Purpose change of a selected area – multi-criteria analysis with formal and legal procedure

• Autorzy: Bołtryk, Piotr , Ogrodnik, Karolina

Warianty tytułu

PL

Zmiana przeznaczenia wybranego terenu – analiza wielokryterialna wraz z procedurą formalnoprawną

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The priority goal of this article is performing a multi-criteria analysis of the development method for a selected area, along with the characteristics of the main stages of formal and legal procedures related to changing the purpose of such an area. The theoretical part reviews the literature on the multi-criteria decision support in the field of area development planning. In addition, an analysis of the selected legal regulations is made. Then, based on the example of an area located in the suburban zone of Białystok, a multi-criteria analysis is developed using selected MCDM/MCDA methods: Fuzzy AHP and PROMETHEE. The approach proposed in this paper is addressed both to entities responsible for area development planning, as well as to individual investors.

PL

Priorytetowym celem artykułu jest analiza wielokryterialna sposobu zagospodarowania wybranego terenu wraz z charakterystyką głównych etapów procedury formalnoprawnej związanej ze zmianą przeznaczenia tego terenu. W części teoretycznej dokonano przeglądu literatury z zakresu wielokryterialnego wspomagania decyzji w planowaniu przestrzennym. Ponadto, dokonano analizy wybranych przepisów prawa. Następnie, na przykładzie terenu zlokalizowanego w strefie podmiejskiej Białegostoku, opracowano analizę wielokryterialną przy użyciu wybranych metod MCDM/MCDA: Fuzzy AHP oraz PROME-THEE. Zaproponowane w niniejszej pracy podejście kierowane jest zarówno do jednostek odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne, jak również do indywidualnych inwestorów.

Słowa kluczowe

PL

analiza wielokryterialna; planowanie przestrzenne; Fuzzy AHP; PROMETHEE; procedura

EN

multi-criterion analysis; spatial planning; Fuzzy AHP; PROMETHEE; procedures

• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2024
• Tom: No. 3
• Strony: art. no. 1037
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bołtryk, Piotr

• Bialystok University of Technology

autor

Ogrodnik, Karolina

• Bialystok University of Technology, Wiejska Street 45E, 15-351 Bialystok, Poland,

Bibliografia

• Act of 16 April 2004 on nature conservation. Journal of Laws of 2021, item 1098, as amended. (in Polish).
• Act of 27 March 2003 on area planning and development. Journal of Laws of 2024, item 1130. (in Polish).
• Act of 3 February 1995 on the protection of agricultural and forest land. Journal of Laws 2024, item 82. (in Polish).
• Act of 3 October 2008 on providing information on the environment and its protection, public participation in environmental protection and on environmental impact assessments. Journal of Laws of 2021, item 237, as amended. (in Polish).
• Ali, S., Taweekun, J., Techato, K., Waewsak, J., & Gyawali, S. (2019). GIS based site suitability assessment for wind and solar farms in Songkhla, Thailand. Renewable Energy, 132, 1360-1372. https://doi.org/10.1016/j.renene.2018.09.035
• Alkaradaghi, K., Ali, S.S., Al-Ansari, N., Laue, J., & Chabuk, A. (2019). Landfill Site Selection Using MCDM Methods and GIS in the Sulaimaniyah Governorate, Iraq. Sustainability, 11(17), 4530. https://doi.org/10.3390/su11174530
• Annex to the regulation of the Council of Ministers of 12 September 2012 on the soil classification of land. Journal of Laws of 2012, item 1246. (in Polish).
• Ayhan, M.B. (2013). A fuzzy AHP approach for supplier selection problem: a case study in a gearmotor company. International Journal of Managing Value and Supply Chains (IJMVSC), 4(3), https://doi.org/10.5121/ijmvsc.2013.4302
• Bieluk, J., & Łobos-Kotowska, D. (2015). Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Komentarz, Warszawa: C.H. BECK. (in Polish).
• Brans, J. P., & Mareschal, B. (2005). PROMETHEE methods. In J. Figueira, S. Greco & M. Ehrgott (Eds.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the art surveys (pp. 163-186). Springer. https://doi.org/10.1007/0-387-23081-5_5
• Broniewicz, E. & Ogrodnik, K. (2020). Multi-criteria analysis of transport infrastructure projects. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 83, 102351. https://doi.org/10.1016/j.trd.2020.102351
• Buckley, J.J. (1985). Fuzzy hierarchical analysis. Fuzzy Sets and Systems, 1(1), 233-247. https://doi.org/10.1016/0165-0114(85)90090-9
• Bunruamkaew, K., & Murayama, Y. (2011). Site Suitability Evaluation for Ecotourism Using GIS & AHP: A Case Study of Surat Thani Province, Thailand. Procedia Social and Behavioral Sciences, 21, 269-278. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.07.024
• Elboshy, B., Alwetaishi, M., Aly, R.M.H., & Zalhaf, A.S. (2022). A suitability mapping for the PV solar farms in Egypt based on GIS-AHP to optimize multi-criteria feasibility. Ain Shams Engineering Journal, 13(3), 101618. https://doi.org/10.1016/j.asej.2021.10.013
• Eren, E., & Katanalp, B.Y. (2021). Fuzzy-based GIS approach with new MCDM method for bike-sharing station site selection according to land-use types. Sustainable Cities and Society, 76, 103434. https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.103434
• Górski, K. (2018). Wielokryterialne wspomaganie decyzji sposobu zagospodarowania działki pod działalność agroturystyczną. Przegląd Budowlany, 89(7-8), 152-154. (in Polish).
• Judgment of the Provincial Administrative Court in Bydgoszcz of August 23, 2006, II SA/BD 494/06, Legalis. (in Polish).
• Judgment of the Regional Administrative Court in Łódź of 3 October 2007, II SA/Łd 571/07. (in Polish).
• Kamali, M., Alesheikh, A.A., Alavi Borazjani, S.A., Jahanshahi, A., Khodaparast, Z., & Khalaj, M. (2017). Delphi-AHP and Weighted Index Overlay-GIS Approaches for Industrial Site Selection Case Study: Large Extractive Industrial Units in Iran. Journal of Settlements and Spatial Planning, 8(2), 99-105. https://doi.org/10.24193/JSSP.2017.2.03
• Khahro, S.H., Matori, A.N., Chandio, I.A., & Talpur, M.A.H. (2014). Land suitability analysis for installing new petrol filling stations using GIS. Procedia Engineering, 77, 28-36. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2014.07.024
• Kobryń, A., & Kretuński, M. (2017). Wielokryterialny wybór strategii rozwoju wybranej gminy wiejskiej (na przykładzie gminy Rzekuń). Studia Obszarów Wiejskich, 47, 113-128, https://doi.org/10.7163/SOW.47.7 (in Polish).
• Kobryń, A., & Tarnacka, K. (2015). Problem wyboru optymalnej funkcji fragmentu centrum Białegostoku. Problemy Rozwoju Miast, 12(1), 15-20. https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Problemy_Rozwoju_Miast/Problemy_Rozwoju_Miast-r2015-t12-n1/Problemy_Rozwoju_Miast-r2015-t12-n1-s15-20/Problemy_Rozwoju_Miast-r2015-t12-n1-s15-20.pdf (in Polish).
• Łuczak, A. & Wysocki, F. (2013). Rozpoznanie typów strategii rozwojowych gmin z wykorzystaniem wielokryterialnych metod podejmowania decyzji. Studia Regionalne i Lokalne, 2(52), 95-110, https://doi.org/10.7366/1509499525206 (in Polish).
• Łuczak, A. (2012). Ocena ważności czynników strategicznych w gminie wiejskiej z wykorzystaniem rozmytego analitycznego procesu hierarchicznego. Journal of Agribusiness and Rural Development, 4(26) 2012, 43-56. (in Polish).
• Łuczak, A. (2013). Zastosowanie rozmytej hierarchicznej analizy w tworzeniu strategii rozwoju jednostek administracyjnych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu Research Papers of Wrocław University of Economics, 278, 271-281. (in Polish).
• Łuczak, A. (2014). Zastosowanie metody AHP-LP do oceny ważności determinant rozwoju społeczno-gospodarczego w jednostkach administracyjnych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Research Papers of Wrocław University of Economics, 328, 116-125. (in Polish).
• Łuczak, A. (2017). Assessing the strategic factors and choosing the development scenarios for local administrative units using AHP. Multiple Criteria Decision Making, 12, 119-133, https://doi.org/10.22367/mcdm.2017.12.09
• Łuczak, A., & Korsak, S. (2010). Programowanie rozwoju gminy z wykorzystaniem analitycznego procesu hierarchicznego. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3(17), 75-88. (in Polish).
• Łuczak, A., & Korytkowska, M. (2012). Planowanie zrównoważonego rozwoju w gminie z zastosowaniem metody AHP. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 1, 66-77. (in Polish).
• Łuczak, A., & Wysocki, F. (2011). Programowanie rozwoju w gminie wiejskiej z wykorzystaniem rozmytego analitycznego procesu hierarchicznego. Studia Regionalne i Lokalne, 1(43), 97-117. https://studreg.uw.edu.pl/dane/web_sril_files/375/2011_1_luczak_wysocki.pdf (in Polish).
• Niewiadomski, Z. (Ed.). (2023). Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz. Wyd. 13, Warszawa: C.H. BECK. (in Polish).
• Ogrodnik, K. (2019). Multi-Criteria Analysis of Design Solutions in Architecture and Engineering: Review of Applications and a Case Study. Buildings, 9(12), 244. https://doi.org/10.3390/buildings9120244
• Ogrodnik, K., & Kolendo, Ł. (2021). Application of GIS technology and AHP to determine the areas with fully developed, compact functional and spatial structure: A case study of Bialystok, Poland. Land Use Policy, 109, 105616. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105616
• Okolski, D. (Ed.). (2024). Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz. In D. Okolski (Ed.), Prawo rynku nieruchomości. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa: C.H. BECK. (in Polish).
• Order of the Regional Director for Environmental Protection from 15 May 2014 on the establishment of a plan of protective tasks for the Natura 2000 Puszcza Knyszyńska area PLB200003. Journal of Laws of the Podlaskie Voivodeship of 2014, item 1967 (in Polish).
• Palicki, S. (2015). Zastosowanie analizy wielokryterialnej do wspomagania procesu decyzyjnego w projektowaniu rewitalizacji obszarów miejskich. Studia Miejskie, 17, 63-76. (in Polish).
• Pujadas, P., Pardo-Bosch, F., Aguado-Renter, A., & Aguado, A. (2017). MIVES multi-criteria approach for the evaluation, prioritization, and selection of public investment projects. A case study in the city of Barcelona. Land Use Policy, 64, 29-37. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2017.02.014
• Regulation of the Minister of Climate and Environment of 4 February 2021 on the special area of protection of habitats Ostoja Knyszyńska. Journal of Laws of 2021, item 473. (in Polish).
• Regulation of the Minister of the Environment on 12 January 2011 on the special bird protection area Natura 2000. Journal of Laws No. 25, item 133. (in Polish).
• Regulation of the Regional Director for Environmental Protection in Białystok of 30 June 2014 on the establishment of a plan of protective tasks for the Natura 200 Ostoja Knyszynska area PLH200006 applies. Journal of Laws of the Podlaskie Voivodeship of 2014, item 2431 as amended. (in Polish).
• Reisi, M., & Afzali, A., & Aye, L. (2018). Applications of analytical hierarchy process (AHP) and analytical network process (ANP) for industrial site selections in Isfahan, Iran. Environmental Earth Sciences, 77, 537. https://doi.org/10.1007/s12665-018-7702-1
• Resolution No. XXIII/201/16 of the Podlaskie Voivodeship Assembly of 21 March 2016 on the Knyszyńska Forest Landscape Park. Journal of Laws of the Podlaskie Voivodeship of 2016, item 1502. (in Polish).
• Saaty, T.L. (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. International Journal of Services Sciences (IJSSCI), 1(1), 83-98.
• Siwkowska, A. (2019). Proces inwestycyjno-budowlany dla instalacji OZE. Warszawa: C.H. BECK. (in Polish).
• Sobolewska, J., & Walczak, Z. (2019). Analiza możliwości zmiany sposobu zagospodarowania obszaru poprzemysłowego z wykorzystaniem metody AHP. Przegląd Budowlany, 90(9), 103-107. (in Polish).
• Tahri, M., Hakdaoui, M, & Maanan, M. (2015). The evaluation of solar farm locations applying Geographic Information System and Multi-Criteria Decision-Making methods: Case study in southern Morocco. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 51, 1354-1362. https://doi.org/10.1016/j.rser.2015.07.054
• Wszołek, J., & Deszczka, E. (2016). Zmiana przeznaczenia i wyłączenie gruntu z produkcji rolniczej – wybrane zagadnienia praktyczne, Nieruchomości, 6. (in Polish).

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2024.90.3.1037