Ocena stosowanych nawozów organicznych i osadów ściekowych pod kątem zanieczyszczania gleb metalami ciężkimi

• Autorzy: Ociepa, A. , Pruszek, K. , Lach, J. , Ociepa, E.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the usage of organic fertilizers and sewage residues as regards polluting soils by heavy metals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Scharakteryzowano nawozy naturalne i odpady, a szczególnie najczęściej stosowane do użyźniania gleb osady ściekowe pod kątem zawartości metali. Z uwagi na duże zróżnicowanie zawartości metali w składzie poszczególnych nawozów wskazano źródła metali w tradycyjnych i niekonwencjonalnych nawozach organicznych oraz w osadach ściekowych. Ponadto przedstawiono wyniki badań gleb powiatu pajęczańskiego, nawożonych przez wiele lat nawozami naturalnymi i osadem ściekowym. Analiza tych badań wskazuje na niewielki stopień zagrożenia środowiska glebowego metalami wprowadzonymi z. ww. nawozami. Gleby niczanieczyszczone metalami (00 wg klasyfikacji IUNG) po wieloletnim stosowaniu nawozów naturalnych, takich jak: obornik trzody chlewnej oraz osad ściekowy z komunalnej oczyszczalni, nie zmieniły przydatności do zerowej klasy gleb, stężenia badanych metali w glebach nie osiągnęły połowy dopuszczalnych stężeń dla klasy o zerowym stopniu zanieczyszczenia. Pomimo korzystnych z punktu widzenia ochrony gleb wyników badań nie należy lekceważyć problemu zawartości metali szczególnie w stosowanych odpadach. Należy podkreślić, że dla kompleksowej oceny wpływu stosowanych nawozów pod kątem wzbogacania środowiska w metale ciężkie należy uwzględnić zawartość metali ciężkich w uprawianych na tych glebach roślinach i wynoszonych z plonem. Ponadto należy uwzględnić fakt migracji metali z gleb do wód powierzchniowych i podziemnych. Jedynie ścisłe respektowanie istniejących przepisów dotyczących nawożenia oraz prowadzenie monitoringu gleb roślin i osadów warunkuje ich bezpieczne stosowanie.

EN

The fertilizers and waste materials which are used as fertilizers deliver humus to soils and thus they increase physical-chemical properties and water management of soils. Apart from some obvious benefits arising from the usage of such fertilization, there exists a danger of enriching soils into heavy metals which are included in the fertilizers. In the article there were characterized the natural fertilizers and wastes, and especially there were described sewage residues, which are the most often used to the fertilizing of soils, as regards the content of heavy metals. The great variety of metals amount in the composition of the particular fertilizers caused that there were indicated the sources of metals in traditional and unconventional organic fertilizers and in the sewage residues. What is more, there were presented the results of soils research in Pajęczno County (Poviat) which had been fertilized by means of natural fertilizers and sewage residues for many years. The analysis of this research indicates a slight degree of hazard for soil environment by metals which had been introduced together with the aforementioned fertilizers. The soils which have not been polluted by metals (00 according to the IUNG classification Puławy, PL), after a many-year usage of natural fertilizers such as: farmyard manure ,hen manure, and sewage residue from a municipal sewage-treatment plant did not change the suitability to the 00 classification of soils. The concentrations of the examined metals in soils did not reach half of the permissible concentrations for the classification of 0° of pollution. Despite the results of research are beneficial from the soil protection point of view, there should not be disregarded the problem of metals content especially in the used wastes. There should be stressed that for the complex evaluation of influence of the used fertilizers, as regards enriching the environment into heavy metals, there should be taken into consideration the heavy metal content in the cultivated, on these soils, plants and the ones taken with the crops. What is more, there should be taken into consideration the metals migration from soils into surface and underground waters. The only way to use the fertilizers safely is to respect the existing rules concerning fertilization accurately and to lead the monitoring of soils, plants, and residues.

Słowa kluczowe

PL

nawozy naturalne; osady ściekowe; metale ciężkie

EN

natural fertilizers; sewage residues; heavy metals

• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 1, No. 1/2
• Strony: 195--199
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab.

Twórcy

autor

Ociepa, A.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

autor

Pruszek, K.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

autor

Lach, J.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

autor

Ociepa, E.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa,

Bibliografia

• [1] Górecka H. I Górecki H.: Metale w nawozach organicznych i odpadach stosowanych do celów nawozowych. Przem. Chem., 2000, 79(2), 54-55.
• [2] Ociepa E. i Lach J.: Metale ciężkie w nawozach organicznych i odpadach stosowanych w rolnictwie. Mat. Konf. Mikrozanieczyszczcnia w środowisku człowieka. Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2005, 133-138.
• [3] Siuta J.: Przyrodnicze użytkowanie odpadów. Wyd. Instytutu Ochrony Środowiska, Warszawa 2002.
• [4] Podedworna J. i Heidnch Z.: Charakterystyka osadów z wybranych oczyszczalni ścieków pod kątem ich wykorzystania na cele nieprzemysłowe. Mat. Konf. Osady ściekowe problem aktualny. Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2001, 87-88.
• [5] Rozporządzenie MOSZNiL z dnia 1 sierpnia 2002 r. DzU Nr 134, poz. 1140.
• [6] Wierzbicki T.L: Wykorzystanie komunalnych osadów ściekowych do celów rolniczych. Mat. Konf. Nowe spojrzenie na osady ściekowe - odnawialne źródło energii. Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2003, 163-169.
• [7] Namieśnik J., Łukasiak J. i Jamrógiewicz Z.: Pobieranie próbek środowiskowych do analizy. WN PWN, Warszawa 1995, Chem. Inż. Ekol., 1997, 4(S1), 3-128.
• [8] Kabata-Pendias A., Piotrowska M., Motowiecka-Tcrclak T., Maliszewska-Kordybach B., Filipiak K., Krakowiak A. i Pietruch C.: Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb, metale ciężkie, siarka i WWA. PIOŚ, Warszawa 1995.
• [9] Terelak H., Motowiecka-Terelak T., Maliszewska-Kordybach B. i Pietruch C: Monitoring chemizmu gleb ornych Polski - Program badań i wyniki 1995-2000. PIOS, Warszawa 2002.