaźniki kinematyczne (m.in. struktury mylonityczne typu S-C i porfiroklasty typu s) dokumentują głównie przemieszczenia tektoniczne o zwrocie "góra" ku zachodowi i północnemu zachodowi podczas etapu D1. Podczas młodszego etapu deformacji (D2), odbywającego się w bardziej kruchych warunkach, doszło do lokalnego rozwoju struktur ekstensyjnych, głównie asymetrycznych pasemek ścinania typu C'. Struktury te wykazują przemieszczenia tektoniczne skierowane ku wschodowi lub - rzadziej - ku zachodowi. Pięć jednostek tektonicznych (Jakuszowej, Dobromierza, Cieszowa, Pyszczyńskiej Góry i Środy Śląskiej) zbudowanych z metabazytów skorupy oceanicznej zostało nasuniętych ku zachodowi wzdłuż strefy Kaczawy na jednostki allochtoniczne: Chełmca, Rzeszówka, Wlenia, Radzimowic, Bolkowa, Sadów Górnych i Domanic. Z kolei te jednostki, także tworzące struktury imbrykacyjne, zostały nasunięte ku zachodowi na znacznie mniej zdeformowane parautochtoniczne jednostki Lubania Śląskiego, Pilchowic, Świerzawy, Luboradza i nienazwaną jednostkę z okolic Bolesławca. Kluczowe znaczenie w tektonice nasunięciowej podczas etapu deformacji D1 odegrała strefa Kaczawy, będąca rozległym nasunięciem z odkłucia o nieregularnym przebiegu. W proponowanym modelu ewolucji tektonicznej kompleksu kaczawskiego, jego zachodnia część, oddzielona strefą Kaczawy, należy do terranu saksoturyńskiego z utworami stoku kontynentalnego, a płaszczowiny i zespoły łusek położone na wschód od tej strefy uznano za oderwane i nasunięte fragmenty zachodniej części terranu środkowosudeckiego z metabazytami o cechach MORB-u. Główne struktury tektoniczne kompleksu kaczawskiego powstałe w wyniku tektoniki transpresyjnej (etap D1) zostały potem zmodyfikowane przez lokalny rozwój waryscyjskich struktur ekstensyjnych (etap D2) i jeszcze późniejszych deformacji alpejskich.

Słowa kluczowe

PL

foliacje; lineacje; fałdy; struktury tektoniczne; strefy ścinania; transpresja; nasunięcia płaszczowinowe; kinematyka; waryscydy; kompleks kaczawski; Sudety

• Czasopismo: Prace Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 175
• Strony: 1--147

Twórcy

autor

Cymerman, Z.

• Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Dolnośląski, 53-122 Wrocław, al. Jaworowa 19,