Maggie’s Centres – nowatorskie podejście wspierające pacjentów onkologicznych

• Autorzy: Strojny, Rafał

Warianty tytułu

EN

Maggie's Centres – an innovative approach to support cancer patients

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia innowacyjne podejście zapewniające różnego rodzaju wsparcie dla pacjentów onkologicznych wywodzące się z Wielkiej Brytanii. Zapewniają je centra Maggie’s, których historia sięga lat 90. XX wieku. Przedmiotem badań są wybrane centra zlokalizowane w Londynie. Celem artykułu jest przedstawienie zarysu historii powstania tych centrów, idei oraz strategii jakie im przyświecają, a także zobrazowanie jak wsparcie emocjonalne, psychologiczne i praktyczne oferowane pacjentom chorym na raka oraz ich najbliższym zostało „ubrane” w nową awangardową formę architektoniczną, będącą kompletnie nieinstytucjonalną pochodną budynków służby zdrowia. Artykuł powstał na podstawie badań in situ, obserwacji działania jednego z centrum oraz rozmów z jego użytkownikami. Detaliczne poznanie centrów Maggie’s, zrozumienie ich idei i efektów poprawiających jakość życia pacjentów z rakiem, może posłużyć jako inspiracja dla polskiego systemu opieki zdrowotnej. Szczególnie w kontekście obecnej sytuacji, która wyraźnie wskazuje na częste występowanie raka wśród Polaków oraz w kontekście znacznych niedoborów najnowocześniejszych metod leczenia w Polsce, a także koniecznych zmian mających prowadzić do poprawy jakości świadczeń medycznych w dziedzinie onkologii.

EN

This article presents an innovative approach to providing different types of support for cancer patients originating from the UK. These are provided by Maggie's centres, which date back to the 1990s. The subject of this study is a selection of centres located in London. The aim of this article is to provide an overview of the history of the centres, their ideas and strategies, and to illustrate how the emotional, psychological and practical support offered to cancer patients and their loved ones has been 'clothed' in a new avant-garde architectural form, a completely non-institutional derivative of healthcare buildings. This article is based on in situ research, observation of the operation of one of the centres and interviews with its users. A detailed study of Maggie's centres, an understanding of their ideas and effects improving the quality of life of cancer patients, can serve as an inspiration for the Polish healthcare system. Particularly in the context of the current situation, which clearly shows the prevalence of cancer among Poles and in the context of significant shortages of state-of-the-art treatment methods in Poland, as well as necessary changes to lead to an improvement in the quality of medical services in the field of oncology.

Słowa kluczowe

PL

terapeutyczna rola architektury; centra wsparcia onkologicznego; architektura obiektów służby zdrowia; Maggie’s Centres

EN

therapeutic role of architecture; cancer care centres; architecture of healthcare facilities; Maggie's Centres

• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2022
• Tom: T.18, nr 2
• Strony: 18--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Strojny, Rafał

• Department of Architecture, Urban Planning and Spatial Planning, Civil Engineering and Architecture Faculty, Lublin University of Technology (Poland),

Bibliografia

• [1] Alfonsi E., Capolongo S., Buffoli M., Evidence Based Design and healthcare: an unconventional approach to hospital design, Ann Ig., Vol. 26(2), s. 137−143, 2014, doi: 10.7416/ai.2014.1968.
• [2] Babar A., Montero A.J., Building Quality from the Ground Up in a Cancer Center, The Comprehensive Cancer Center, s. 135−143, 2021.DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-82052-7_14
• [3] Battisto D. (Ed.), Wilhelm J.J. (Ed.), Architecture and Health. Guiding Principles for Practice, Routledge, New York and London 2020.DOI: https://doi.org/10.4324/9780429021169
• [4] Bellamy A., Clark S., Anstey S., The dying patient: taboo, controversy and missing terms of reference for designers—an architectural perspective, Medical Humanities, Vol. 48, Issue 1, s. e2-e9, 2020, http://dx.doi.org/10.1136/medhum-2020-011969DOI: https://doi.org/10.1136/medhum-2020-011969
• [5] Chan S., Chan A., What Do Cancer Patients Value? A Unique Experience at Maggie’s Cancer Caring Centre in Hong Kong, Journal of Global Oncology, Vol. 4, 2018.DOI: https://doi.org/10.1200/jgo.18.38100
• [6] Didkowska J., Wojciechowska U., Olasek P., Caetano dos Santos F., Michałek I., Nowotwory złośliwe w Polsce w 2019 roku. Cancer in Poland in 2019., Narodowy Instytut Onkologii, Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2021.
• [7] Gopal D.P., de Rooij B.H., Ezendam N.P.M., Taylor S.J.C., Delivering long-term cancer care in primary care, British Journal of General Practice, Vol. 70 (694), s. 226−227, 2020, https://doi.org/10.3399/bjgp20X709481.DOI: https://doi.org/10.3399/bjgp20X709481
• [8] Heathcote E., Maggie’s Centres, BMJ, 333(7582): 1304−1305, 2006, doi: 10.1136/bmj.39062.614132.55.DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.39062.614132.55
• [9] Herring B., Lewis-Smith H., Paraskeva N., Harcourt D., Exploring the experiences and psychosocial support needs of informal carers of men with breast cancer: a qualitative study, Supportive Care in Cancer, Vol. 30, 6669−6676, 2022.DOI: https://doi.org/10.1007/s00520-022-07095-2
• [10] Hess L.M., Pohl G., Perspectives of Quality Care in Cancer Treatment: A Review of the Literature, Am Health Drug Benefits, Vol. 6(6), s. 321−329, 2013.
• [11] Holden Ch. E., Wheelwright S., Harle A., Wagland R., The role of health literacy in cancer care: A mixed studies systematic review, PLoS ONE, Vol. 16(11): e0259815, 2021, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0259815.DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0259815
• [12] Humeniuk E., Dąbska O., Krupa A., Nasilenie zaburzeń depresyjnych wśród pacjentów onkologicznych, Rozprawy Społeczne/Social Dissertations, Vol. 12(3), s. 55−63, 2018, https://doi.org/10.29316/rs.2018.21.DOI: https://doi.org/10.29316/rs.2018.21
• [13] Jellema P., Annemans M., Heylighen A., The roles of cancer care facilities in users’ well-being, Building Research & Information, Vol. 48, Issue 3, s. 254−268, 2019, https://doi.org/10.1080/09613218.2019.1620094.DOI: https://doi.org/10.1080/09613218.2019.1620094
• [14] Jencks Ch., Maggie’s Architecture: The Deep Affinities Between Architecture and Health, Architectural Design, 2017, https://doi.org/10.1002/ad.2154.DOI: https://doi.org/10.1002/ad.2154
• [15] Jencks Ch., The Architecture of Hope. Maggie’s Centres., Wyd. Maggie’s, Wales 2021.
• [16] Knops R.R.G., Hulscher M.E.J.L., Hermens R.P.M.G., i inni, High-quality care for all children with cancer, Annals of Oncology, Vol. 23, s. 1906−1911, 2012, https://doi.org/10.1093/annonc/mdr601.DOI: https://doi.org/10.1093/annonc/mdr601
• [17] Maciejczyk A., Góźdź S., Walewski J., Krajowa Sieć Onkologiczna w zakresie nowotworów litych, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Onkologicznego NOWOTWORY, Tom 5, nr 6, s. 305−315, 2020.
• [18] Martin D., Nettleton S., Buse Ch., Affecting care: Maggie’s Centres and the orchestration of architectural atmospheres, Social Science & Medicine, Vol. 240, 2019, https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2019.112563.DOI: https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2019.112563
• [19] Ministerstwo Zdrowia, Program wieloletni pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020−2030.
• [20] Najwyższa Izba Kontroli, Dostępność i efekty leczenia nowotworów, Warszawa 30 stycznia 2018.
• [21] Nickl-Weller Ch., Nickl H., Healing Architecture, Braun Publishing AG, 2013.
• [22] Putievsky Pilosof N., Grobman Y.J., Evidence-Based Design in Architectural Education: Designing the First Maggie’s Centre in Israel, HERD: Health Environments Research & Design Journal, Vol. 14, Issue 4, s. 114−129, 2021, https://doi.org/10.1177/19375867211007945.DOI: https://doi.org/10.1177/19375867211007945
• [23] Rao S.R., Salins N., Ruth Goh C., Bhatnagar S., Building palliative care capacity in cancer treatment centres: a participatory action research, BMC Palliative Care, Vol. 21, No. 101, 2022.DOI: https://doi.org/10.1186/s12904-022-00989-2
• [24] Roberts R. (Ed.), Specialized Hospitals. Design & Planning, Design Media Publishing Limited, 2014.
• [25] Tekin B.H., Corcoran R., Urbano Gutiérrez R., The impact of biophilic design in Maggie’sCentres: A meta-synthesis analysis, Frontiers of Architectural Research, 2022, ISSN 2095−2635.
• [26] https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_Jencks (dostęp 04.08.2022).

Identyfikatory

DOI

10.35784/teka.3045