Methods of revitalisation of former mining areas as exemplified by architectural objects worldwide and own studies

• Autorzy: Dmitruk, Michał , Stachańska, Magdalena

Warianty tytułu

PL

Metody rewitalizacji obszarów pokopalnianych na przykładzie światowych realizacji architektonicznych i studiów własnych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Post-mining grounds and spoil tips frequently render landscapes permanently flawed. As a result of mining activity, considerable stretches of land are often permanently excluded from further use. Due to the extensively transformed landscape, it is necessary to implement revitalisation processes. Relevant design and investment activities, coupled with the cooperation of specialists such as architects, civil engineers, geotechnicians, hydrotechnicians and environmental engineers, along with local authorities, can offer a comprehensive functional programme for areas degraded by mining and provide local residents with an attractive leisure area. This article discusses the current state of knowledge on the revitalisation of former mining areas, with special regard to architectural, environmental, social, and economic aspects. The aim of the study is to review and promote design solutions which permanently restore previously degraded areas to local communities. Various concepts of revitalisation of degraded areas are presented, based on examples of landscape architecture at home and abroad. The selected examples comprise natural regeneration, reclamation, and ecological engineering. These are examples of a holistic and modern approach to the development of tourist and environmentally active areas in post-mining sites and spoil tips. Furthermore, the study presents the authors' proposal concerning the revitalisation of a spoil tip area at LW Bogdanka mine for winter sport purposes and other activities, for which the demand was signalled by their management. The discussed examples can serve as an inspiration for future actions and executive projects, undertaken in accordance with the guidelines of Agenda 2030 and Fit for 55 policies.

PL

Tereny powyrobiskowe naziemne oraz powstające przykopalniane hałdy niejednokrotnie stanowią trwałą skazę w krajobrazie. W związku z procesami górniczymi, znaczne połacie terenu zostają często trwale wykluczone z dalszego użytkowania. Silnie przekształcony krajobraz stwarza konieczność dla wdrażania procesów rewitalizacyjnych. Odpowiednie działania projektowe i inwestycyjne, przy współpracy z architektami oraz lokalnymi samorządami są w stanie zaoferować bogaty program funkcjonalny dla terenów zdegradowanych działalnością górniczą, zapewniając jednocześnie okolicznym mieszkańcom atrakcyjną przestrzeń wypoczynkową. W artykule dokonano przeglądu aktualnego stanu wiedzy na temat rewitalizacji terenów pogórniczych, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów środowiskowych, społecznych i ekonomicznych takich działań. Celem artykułu jest przegląd i popularyzacja rozwiązań projektowych, które w sposób trwały przywracają tereny zdegradowane lokalnym społecznościom. Przedstawiono różne koncepcje rewitalizacji terenów zdegradowanych, opierając się na przykładach realizacji z dziedziny architektury krajobrazu z kraju i ze świata. Wybrane przykłady obejmują naturalną regenerację, rekultywację i inżynierię ekologiczną. Są to przykłady holistycznego i nowoczesnego podejścia do realizacji przestrzeni turystycznych i aktywnych przyrodniczo na terenach dawnych wyrobisk oraz hałd kopalnianych. Opracowanie przestawia również autorską propozycję rewitalizacji terenu hałdy przy kopalni LW Bogdanka na cele związane ze sportami zimowymi. Omawiane przykłady mogą posłużyć jako wzór dla przyszłych działań podejmowanych zgodnie z założeniami polityki Agenda 2030 i Fit for 55.

Słowa kluczowe

PL

rewitalizacja; architektura krajobrazu; górnictwo; zrównoważony rozwój

EN

revitalisation; landscape architecture; mining; sustainable development

• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 23, no 1
• Strony: 13--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 54 poz., fig., tab.

Twórcy

autor

Dmitruk, Michał

• Department of Architecture, Urban Planning and Spatial Planning; Lublin University of Technology,

autor

Stachańska, Magdalena,

Bibliografia

• 1. UN Resolution no. A/RES/70/1 Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. Available: sustainabledevelopment.un.org [Accessed 12 Feb 2024]
• 2. Agenda 2030 for Sustainable Development – Implementation in Poland. Available: http://www.un.org.pl/files/170/Agenda2030PL_pl-5.pdf [Accessed 12 Feb 2024]
• 3. European Green Deal – “Fit for 55” guidelines. Available: https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/green-deal/fit-for-55-the-eu-plan-for-a-green-transition [Accessed 06 Mar 2023]
• 4. Gerbelová H., Spisto A. M., Giaccaria S., “Regional energy transition: an analytical approach to the slovakian coal region”, Energies, 14(1):110, (2021). https://doi.org/10.3390/en14010110 DOI: https://doi.org/10.3390/en14010110
• 5. Frejowski A., Bondaruk J., Duda A., “Challenges and opportunities for end-of-life coal mine sites: black-to-green energy approach”, Energies, 14(5), (2021), 1385. https://doi.org/10.3390/en14051385 DOI: https://doi.org/10.3390/en14051385
• 6. Harat A., Adamczyk Z, Klupa A., Economic and environmental aspects of the liquidation of coal mines, ISSN 1314-2704, Proceeding: 17th International Multidisciplinary Scientific Geo Conference SGEM 2017, 29 June – 5 July, (2017). https://doi.org/10.5593/sgem2017/54/S23.035 DOI: https://doi.org/10.5593/sgem2017/54/S23.035
• 7. Kemfert C., Fischedick M., Bausch K., “Phasing out coal in the German energy sector interdependencies, challenges and potential solutions”. Berlin: German Institute for Economic Research, (2019). Available: https://www.ecologic.eu/sites/default/files/publication/2019/3537-kohlereader_englisch-final.pdf [Accessed: 25 Feb 2021]
• 8. Lehotský L., Černík M., “Brown coal mining in the Czech Republic – lessons on the coal phase-out”, International Issues & Slovak Foreign Policy Affairs, vol. 28(3/4), (2019), pp. 45-63.
• 9. Van de Loo K., “Social engineering for coal mine closures - a world bank report, the international research deficit and reflections from a German perspective”, Mining Report, vol. 155(4), (2019).
• 10. Pietrzyk-Sokulska E., Uberman R., Kulczycka J., “The impact of mining on the environment in Poland – myths and reality”, Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management, vol. 31(1), (2015), pp. 45-64. https://doi.org/10.1515/gospo-2015-0009 DOI: https://doi.org/10.1515/gospo-2015-0009
• 11. Tajduś A., Tokarski S., “Risks Related to Energy Policy of Poland Until 2040”, Archives of Mining Sciences, vol. 65(4), (2020), pp. 877-899. https://doi.org/10.24425/ams.2020.135183 DOI: https://doi.org/10.24425/ams.2020.135183
• 12. Malec M., Kamiński J., Kaszyński P., “Regulacje środowiskowe w energetyce a zapotrzebowanie na węgiel kamienny”, Energy Policy Journal, vol. 19(1), (2016), pp. 21–34.
• 13. Green F., Gambhir A., “Transitional assistance policies for just, equitable and smooth low-carbon transitions: Who, what and how?”, Climate Policy, vol. 20(8), (2019), pp. 902–921. https://doi.org/10.1080/14693062.2019.1657379 DOI: https://doi.org/10.1080/14693062.2019.1657379
• 14. Łączny J., Bondaruk J, Janik A., (Eds.), “Problematyka przywracania terenów zwałowisk odpadów powęglowych do obiegu gospodarczo-społecznego“, GIG Katowice, pp.13-32, (2012).
• 15. Gosar M., Sajn R., Miler M., Burger A., Bavec S., “Overview of existing information on important closed (or in closing phase) and abandoned mining waste sites and related mines in Slovenia“, Geologija, vol. 63/2, (2020), pp. 221-250. https://doi.org/https://doi.org/10.5474/geologija.2020.018 DOI: https://doi.org/10.5474/geologija.2020.018
• 16. Fermeglia M., Bevilacqua P., Cafaro C., Ceci P., Fardelli A., “Legal Pathways to Coal Phase-Out in Italy in 2025“, Energies, 13, (2020). https://doi.org/https://doi.org/10.3390/en13215605 DOI: https://doi.org/10.3390/en13215605
• 17. Oei P., Brauers H., HerpichP., “Lessons from Germany’s hard coal mining phase-out: policies and transition from 1950 to 2018“, Climate Policy, vol. 20(8), (2020), pp. 963-979. https://doi.org/10.1080/14693062.2019.1688636 DOI: https://doi.org/10.1080/14693062.2019.1688636
• 18. Directive (EU) 2018/2001 of 11 December 2018 on the promotion of the use of energy from renewable sources.
• 19. Czyżak P., Hetmański M., Analiza dot. granicznego roku odejścia od węgla w energetyce w Europie i Polsce. Instrat Policy Paper, vol. 01 (2020).
• 20. Ostręga A., “Sposoby zagospodarowania wyrobisk i terenów po eksploatacji złóż surowców węglanowych na przykładzie Krzemionek Podgórskich w Krakowie“. PhD thesis, AGH University of Science and Technology, Kraków, (2004).
• 21. Ostręga A., Cała M., “Assesing the value of landscape shaped by the mining industry – a case study of the town of Rydołutowy“, Archchives of Mining Sciences 65, 1, pp. 3-18, (2020). https://doi.org/10.24425/ams.2020.132702 DOI: https://doi.org/10.24425/ams.2020.132702
• 22. Ostręga A., “Organizacyjno-finansowe modele rewitalizacji w regionach górniczych“, Wydawnictwa AGH. Seria rozprawy i monografie, no. 279, s. 205, (2013).
• 23. Ostręga A., Uberman R., “Kierunki rekultywacji i zagospodarowania — sposób wyboru, klasyfikacja i przykłady“, Górnictwo i Geoinżynieria, vol. 34(4), (2010), pp. 445–461.
• 24. Ostręga A., Uberman R., Stożek Ł., Muzykiewicz B., “Koncepcja rekultywacji i docelowego zagospodarowania kopalni wapienia ,,Kujawy” “, Górnictwo i Geologia XV. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej nr 132, Studia i Materiały nr 39; Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, pp. 223–224, (2011).
• 25. Uberman R., Ostręga A., “Reclamation and revitalisation of lands after mining activities. Polish achievements and problems“, AGH Journal of Mining and Geoengineering, vol. 36(2), (2012).
• 26. Czaja P., Kozioł W., Uberman R., Chodak M., Kasztelewicz Z. (Eds.), “Rekultywacja terenów pogórniczych i waloryzacja krajobrazu w Konińskim Okręgu Wydobycia Węgla Brunatnego“, Agencja Wydawniczo-Poligraficzna „Art.-Tekst”, Kraków, (2007).
• 27. Uberman R., “Likwidacja kopalń i rekultywacja terenów pogórniczych w górnictwie odkrywkowym. Problemy techniczne, prawne i finansowe“, Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków, (2010).
• 28. Myga-Piątek U., “Landscape management on post-exploitation land using the example of the Silesian region, Poland“, Environmental & Socio-economic Studies, vol. 2(1), (2015), pp. 1-8. https://doi.org/10.1515/environ-2015-0026 DOI: https://doi.org/10.1515/environ-2015-0026
• 29. Prusak R., “Exemplary methodology of selection of post-mining lands reclamation techniques and development“, 16th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM, (2016).
• 30. Kacprzak M., Bruchal M., “Proces rekultywacji terenów pogórniczych na przykładzie Kopalni Wapienia Gorażdże“, Inżynieria i Ochrona Środowiska, vol. 1, (2001).
• 31. Kasztelewicz Z., Sypniowski S., “Górnictwo odkrywkowe a rekultywacja terenów pogórniczych“, Problemy Ekologii, vol. 2, (2010).
• 32. Bujakowski W., Wirth H., “Koncepcja zagospodarowania terenów pogórniczych na cele rekreacyjno-Lecznicze“, in: Kulczycka J., Pietrzyk-Sokulska E., Wirth H. (Eds.), Zrównoważona produkcja i konsumpcja surowców mineralnych. Kraków, (2011).
• 33. Wieja T., Chmura J., Bartos M., “Underground tourist routes in the context of sustainable development“, Archives of Mining Sciences, vol. 60(3), (2015), pp. 859-873. https://doi.org/10.1515/amsc-2015-0056 DOI: https://doi.org/10.1515/amsc-2015-0056
• 34. Wirth P., Černič Mali B., Fischer W., “Post-Mining Regions in Central Europe Problems, Potentials, Possibilities“, Oekom, (2012), ISBN 978-3-86581-294-0 DOI: https://doi.org/10.14512/9783865815002
• 35. Gregorova B., Hronecek P., Tomezowa D., Molokac M., Cech V., “Transforming Brownfields as Tourism Destinations and Their Sustainability on the Example of Slovakia“, Sustainability, vol. 12, (2020). https://doi.org/10.3390/su122410569 DOI: https://doi.org/10.3390/su122410569
• 36. Pavolová H., Domaracká L., Mitterpachová N., “The Impact of Environmental Burden on the Reuse of Brownfields in Slovakia“, 2nd ed.. University of Košice Publishing. Košice, Slovakia, pp. 120, (2011).
• 37. Rooney R.C., Bayley S.E., “Setting reclamation targets and evaluating progress: Submersed aquatic vegetation in natural and post-oil sands mining wetlands in Alberta, Canada“, Ecological Engineering, 37, pp.569–579, (2011). https://doi.org/10.1016/j.ecoleng.2010.11.032 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ecoleng.2010.11.032
• 38. Hollander J., Kirkwood N., Gold J., “Principles of Brownfield Regeneration: Cleanup, Design and Reuse of Derelict Land“, Island Press: Washington, DC, USA, pp.149, (2010).
• 39. Kolanowski L., “Rozwój przestrzenny Łęcznej, jako ośrodka Lubelskiego Zagłębia Węglowego“, Annales Universitatis, Mariae Curie – Skłodowska, Vol. LXXIII sectio B, (2018). https://doi.org/10.17951/b.2018.73.29-47 DOI: https://doi.org/10.17951/b.2018.73.0.29-47
• 40. Dmitruk M., “Analysis of the Objectives and the Level of Implementation of the Spatial Development Plan of the Central Coal Region – the Lublin Coal Basin (CRW-LZW) “, Archives of Mining Sciences, vol. 66, (2021), pp. 543-560. https://doi.org/https://doi.org/10.24425/ams.2021.139596 DOI: https://doi.org/10.24425/ams.2021.139596
• 41. Kicki J., Kozek B., Jarosz J., Dyczko A. (Eds.), “30 lat górnictwa węglowego na Lubelszczyźnie 1975–2005“, Lubelski Węgiel „Bogdanka” Spółka Akcyjna, (2006). ISBN: 83-917727-3-X
• 42. Myczkowski Z., Forczek-Brataniec U., Środulska-Wielgus J., WielgusL K., Rymsza-Mazur W., Chajdys K., “Metoda Jednostek i Wnętrz Architektoniczno-Krajobrazowych w realiach XXI wieku“, materiały konferencyjne.
• 43. Koziołek E., Wawrzyniak W., Przesmycka E., Sawicki B., Przesmycka N., “Koncepcja programowo – przestrzenna rekultywacji docelowego zagospodarowania składowiska odpadów górniczych w Bogdance“, Wiadomości Górnicze, vol. 64(11), (2013), pp. 684-690.
• 44. Preite M., “Le patrimoine industriel au sein des paysages culturels evolutifs en marge de l’inscription du Bassin Minier Nord-Pas de Calais a la Liste du Patrimoine mondial de l’UNESCO“, Cultural Landscape, Université de Florence, pp.163-181.
• 45. Gasidło K., “Przekształcenia terenów i obiektów poprzemysłowych jako problem urbanistyczno-architektoniczny Województwa śląskiego“, Zeszyty Naukowe. Architektura, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, (2013), YADDA: bwmeta1.element.baztech-6644cc68-d474-42ad-8cb2-14ba84941575
• 46. Borowik A., Park Śląski w Chorzowie. Projekty i realizacje z lat 1950–1989. Monografia, (2020).
• 47. Kasztelewicz Z., Kaczorowski J., “Rekultywacja i rewitalizacja kopalń węgla brunatnego na przykładzie kopalni „Bełchatów”, Górnictwo i Geoinżynieria, vol. 33(2), (2009).
• 48. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. – development plans. Available: https://pgegiek.pl/ [Accessed: 12 Feb 2024]
• 49. Olszewski O., Dylewski R., Frąk C., Plan Zagospodarowania Przestrzennego Centralnego Rejonu Węglowego LZW. Lublin, 1979.
• 50. Key Elements of the Development Strategy of LW Bogdanka S.A. Mining Area of the ENEA Group until 2030 (Outlook to 2040).
• 51. Meteorological station online data. Available: https://www.weatheronline.pl/ [Accessed 12 Feb 2024]
• 52. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie stopni trudności narciarskich tras zjazdowych, biegowych i nartostrad oraz sposobu ich oznaczania, Warszawa: Rada Ministrów, Dz.U. 2011 nr 295 poz. 1752.
• 53. Bajwoluk T., “Wykorzystanie potencjału środowiska naturalnego dla aktywizacji turystycznej terenów podmiejskich Myślenic–Zarabia“, Czasopismo Techniczne, vol.7-A/2007, (2007), pp.113-120.
• 54. Historical photos of Bogdanka coal mine. Available: https://kurierlubelski.pl/poczatki-kopalni-w-bogdance-zobacz-jak-powstawalo-lubelskie-zaglebie-weglowe/ar/c3-3670796?fbclid=IwAR1Gk8m_Z0sBBS4Sddtu_v9KR_ZwfPs_BKmXxKyekJfWVqCEUm_yh_Wugeo [Accessed 12 Feb 2024]

Identyfikatory

DOI

10.35784/bud-arch.4412